Ustawy w postaci jednolitej
Wyszukiwarka ustaw
W przeglądarce naciśnij Ctrl+F, by wyszukać w ustawie.
2015 Pozycja 133
©Telksinoe s. 1/156
Opracowano na podstawie: t.j.
Dz. U. z 2015 r. poz. 133, 509, 694, 1066,
1224, 1309, 1311, 1418, 1595, 1781,
z 2016 r. poz. 147, 437, 633, 960, 1579.
U S T A W A
z dnia 27 lipca 2001 r.
Prawo o ustroju sądów powszechnych
DZIAŁ I
Sądy powszechne
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. § 1. Sądami powszechnymi są sądy rejonowe, sądy okręgowe oraz sądy apelacyjne.
§ 2. Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie
nienależącym do sądów administracyjnych, sądów wojskowych oraz Sądu Najwyższego.
§ 3. Sądy powszechne wykonują również inne zadania z zakresu ochrony
prawnej, powierzone w drodze ustaw.
§ 4. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sądach bez bliższego ich
określenia, rozumie się przez to sądy powszechne.
Art. 2. § 1. Zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują sędziowie, a
w sądach rejonowych także asesorzy sądowi z wyłączeniem stosowania
tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym oraz postępowań
upadłościowych i restrukturyzacyjnych.
§ 2. Zadania z zakresu ochrony prawnej, inne niż wymiar sprawiedliwości,
wykonują w sądach referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi. Ilekroć w
przepisach jest mowa o referendarzach sądowych, rozumie się przez to także starszych
referendarzy sądowych.
§ 2a. Zadania, o których mowa w § 2, mogą wykonywać sędziowie oraz asesorzy
sądowi, jeżeli ich wykonywanie przez referendarzy sądowych nie jest możliwe.
§ 3. (uchylony)
Art. 3. § 1. Sędziowie tworzą samorząd sędziowski.
2016-11-23
©Telksinoe s. 2/156
§ 2. Organami samorządu sędziowskiego są:
1) zgromadzenie ogólne sędziów apelacji;
2) zgromadzenie ogólne sędziów okręgu;
3) zebranie sędziów danego sądu.
Art. 4. § 1. W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości obywatele biorą udział
przez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw przed sądami w pierwszej
instancji, chyba że ustawy stanowią inaczej.
§ 2. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami i asesorami
sądowymi.
Art. 5. § 1. Językiem urzędowym przed sądami jest język polski.
§ 2. Osoba niewładająca w wystarczającym stopniu językiem polskim ma prawo
do występowania przed sądem w znanym przez nią języku i bezpłatnego korzystania
z pomocy tłumacza.
§ 3. O przyznaniu tłumacza osobie, o której mowa w § 2, orzeka sąd właściwy
do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. Wniosek o przyznanie tłumacza
zgłoszony w toku sprawy rozpoznaje sąd tej instancji, w której sprawa się toczy.
Art. 6. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa w linii prostej lub
powinowactwa w linii prostej albo w stosunku przysposobienia, małżonkowie oraz
rodzeństwo nie mogą być sędziami, asesorami sądowymi albo referendarzami
sądowymi w tym samym wydziale sądu.
Art. 7. Nadzór nad działalnością sądów w zakresie orzekania sprawuje Sąd
Najwyższy, w trybie określonym ustawami.
Art. 8. Działalność administracyjna sądów polega na:
1) zapewnieniu odpowiednich warunków techniczno-organizacyjnych oraz
majątkowych funkcjonowania sądu i wykonywania przez sąd zadań, o których
mowa w art. 1 § 2 i 3;
2) zapewnieniu właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu, bezpośrednio
związanego z wykonywaniem przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3.
Art. 9. Nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8
pkt 1, sprawuje Minister Sprawiedliwości, na zasadach określonych w dziale I
2016-11-23
©Telksinoe s. 3/156
rozdziale 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013
r. poz. 885, z późn. zm.1)).
Art. 9a. § 1. Wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o
której mowa w art. 8 pkt 2, sprawują prezesi sądów.
§ 2. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa
w art. 8 pkt 2, sprawuje Minister Sprawiedliwości przez służbę nadzoru, którą
stanowią sędziowie delegowani do Ministerstwa Sprawiedliwości w trybie art. 77.
Art. 9b. Czynności z zakresu nadzoru administracyjnego nie mogą wkraczać w
dziedzinę, w której sędziowie i asesorzy sądowi są niezawiśli.
Rozdział 2
Organizacja sądów
Art. 10. § 1. Sąd rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin; w
uzasadnionych przypadkach może być utworzony więcej niż jeden sąd rejonowy w
obrębie tej samej gminy.
§ 1a. Sąd rejonowy tworzy się dla obszaru jednej lub większej liczby gmin
zamieszkałych przez co najmniej 50 000 mieszkańców, jeżeli łączna liczba spraw
cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających do istniejącego sądu
rejonowego z obszaru tej gminy lub kilku gmin wynosi co najmniej 5000 w ciągu roku
kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 1b–1d.
§ 1b. Sąd rejonowy może być utworzony dla jednej lub większej liczby gmin
zamieszkałych przez mniejszą niż 50 000 liczbę mieszkańców, jeżeli łączna liczba
spraw cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających do istniejącego
sądu rejonowego z obszaru tej gminy lub kilku gmin wynosi co najmniej 5000 w ciągu
roku kalendarzowego.
§ 1c. Sąd rejonowy może być utworzony według kryteriów określonych w § 1b
tylko wtedy, gdy zmiana obszaru właściwości sądu rejonowego właściwego dla tej
gminy lub gmin nie spowoduje, że istniejący sąd rejonowy nie będzie spełniał
kryteriów określonych w § 1a lub 1b.
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 938 i
1646 oraz z 2014 r. poz. 379, 911, 1146, 1626 i 1877.
2016-11-23
©Telksinoe s. 4/156
§ 1d. Sąd rejonowy może zostać zniesiony, jeżeli łączna liczba spraw cywilnych,
karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających w ciągu kolejnych 3 lat nie
przekracza 5000 w każdym roku kalendarzowym.
§ 2. Sąd okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch sądów
rejonowych, zwanego dalej „okręgiem sądowym”.
§ 3. Sąd apelacyjny tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch
okręgów sądowych, zwanego dalej „obszarem apelacji”.
Art. 11. § 1. Sądy dzielą się na wydziały.
§ 2. Wydziałem kieruje przewodniczący wydziału, którym jest prezes albo
wiceprezes sądu lub inny sędzia albo asesor sądowy.
§ 2a. Przewodniczącym wydziału ksiąg wieczystych oraz wydziału
gospodarczego do spraw rejestru zastawów jest referendarz sądowy. W przypadkach
szczególnie uzasadnionych, biorąc pod uwagę racjonalne wykorzystanie kadr
sądownictwa powszechnego oraz potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami,
funkcję przewodniczącego wydziału ksiąg wieczystych można powierzyć sędziemu
lub asesorowi sądowemu.
§ 3. Funkcję przewodniczącego wydziału w sądzie apelacyjnym i okręgowym
powierza prezes tego sądu, a w sądzie rejonowym, na wniosek prezesa tego sądu,
prezes przełożonego sądu okręgowego. Przed powierzeniem funkcji
przewodniczącego wydziału prezes zasięga opinii właściwego kolegium sądu.
Negatywna opinia kolegium jest dla prezesa sądu wiążąca.
§ 3a. Funkcję przewodniczącego wydziału powierza się na czas określony, nie
dłuższy niż trzy lata. Zwolnienie z funkcji przewodniczącego wydziału, przed
upływem tego okresu, może nastąpić po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego
sądu. Przed zasięgnięciem opinii prezes sądu poucza o możliwości złożenia wyjaśnień
na piśmie, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania pouczenia. Posiedzenie
kolegium odbywa się nie wcześniej niż po wpłynięciu wyjaśnień lub bezskutecznym
upływie terminu do ich złożenia.
§ 3b. W przypadku łączenia funkcji przewodniczącego wydziału z funkcją
prezesa albo wiceprezesa sądu, funkcję przewodniczącego wydziału powierza się na
okres odpowiadający kadencji prezesa albo wiceprezesa sądu.
§ 4. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 5/156
§ 5. Prezes sądu może powierzyć sędziemu, a w sądzie rejonowym także
asesorowi sądowemu, funkcję zastępcy przewodniczącego wydziału, jeżeli
przemawiają za tym wielkość lub zakres zadań wydziału. W wydziale ksiąg
wieczystych oraz w wydziale gospodarczym do spraw rejestrowych funkcję zastępcy
przewodniczącego powierza się referendarzowi sądowemu. Przepisy § 3 i 3a stosuje
się odpowiednio.
Art. 12. § 1. Sąd rejonowy dzieli się na wydziały:
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i
opiekuńczego, spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich,
leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i
psychotropowych oraz spraw należących do sądu opiekuńczego na podstawie
odrębnych ustaw;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego.
§ 1a. W sądzie rejonowym może zostać utworzony wydział:
1) rodzinny i nieletnich – do spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego,
spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, leczenia osób
uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych
oraz spraw należących do sądu opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw;
2) pracy, ubezpieczeń społecznych albo pracy i ubezpieczeń społecznych – do
spraw odpowiednio z zakresu prawa pracy lub z zakresu ubezpieczeń
społecznych;
3) gospodarczy – do spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie
odrębnych ustaw;
4) ksiąg wieczystych – do prowadzenia ksiąg wieczystych.
§ 1b. Rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych,
spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego
należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw lub prowadzenie
ksiąg wieczystych, należących do właściwości sądu rejonowego, w którym nie
utworzono wydziału do tych spraw, Minister Sprawiedliwości przekazuje innemu
sądowi rejonowemu, w trybie określonym w art. 20.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 6/156
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
Art. 13. (uchylony)
Art. 14. (uchylony)
Art. 15. (uchylony)
Art. 16. § 1. Sąd okręgowy dzieli się na wydziały:
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i
opiekuńczego, spraw dotyczących leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz
od środków odurzających i psychotropowych, spraw należących do sądu
opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw oraz spraw dotyczących
demoralizacji i czynów karalnych nieletnich;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą
oświadczeń lustracyjnych.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 4a. W sądzie okręgowym może zostać utworzony wydział:
1) pracy, ubezpieczeń społecznych albo pracy i ubezpieczeń społecznych – do
spraw odpowiednio z zakresu prawa pracy lub z zakresu ubezpieczeń
społecznych;
2) gospodarczy – do spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie
odrębnych ustaw;
3) kontroli danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych – do spraw
związanych z kontrolą pozyskiwania danych telekomunikacyjnych, pocztowych
i internetowych przez Policję, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straż
Graniczną, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służbę Celną i wywiad skarbowy.
§ 4b. Rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych
oraz spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i
cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw,
należących do właściwości sądu okręgowego, w którym nie utworzono odrębnego
wydziału do tych spraw, Minister Sprawiedliwości przekazuje innemu sądowi
2016-11-23
©Telksinoe s. 7/156
okręgowemu, działającemu na obszarze tej samej apelacji, w trybie określonym w art.
20.
§ 5. W Sądzie Okręgowym w Warszawie działają ponadto jako wydziały:
1) odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony konkurencji,
regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu kolejowego (sąd ochrony
konkurencji i konsumentów);
2) odrębna jednostka organizacyjna do spraw rejestrowych powierzonych temu
sądowi na podstawie odrębnych przepisów;
3) odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony wspólnotowych
znaków towarowych i wspólnotowych wzorów przemysłowych (sąd
wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych).
§ 6. Minister Sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, wskazuje wydział sądu
okręgowego rozpoznający środki odwoławcze w elektronicznym postępowaniu
upominawczym.
Art. 16a. § 1. W sądzie okręgowym działa koordynator do spraw mediacji, który
wykonuje działania na rzecz rozwoju mediacji, zapewnia sprawną komunikację
pomiędzy sędziami i mediatorami oraz stałymi mediatorami, a także współpracuje
przy organizowaniu spotkań informacyjnych.
§ 2. Koordynator do spraw mediacji wykonuje zadania, o których mowa w § 1,
również w sądach rejonowych na obszarze właściwości danego sądu okręgowego.
§ 3. Koordynatora do spraw mediacji powołuje prezes sądu okręgowego, w
drodze zarządzenia, spośród sędziów sądu okręgowego.
Art. 17. (uchylony)
Art. 18. § 1. Sąd apelacyjny dzieli się na wydziały:
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i
opiekuńczego, jak również spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu
prawa gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na
podstawie odrębnych ustaw;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą
oświadczeń lustracyjnych;
3) pracy i ubezpieczeń społecznych – do spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń
społecznych.
2016-11-23
©Telksinoe s. 8/156
§ 2. (uchylony)
Art. 18a. W sądach mogą być tworzone wydziały inne niż wymienione w art. 12,
16 lub art. 18.
Art. 18b. Poza siedzibą sądu mogą być tworzone wydziały zamiejscowe, a poza
siedzibą sądu okręgowego także ośrodki zamiejscowe.
Art. 19. § 1. Minister Sprawiedliwości tworzy i znosi wydziały oraz wydziały i
ośrodki zamiejscowe sądów w drodze zarządzenia, mając na względzie potrzebę
zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa, w szczególności przez
dostosowanie liczby, rodzaju i wielkości wydziałów do obciążenia wpływem spraw,
ekonomię postępowania sądowego oraz konieczność prawidłowego wykonywania
czynności nadzorczych, w celu zagwarantowania realizacji prawa obywatela do
rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie; w zarządzeniu o utworzeniu
wydziału oraz wydziału lub ośrodka zamiejscowego należy określić jego siedzibę,
obszar właściwości oraz zakres spraw przekazanych do rozpoznawania.
§ 2. W przypadku zniesienia wydziału lub ośrodka zamiejscowego sądu,
pracownicy zatrudnieni w zniesionej jednostce przechodzą do odpowiedniego sądu.
Art. 20. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, w drodze rozporządzeń:
1) tworzy i znosi sądy oraz ustala ich siedziby i obszary właściwości,
2) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw z zakresu
prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części obszarów
właściwości innych sądów okręgowych, działających na obszarze tej samej
apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie spraw z zakresu prawa
pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części obszarów
właściwości innych sądów rejonowych, działających w tym samym okręgu
sądowym,
3) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw
gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego,
należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości
lub części obszarów właściwości innych sądów okręgowych, działających na
obszarze tej samej apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie
spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego i
2016-11-23
©Telksinoe s. 9/156
cywilnego, należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw, z
właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych,
4) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw zgodności
z prawdą oświadczeń lustracyjnych z właściwości innych sądów okręgowych,
działających na obszarze tej samej apelacji,
5) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie spraw z zakresu
prawa rodzinnego i opiekuńczego, spraw dotyczących demoralizacji i czynów
karalnych nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków
odurzających i psychotropowych oraz spraw należących do sądu opiekuńczego
na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości lub części obszarów właściwości
innych sądów rejonowych, działających w tym samym okręgu sądowym,
6) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu prowadzenie ksiąg wieczystych z
właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych,
działających w tym samym okręgu sądowym,
7) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie spraw w
elektronicznym postępowaniu upominawczym z właściwości innych sądów
rejonowych,
8) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie wniosków o
nadanie klauzuli wykonalności decyzjom wydanym przez Radę, Komisję
Europejską, Europejski Bank Centralny, Urząd Harmonizacji w ramach Rynku
Wewnętrznego oraz wyrokom Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z
właściwości innych sądów rejonowych
– kierując się potrzebą zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa, przez
dostosowanie liczby sądów, ich wielkości i obszarów właściwości do zakresu
obciążenia wpływem spraw, a także uwzględniając ekonomię postępowania
sądowego, w celu zagwarantowania realizacji prawa obywatela do rozpoznania jego
sprawy w rozsądnym terminie.
Art. 20a. § 1. Minister Sprawiedliwości, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające z obciążenia
zadaniami poszczególnych sądów, przydziela nowe stanowiska sędziowskie oraz
asesorskie poszczególnym sądom.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska sędziowskiego lub asesorskiego w sądzie
działającym na obszarze danej apelacji prezes sądu apelacyjnego, w terminie
2016-11-23
©Telksinoe s. 10/156
czternastu dni od dnia zwolnienia stanowiska, zawiadamia o tym Ministra
Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości, w terminie nie dłuższym niż trzydzieści
dni od dnia otrzymania zawiadomienia, na podstawie kryteriów wymienionych w § 1,
przydziela stanowisko do danego albo innego sądu albo stanowisko znosi.
§ 2a. W razie planowanego zwolnienia stanowiska sędziowskiego w sądzie
działającym na obszarze danej apelacji przez sędziego, który przechodzi w stan
spoczynku po osiągnięciu wymaganego wieku, prezes sądu apelacyjnego, nie później
niż na pięć miesięcy przed zwolnieniem stanowiska, zawiadamia o tym Ministra
Sprawiedliwości. Przepis § 2 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
§ 3. Minister Sprawiedliwości przekształca w stanowisko:
1) asesorskie – co drugie stanowisko sędziowskie przydzielone do danego sądu
rejonowego, a także wolne stanowisko sędziowskie, które nie zostało obsadzone
w danym sądzie rejonowym;
2) sędziowskie – zwalniane stanowisko asesorskie.
§ 4. O stanowiskach, o których mowa w § 2–3, Minister Sprawiedliwości
niezwłocznie obwieszcza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski”.
§ 5. O wolnym stanowisku sędziowskim oraz stanowisku asesorskim nie
obwieszcza się, jeżeli jego obsadzenie następuje w drodze przeniesienia służbowego
sędziego równorzędnego sądu lub w trybie określonym w art. 74 albo przeniesienia
służbowego asesora sądowego.
Rozdział 3
Organy sądów
Art. 21. § 1. Organami sądów są:
1) w sądzie rejonowym – prezes sądu i dyrektor sądu, z zastrzeżeniem § 1a;
2) w sądzie okręgowym – prezes sądu, kolegium sądu i dyrektor sądu;
3) w sądzie apelacyjnym – prezes sądu, kolegium sądu i dyrektor sądu.
§ 1a. Dyrektora sądu powołuje się w sądzie rejonowym, w którym jest co
najmniej dziesięć stanowisk sędziowskich i asesorskich. W sądach rejonowych, w
których nie powołano dyrektora sądu, zadania dyrektora sądu wykonują dyrektorzy
przełożonych sądów okręgowych.
§ 1b. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 11/156
§ 2. (uchylony)
§ 3. Prezes sądu jest zwierzchnikiem służbowym dyrektora sądu, z zastrzeżeniem
art. 177 § 4, wykonuje w stosunku do dyrektora sądu czynności z zakresu prawa pracy,
z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla Ministra Sprawiedliwości, oraz co najmniej
raz w roku określa potrzeby sądu konieczne dla zapewnienia warunków prawidłowego
funkcjonowania i sprawnego wykonywania przez sąd zadań, o których mowa w art. 1
§ 2 i 3, biorąc pod uwagę przewidywany ich zakres; nie może jednak wydawać
dyrektorowi sądu poleceń, dotyczących kompetencji określonych w art. 31a § 1 pkt 1–
3 i 5.
Art. 22. § 1. Prezes sądu:
1) kieruje sądem i reprezentuje sąd na zewnątrz, z wyjątkiem spraw należących do
kompetencji dyrektora sądu, a w szczególności:
a) kieruje działalnością administracyjną sądu, w zakresie wskazanym w art. 8
pkt 2,
b) jest zwierzchnikiem służbowym sędziów, asesorów sądowych, referendarzy
sądowych, asystentów sędziów danego sądu oraz kierownika i specjalistów
opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów,
c) powierza sędziom, asesorom sądowym i referendarzom sądowym pełnienie
funkcji i zwalnia z ich pełnienia, chyba że ustawa stanowi inaczej;
2) dokonuje analizy orzecznictwa w kierowanym sądzie pod względem poziomu
jego jednolitości oraz informuje sędziów i asesorów sądowych o wynikach tej
analizy, a w razie stwierdzenia istotnych rozbieżności w orzecznictwie informuje
o nich Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego;
3) pełni inne czynności przewidziane w ustawie oraz przepisach odrębnych.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. Prezes sądu okręgowego jest zwierzchnikiem służbowym aplikantów
aplikacji sędziowskiej zatrudnionych w danym sądzie.
§ 2. W zakresie kierowania działalnością administracyjną sądu, prezes sądu
podlega prezesowi sądu przełożonego oraz Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 12/156
Art. 22a. § 1. Prezes sądu apelacyjnego w sądzie apelacyjnym, a prezes sądu
okręgowego w sądzie okręgowym i w sądach rejonowych, działających w okręgu
sądowym, ustala, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, najpóźniej do
końca listopada każdego roku, podział czynności, który obejmuje:
1) decyzje w przedmiocie przydziału sędziów, asesorów sądowych i referendarzy
sądowych do wydziałów sądu oraz zakresu ich obowiązków,
2) określenie zasad przydziału spraw poszczególnym sędziom, asesorom sądowym
i referendarzom sądowym, chyba że zasady te określają przepisy odrębne,
3) określenie zasad zastępstw sędziów, asesorów sądowych i referendarzy
sądowych
– przy uwzględnieniu specjalizacji sędziów i asesorów sądowych w rozpoznawaniu
poszczególnych rodzajów spraw, konieczności zapewnienia właściwego
rozmieszczenia sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych w wydziałach
sądu i równomiernego rozłożenia ich obowiązków oraz potrzeby zagwarantowania
sprawnego postępowania sądowego.
§ 2. Do wydziału ksiąg wieczystych oraz wydziału gospodarczego do spraw
rejestru zastawów przydziela się wyłącznie referendarzy sądowych, chyba że nie jest
to możliwe.
§ 3. Jeżeli do wydziałów, o których mowa w § 2, przydzielono wyłącznie
referendarzy sądowych, czynności, do których referendarze nie są uprawnieni, włącza
się do zakresu obowiązków sędziów i asesorów sądowych orzekających w innych
wydziałach.
§ 4. Prezes sądu może ustalić nowy podział czynności w całości lub w części w
każdym czasie, jeżeli przemawiają za tym względy, o których mowa w § 1.
§ 5. Sędzia lub asesor sądowy, w przypadku zmiany podziału czynności
skutkującej zmianą zakresu jego obowiązków, w szczególności przeniesieniem do
innego wydziału sądu, może odwołać się do kolegium sądu apelacyjnego, w terminie
siedmiu dni od dnia otrzymania nowego zakresu obowiązków.
§ 6. Kolegium sądu niezwłocznie podejmuje uchwałę uwzględniającą albo
oddalającą odwołanie sędziego lub asesora sądowego, mając na uwadze względy, o
których mowa w § 1. Przed podjęciem uchwały kolegium wysłucha sędziego lub
asesora sądowego, jeżeli odwołanie zawiera taki wniosek i sędzia lub asesor sądowy
2016-11-23
©Telksinoe s. 13/156
mogą stawić się na posiedzenie kolegium. Do czasu podjęcia uchwały sędzia lub
asesor sądowy wykonuje obowiązki dotychczasowe.
Art. 22b. § 1. Prezesa sądu zastępuje wiceprezes sądu, a w razie jego
nieobecności – wyznaczony sędzia.
§ 2. Jeżeli prezes sądu nie został powołany, funkcję prezesa sądu wykonuje, przez
okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, wiceprezes sądu. W sądzie, w którym powołano
więcej niż jednego wiceprezesa sądu, funkcję prezesa sądu wykonuje wiceprezes sądu
najstarszy służbą. Jeżeli w sądzie nie został powołany wiceprezes sądu, funkcję
prezesa sądu, przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, wykonuje najstarszy służbą
sędzia pełniący funkcję przewodniczącego wydziału w tym sądzie.
§ 3. Liczbę wiceprezesów sądu apelacyjnego ustala Minister Sprawiedliwości,
po zasięgnięciu opinii prezesa tego sądu, biorąc pod uwagę liczbę stanowisk
sędziowskich w tym sądzie, liczbę nadzorowanych sądów okręgowych i rejonowych
oraz liczbę stanowisk sędziowskich, asesorskich i referendarskich w tych sądach.
§ 4. Liczbę wiceprezesów sądu okręgowego ustala Minister Sprawiedliwości, po
zasięgnięciu opinii prezesa tego sądu oraz prezesa przełożonego sądu apelacyjnego,
biorąc pod uwagę liczbę stanowisk sędziowskich i referendarskich w tym sądzie,
liczbę nadzorowanych sądów rejonowych oraz liczbę stanowisk sędziowskich,
asesorskich i referendarskich w tych sądach.
§ 5. Liczbę wiceprezesów sądu rejonowego ustala prezes sądu apelacyjnego, po
zasięgnięciu opinii prezesa sądu rejonowego oraz opinii prezesa przełożonego sądu
okręgowego, biorąc pod uwagę liczbę stanowisk sędziowskich, asesorskich i
referendarskich w sądzie rejonowym.
§ 6. W przypadku zmiany liczby stanowisk sędziowskich, asesorskich lub
referendarskich w danym sądzie lub liczby i wielkości nadzorowanych sądów
okręgowych lub rejonowych, liczba wiceprezesów danego sądu może być ustalona
ponownie.
Art. 23. § 1. Prezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu apelacyjnego, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego
sędziów apelacji.
§ 2. Minister Sprawiedliwości przedstawia zgromadzeniu ogólnemu kandydata
na prezesa, w celu wydania opinii.
2016-11-23
©Telksinoe s. 14/156
§ 3. Jeżeli opinia nie zostanie wydana w terminie dwóch miesięcy od dnia
przedstawienia kandydata, Minister Sprawiedliwości może powołać prezesa sądu
apelacyjnego bez opinii.
§ 4. W razie wydania przez zgromadzenie ogólne negatywnej opinii o
kandydacie, Minister Sprawiedliwości może go powołać po uzyskaniu pozytywnej
opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa
jest dla Ministra Sprawiedliwości wiążąca.
§ 5. Jeżeli Krajowa Rada Sądownictwa w terminie trzydziestu dni od dnia
przedstawienia przez Ministra Sprawiedliwości zamiaru powołania prezesa, mimo
negatywnej opinii zgromadzenia ogólnego, nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest
pozytywna.
§ 6. Wiceprezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród
sędziów danego sądu apelacyjnego, na wniosek prezesa tego sądu i po zasięgnięciu
opinii kolegium tego sądu.
Art. 24. § 1. Prezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu okręgowego albo sądu apelacyjnego, po zasięgnięciu opinii
zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu i opinii prezesa przełożonego sądu
apelacyjnego.
§ 2. Do powołania prezesa sądu okręgowego stosuje się odpowiednio przepisy
art. 23 § 2–5.
§ 3. Wiceprezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród
sędziów danego sądu okręgowego, na wniosek prezesa tego sądu, po zasięgnięciu
opinii kolegium tego sądu i opinii prezesa przełożonego sądu apelacyjnego.
Art. 25. § 1. Prezesa sądu rejonowego powołuje prezes sądu apelacyjnego
spośród sędziów sądu rejonowego albo sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii
zebrania sędziów danego sądu rejonowego i prezesa przełożonego sądu okręgowego.
§ 2. Do powołania prezesa sądu rejonowego stosuje się odpowiednio przepisy
art. 23 § 2–5, z tym że termin do wydania opinii przez zebranie wynosi trzydzieści dni.
§ 3. Wiceprezesa sądu rejonowego powołuje prezes sądu apelacyjnego spośród
sędziów danego sądu rejonowego, na wniosek prezesa tego sądu, po zasięgnięciu
opinii kolegium i prezesa przełożonego sądu okręgowego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 15/156
Art. 25a. (utracił moc)2)
Art. 26. § 1. Prezes sądu apelacyjnego oraz prezes sądu okręgowego są
powoływani na okres sześciu lat i nie mogą być ponownie powołani do pełnienia
funkcji prezesa lub wiceprezesa sądu w tym sądzie przed upływem sześciu lat od
zakończenia kadencji.
§ 2. Wiceprezes sądu apelacyjnego oraz wiceprezes sądu okręgowego są
powoływani na okres sześciu lat i nie mogą być ponownie powołani do pełnienia tej
samej funkcji w tym sądzie przed upływem sześciu lat od zakończenia kadencji.
§ 3. Prezes sądu rejonowego jest powoływany na okres czterech lat, najwyżej na
dwie kolejne kadencje, i nie może być powołany do pełnienia funkcji prezesa lub
wiceprezesa sądu rejonowego przed upływem czterech lat od zakończenia pełnienia
tej funkcji.
§ 4. Wiceprezes sądu rejonowego jest powoływany na okres czterech lat,
najwyżej na dwie kolejne kadencje.
§ 5. W przypadku podziału sądu lub połączenia sądów, przy obejmowaniu
funkcji prezesa lub wiceprezesa w sądzie utworzonym wskutek podziału lub
połączenia, do okresu kadencji zalicza się okres pełnienia takiej samej funkcji w
sądzie, który uległ podziałowi lub połączeniu.
Art. 27. § 1. Prezes i wiceprezes sądu apelacyjnego oraz prezes i wiceprezes sądu
okręgowego może być odwołany przez Ministra Sprawiedliwości w toku kadencji w
przypadku:
1) rażącego niewywiązywania się z obowiązków służbowych;
2) gdy dalsze pełnienie funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem
wymiaru sprawiedliwości.
§ 2. Odwołanie prezesa albo wiceprezesa sądu apelacyjnego bądź prezesa albo
wiceprezesa sądu okręgowego następuje po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa. Zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, Minister
Sprawiedliwości przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa w celu uzyskania opinii.
Negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest dla Ministra Sprawiedliwości
wiążąca.
2)
Z dniem 1 sierpnia 2007 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lipca 2007
r., sygn. akt K 25/07 (Dz. U. Nr 138, poz. 976).
2016-11-23
©Telksinoe s. 16/156
§ 3. Jeżeli Krajowa Rada Sądownictwa, w terminie trzydziestu dni od
przedstawienia zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu apelacyjnego bądź
prezesa albo wiceprezesa sądu okręgowego, nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest
pozytywna.
§ 4. W przypadku złożenia przez prezesa albo wiceprezesa sądu apelacyjnego
bądź prezesa albo wiceprezesa sądu okręgowego rezygnacji z pełnionej funkcji w toku
kadencji, Minister Sprawiedliwości odwołuje go bez zasięgania opinii, o której mowa
w § 2.
§ 5. Przepisy § 1–4 stosuje się do odwołania prezesa i wiceprezesa sądu
rejonowego, z tym że określone w tych przepisach uprawnienia i czynności Ministra
Sprawiedliwości wykonuje prezes sądu apelacyjnego.
Art. 28. § 1. Kolegium sądu apelacyjnego składa się z pięciu członków,
wybieranych przez zebranie sędziów sądu apelacyjnego spośród sędziów tego sądu, a
także z prezesa sądu apelacyjnego. Wybory odbywają się w głosowaniu tajnym; do
ważności wyborów wymagany jest udział w głosowaniu co najmniej połowy
wszystkich członków zebrania.
§ 2. Przewodniczącym kolegium sądu apelacyjnego jest prezes tego sądu, a w
razie jego nieobecności – najstarszy służbą członek kolegium.
§ 3. Kadencja kolegium sądu apelacyjnego trwa trzy lata.
§ 4. Uchwały zapadają większością głosów. Do podjęcia uchwał jest wymagana
obecność co najmniej połowy wszystkich członków kolegium sądu apelacyjnego.
Prezes sądu nie bierze udziału w podejmowaniu uchwał w przypadku wyrażania przez
kolegium opinii w sprawach, w których decyzje należą do jego kompetencji. W
przypadku równej liczby głosów, przesądza głos najstarszego służbą członka
kolegium.
§ 5. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden z obecnych
członków kolegium sądu apelacyjnego.
§ 6. Kolegium sądu apelacyjnego zbiera się w zależności od potrzeb, nie rzadziej
jednak niż raz na kwartał. Posiedzenia kolegium zwołuje prezes sądu apelacyjnego z
własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej liczby członków kolegium.
§ 7. W posiedzeniach kolegium sądu apelacyjnego uczestniczy z głosem
doradczym dyrektor sądu apelacyjnego w przypadku, o którym mowa w art. 29 § 1 pkt
3.
2016-11-23
©Telksinoe s. 17/156
§ 8. Kadencja członka kolegium wygasa przed jej upływem w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
4) złożenia przez sędziego rezygnacji z członkostwa w kolegium.
§ 9. W przypadkach, o których mowa w § 8, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych członków kolegium.
Art. 29. § 1. Kolegium sądu apelacyjnego realizuje zadania określone w ustawie,
a ponadto:
1) wyraża opinię o kandydatach do pełnienia w sądzie apelacyjnym funkcji
kierownika szkolenia oraz funkcji albo stanowiska rzecznika prasowego oraz
wyraża opinię w sprawie zwolnienia z pełnienia tych funkcji;
2) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów;
3) wyraża opinię o projekcie planu finansowego, o którym mowa w art. 178 § 1;
4) wyraża opinię w sprawach osobowych sędziów;
5) wypowiada się w przypadkach zachowań sędziów naruszających zasady etyki;
6) wyraża opinię w innych sprawach przedstawionych przez prezesa sądu
apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa oraz Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. (uchylony)
Art. 30. § 1. Kolegium sądu okręgowego składa się z ośmiu członków,
wybieranych przez zgromadzenie ogólne sędziów okręgu, w tym czterech sędziów
sądu okręgowego i czterech sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu
sądowym, a także z prezesa sądu okręgowego.
§ 2. Do kolegium sądu okręgowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 28.
Art. 31. § 1. Kolegium sądu okręgowego realizuje zadania określone w ustawie,
a ponadto:
1) wyraża opinię o kandydatach do pełnienia w sądzie okręgowym funkcji
kierownika szkolenia oraz funkcji albo stanowiska rzecznika prasowego oraz
wyraża opinię w sprawie zwolnienia z pełnienia tych funkcji;
2) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów;
2016-11-23
©Telksinoe s. 18/156
3) wyraża opinię o projektach planów finansowych, o których mowa w art. 178 § 1;
4) wyraża opinię w sprawach osobowych sędziów sądu okręgowego, sędziów
sądów rejonowych oraz asesorów sądowych, działających w okręgu sądowym;
4a) wyraża opinię o kandydatach na stanowisko asesora sądowego;
5) wypowiada się w przypadkach zachowań sędziów i asesorów sądowych
naruszających zasady etyki;
6) wyraża opinię w innych sprawach przedstawionych przez prezesa sądu
okręgowego, prezesa sądu apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa oraz
Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. W sprawach istotnych dla danego sądu rejonowego kolegium sądu
okręgowego może zasięgnąć opinii sędziów tego sądu, wyrażonej na zebraniu
sędziów.
§ 3. (uchylony)
Art. 31a. § 1. Dyrektor sądu:
1) kieruje działalnością administracyjną sądu, w zakresie wskazanym w art. 8 pkt
1;
2) wykonuje zadania przypisane, na podstawie odrębnych przepisów, kierownikowi
jednostki w zakresie finansowym, gospodarczym, kontroli finansowej,
gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz audytu wewnętrznego w tych
obszarach;
3) jest zwierzchnikiem służbowym i dokonuje czynności z zakresu prawa pracy
oraz reprezentuje sąd w tym zakresie wobec pracowników sądu, z wyłączeniem
sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych, kuratorów zawodowych,
asystentów sędziów oraz aplikantów aplikacji sędziowskiej;
4) określa, w porozumieniu z prezesem sądu, rozmieszczenie i liczbę
poszczególnych stanowisk w wydziałach sądu, na których są zatrudniani
pracownicy sądu, z wyłączeniem sędziów, asesorów sądowych, referendarzy
sądowych, kuratorów zawodowych, asystentów sędziów oraz aplikantów
aplikacji sędziowskiej;
5) reprezentuje Skarb Państwa w zakresie powierzonego mienia i zadań sądu;
6) dysponuje rachunkami depozytowymi Ministra Finansów, o których mowa w art.
83a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, z
zastrzeżeniem art. 83a ust. 2 tej ustawy.
2016-11-23
©Telksinoe s. 19/156
§ 2. Dyrektor sądu apelacyjnego sporządza roczne sprawozdanie z działalności
sądów działających na obszarze apelacji, w zakresie powierzonych mu zadań, na
podstawie sprawozdań z działalności sądów okręgowych lub rejonowych,
sporządzonych przez dyrektorów tych sądów, w zakresie powierzonych im zadań.
§ 3. W terminie do końca kwietnia każdego roku dyrektor sądu apelacyjnego, za
pośrednictwem prezesa sądu apelacyjnego, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia
ogólnego sędziów apelacji, przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości sprawozdanie za
rok poprzedni.
Art. 32. § 1. Dyrektora sądu zatrudnia się na podstawie powołania. Dyrektora
sądu powołuje Minister Sprawiedliwości na wniosek prezesa danego sądu.
§ 2. We wniosku, o którym mowa w § 1, prezes danego sądu przedstawia
Ministrowi Sprawiedliwości kandydata do objęcia stanowiska, który został wyłoniony
w drodze konkursu na pierwszym miejscu według kolejności.
§ 3. Przed powołaniem dyrektora sądu Minister Sprawiedliwości zasięga
informacji o kandydacie z Krajowego Rejestru Karnego.
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
§ 7. W przypadku odmowy powołania na stanowisko dyrektora sądu kandydata,
o którym mowa w § 2:
1) Minister Sprawiedliwości wyznacza, spośród pracowników sądu, osobę pełniącą
obowiązki dyrektora sądu do czasu jego powołania;
2) prezes sądu może złożyć wniosek o powołanie na stanowisko dyrektora sądu
wyłonionego w drodze konkursu kandydata z kolejnego miejsca albo ponownie
zarządzić konkurs.
§ 8. (uchylony)
§ 9. Minister Sprawiedliwości może powołać zastępcę dyrektora sądu, jeżeli
przemawiają za tym szczególne względy, w tym wielkość sądu i rozmiar jego zadań.
Przepisy § 1–3 i 7 stosuje się odpowiednio.
§ 10. Jeżeli nie powołano zastępcy dyrektora sądu, dyrektor sądu, po uzyskaniu
zgody Ministra Sprawiedliwości, wyznacza spośród pracowników sądu osobę
upoważnioną do wykonywania zadań dyrektora sądu w określonym czasie i zakresie.
§ 11. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 20/156
Art. 32a. § 1. Na stanowisko dyrektora sądu lub zastępcy dyrektora sądu może
być powołana osoba, która spełnia następujące warunki:
1) korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) posiada tytuł zawodowy magistra albo tytuł równorzędny, o których mowa w
ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012
r. poz. 572, z późn. zm.3));
3) posiada wiedzę w zakresie zarządzania instytucjami publicznymi, finansów
publicznych, prowadzenia inwestycji i gospodarowania mieniem Skarbu
Państwa;
4) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy, w tym co najmniej dwuletni na
stanowisku kierowniczym;
5) nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo ścigane z
oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
6) nie była karana zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem
środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17
grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 168 oraz z 2012 r. poz. 1529);
7) nie jest przeciwko niej prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z
oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
§ 2. W celu wyłonienia kandydatów na stanowiska, o których mowa w art. 32 §
1 i 9, konkurs zarządza i przeprowadza prezes danego sądu apelacyjnego, okręgowego
albo rejonowego.
§ 3. Prezes danego sądu publikuje ogłoszenie o konkursie na wolne stanowisko
dyrektora sądu lub zastępcy dyrektora sądu w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim oraz
w Biuletynie Informacji Publicznej. Ogłoszenie powinno zawierać oznaczenie
stanowiska, wymagane kwalifikacje, wykaz niezbędnych dokumentów, miejsce i
termin składania wniosków, zakres konkursu i kryteria oceny.
§ 4. Informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do konkursu, stanowią
informację publiczną, w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o
konkursie.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 742 i
1544, z 2013 r. poz. 675, 829, 1005, 1588 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 7, 768, 821, 1004, 1146 i 1198.
2016-11-23
©Telksinoe s. 21/156
§ 5. Po upływie terminu do składania dokumentów, określonego w ogłoszeniu o
konkursie, prezes danego sądu niezwłocznie publikuje na stronie internetowej danego
sądu oraz na tablicy ogłoszeń w siedzibie danego sądu listę kandydatów, którzy
spełniają wymagania formalne określone w tym ogłoszeniu. Lista ta zawiera imię i
nazwisko kandydata oraz jego miejsce zamieszkania w rozumieniu przepisów
Kodeksu cywilnego.
§ 6. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa powołana przez prezesa danego
sądu. Członkiem komisji konkursowej może być wyłącznie osoba dająca rękojmię
bezstronnego pełnienia tej funkcji w interesie sądu. Komisji przewodniczy prezes
danego sądu.
§ 7. Do komisji konkursowej nie może być powołana osoba kandydująca na
stanowisko, którego konkurs dotyczy, albo osoba pozostająca z kandydatem w
stosunku:
1) małżeństwa lub we wspólnym pożyciu;
2) pokrewieństwa albo powinowactwa do trzeciego stopnia;
3) przysposobienia, opieki lub kurateli;
4) zależności służbowej;
5) osobistym tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do jej
obiektywizmu.
Powody wyłączające powołanie do komisji konkursowej trwają pomimo ustania
małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
§ 8. W toku konkursu sprawdzeniu podlegają kwalifikacje, wiedza,
predyspozycje oraz umiejętności niezbędne do wykonywania zadań na stanowisku
dyrektora sądu albo zastępcy dyrektora sądu.
§ 9. Członkowie komisji konkursowej mają obowiązek zachowania w tajemnicy
uzyskanych w czasie konkursu informacji dotyczących kandydatów.
§ 10. Po przeprowadzeniu konkursu komisja konkursowa:
1) ustala wynik konkursu, wskazując kolejność kandydatów albo podając
przyczyny nierozstrzygnięcia konkursu;
2) przekazuje dokumentację z przebiegu konkursu prezesowi danego sądu.
§ 11. Informację o wyniku konkursu prezes sądu umieszcza w Biuletynie
Informacji Publicznej. Informacja obejmuje imiona i nazwiska kandydatów biorących
udział w konkursie oraz ustalenia komisji, o których mowa w § 10 pkt 1.
2016-11-23
©Telksinoe s. 22/156
§ 12. W przypadku nierozstrzygnięcia konkursu prezes sądu ponownie zarządza
konkurs, zawiadamiając Ministra Sprawiedliwości. Przepis art. 32 § 7 pkt 1 stosuje
się.
§ 13. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) organizację, sposób i tryb przeprowadzania konkursu,
2) skład komisji konkursowej,
3) kryteria oceny kwalifikacji, wiedzy, predyspozycji oraz umiejętności
kandydatów na stanowisko dyrektora sądu albo zastępcy dyrektora sądu,
4) zakres informacji udostępnianych kandydatom i sposób ich udostępniania
– uwzględniając potrzebę zapewnienia obiektywności wyboru, sprawnego
przeprowadzenia konkursu, wszechstronnej oceny kwalifikacji kandydatów,
powszechnego dostępu do konkursu oraz jawności prac komisji konkursowej.
Art. 32b. § 1.4) Minister Sprawiedliwości może odwołać dyrektora sądu, jeżeli
zgromadzenie ogólne sędziów apelacji negatywnie zaopiniuje sprawozdanie, o którym
mowa w art. 31a § 2, w części odnoszącej się do działalności danego sądu. Uchwała
zgromadzenia zostaje podjęta po wysłuchaniu dyrektora tego sądu.
§ 2. Prezes sądu apelacyjnego przedstawia Ministrowi Sprawiedliwości uchwałę
zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji, o której mowa w § 1, wraz ze swoim
stanowiskiem w przedmiocie odwołania dyrektora sądu.
§ 3.5) Minister Sprawiedliwości może odwołać dyrektora sądu także na wniosek
prezesa sądu lub z własnej inicjatywy w przypadku stwierdzenia naruszenia przez
dyrektora sądu obowiązków.
§ 4. Minister Sprawiedliwości odwołuje zastępcę dyrektora sądu na wniosek
właściwego dyrektora sądu.
Art. 32c. § 1. Dyrektorowi sądu i zastępcy dyrektora sądu przysługuje
wynagrodzenie zasadnicze, którego wysokość ustala Minister Sprawiedliwości.
4)
Utraci moc z dniem 5 czerwca 2015 r., na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7
listopada 2013 r., sygn. akt K 31/12 (Dz. U. poz. 1433), w zakresie, w jakim nie określa skutków,
jakie wywołuje dla Ministra Sprawiedliwości uchwała zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji
negatywnie opiniująca sprawozdanie dyrektora sądu.
5)
Utraci moc z dniem 5 czerwca 2015 r., na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7
listopada 2013 r., sygn. akt K 31/12 (Dz. U. poz. 1433), w zakresie, w jakim nie określa skutków
wniosku prezesa sądu do Ministra Sprawiedliwości o odwołanie dyrektora sądu.
2016-11-23
©Telksinoe s. 23/156
§ 2. Minister Sprawiedliwości może przyznać dyrektorowi sądu lub zastępcy
dyrektora sądu dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub
zadań, a także nagrodę za szczególne osiągnięcia w pracy.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wysokość wynagrodzenia zasadniczego dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora
sądu,
2) sposób ustalania wysokości dodatku specjalnego oraz nagrody za szczególne
osiągnięcia w pracy, które mogą być przyznane dyrektorowi sądu lub zastępcy
dyrektora sądu
– uwzględniając rodzaj i zakres powierzanych im zadań, w szczególności wielkość
jednostki organizacyjnej, w której zadania są wykonywane.
Art. 32d. § 1. Ze stanowiskiem dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora sądu nie
można łączyć przynależności do partii politycznych ani pełnienia funkcji publicznych.
§ 2. Do dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora sądu stosuje się odpowiednio
przepisy art. 6–7, art. 9–11 oraz art. 14a–18 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o
pracownikach sądów i prokuratury (Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 639, z późn. zm.6)).
Do ustalania uprawnień do dodatku za wieloletnią pracę i nagrody jubileuszowej
stosuje się zasady określone w przepisach wydanych na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy
z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury.
Rozdział 4
Samorząd sędziowski
Art. 33. § 1. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji składa się z sędziów sądu
apelacyjnego, przedstawicieli sędziów sądów okręgowych działających na obszarze
apelacji, w liczbie odpowiadającej liczbie sędziów sądu apelacyjnego, oraz
przedstawicieli sędziów sądów rejonowych działających na obszarze apelacji, w tej
samej liczbie. Liczbę przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów okręgowych
oraz liczbę przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających w
poszczególnych okręgach sądowych, ustala kolegium sądu apelacyjnego,
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 113, poz.
659 i Nr 203, poz. 1192 oraz z 2013 r. poz. 829.
2016-11-23
©Telksinoe s. 24/156
proporcjonalnie do liczby sędziów, odpowiednio, w danym sądzie okręgowym lub w
sądach rejonowych działających w danym okręgu.
§ 2. Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji jest prezes sądu
apelacyjnego. W razie nieobecności prezesa sądu obowiązki przewodniczącego pełni
najstarszy służbą wiceprezes sądu apelacyjnego.
§ 3. Członkowie zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji są obowiązani brać
udział w posiedzeniach zgromadzenia. Delegowanie na podstawie art. 77 nie zwalnia
członka zgromadzenia od tego obowiązku.
§ 4. Sędziowie niebędący członkami zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji
mogą brać udział w posiedzeniach zgromadzenia, bez prawa głosu i wyboru.
§ 5. Do podjęcia uchwał zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji jest wymagana
obecność co najmniej połowy wszystkich członków zgromadzenia. Uchwały zapadają
bezwzględną większością głosów. Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa
w art. 34 pkt 1, 2 i 4 i art. 112 § 3, a ponadto jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby
jeden z obecnych członków zgromadzenia.
§ 6. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji zbiera się co najmniej raz w roku;
posiedzenia zgromadzenia zwołuje prezes sądu apelacyjnego z własnej inicjatywy lub
na wniosek kolegium sądu apelacyjnego, kolegium sądu okręgowego, jednej piątej
liczby członków zgromadzenia albo na wniosek Ministra Sprawiedliwości. O terminie
zgromadzenia prezes sądu apelacyjnego zawiadamia z co najmniej dwutygodniowym
wyprzedzeniem, przedstawiając planowany porządek obrad, a jeżeli w porządku obrad
przewidziano ocenę kandydatów na stanowiska sędziowskie, jednocześnie zarządza
wyłożenie sporządzonych ocen kwalifikacji kandydatów w sekretariacie prezesa sądu
apelacyjnego oraz w sekretariatach prezesów sądów okręgowych na obszarze apelacji,
do zapoznania się przez członków zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji.
§ 7. Przedstawicieli sędziów sądów okręgowych oraz przedstawicieli sędziów
sądów rejonowych wybierają, na okres trzech lat, zgromadzenia ogólne sędziów
okręgu z obszaru apelacji.
§ 8. Kadencja członka zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji wygasa w
przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
2016-11-23
©Telksinoe s. 25/156
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
4) złożenia przez sędziego, o którym mowa w § 7, rezygnacji z członkostwa w
zgromadzeniu.
§ 9. W przypadkach, o których mowa w § 8, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych wybranych członków zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji.
§ 10. Jeżeli zgromadzenie ogólne sędziów apelacji, utworzone na podstawie § 1,
miałoby liczyć więcej niż stu dwudziestu sześciu członków, jego funkcje wykonuje
zgromadzenie przedstawicieli sędziów apelacji, w skład którego wchodzi czterdziestu
przedstawicieli sędziów sądu apelacyjnego, czterdziestu przedstawicieli sędziów
sądów okręgowych i czterdziestu przedstawicieli sędziów sądów rejonowych,
działających na obszarze apelacji. Liczbę przedstawicieli sędziów poszczególnych
sądów okręgowych oraz liczbę przedstawicieli sędziów sądów rejonowych,
działających w poszczególnych okręgach sądowych, ustala kolegium sądu
apelacyjnego, proporcjonalnie do liczby sędziów, odpowiednio, w danym sądzie
okręgowym i w poszczególnych sądach rejonowych, działających w danym okręgu.
§ 11. Do zgromadzenia przedstawicieli sędziów apelacji stosuje się odpowiednio
przepisy § 2–9, z tym że wyboru przedstawicieli sędziów sądu apelacyjnego dokonuje
zebranie sędziów danego sądu apelacyjnego.
§ 12. Wybory przedstawicieli, o których mowa w § 7 i 11, odbywają się w
głosowaniu tajnym. Do ważności wyborów jest wymagany udział w głosowaniu co
najmniej połowy wszystkich członków zgromadzenia lub zebrania.
Art. 34. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji realizuje zadania określone w
ustawach, a w szczególności:
1) opiniuje kandydatów na stanowiska sędziów sądu apelacyjnego oraz sędziów
sądów okręgowych, działających na obszarze apelacji;
2) wyraża opinię o kandydatach na prezesa sądu apelacyjnego;
3) wyraża opinię o informacji rocznej o działalności sądów, o której mowa w art.
37h § 1, sporządzonej przez prezesa sądu apelacyjnego;
4) wyraża opinię o rocznym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 31a § 2.
2016-11-23
©Telksinoe s. 26/156
Art. 35. § 1. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu składa się z sędziów sądu
okręgowego oraz przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu
sądowym, w liczbie odpowiadającej liczbie sędziów sądu okręgowego. Liczbę
przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów rejonowych ustala kolegium sądu
okręgowego, proporcjonalnie do liczby sędziów w danym sądzie.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu jest prezes sądu
okręgowego. W razie nieobecności prezesa sądu obowiązki przewodniczącego pełni
najstarszy służbą wiceprezes tego sądu.
§ 5. Członkowie zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu są obowiązani brać
udział w posiedzeniach zgromadzenia. Delegowanie do pełnienia czynności na
podstawie art. 77 nie zwalnia członka zgromadzenia od tego obowiązku.
§ 6. Sędziowie niebędący członkami zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu
mogą brać udział w posiedzeniu tego zgromadzenia, bez prawa głosu i wyboru.
§ 7. Do podjęcia uchwał zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu jest wymagana
obecność co najmniej połowy wszystkich członków zgromadzenia. Uchwały zapadają
bezwzględną większością głosów. Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa
w art. 24 § 1, art. 33 § 7 i art. 58 § 2, a ponadto jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby
jeden z obecnych członków zgromadzenia.
§ 8. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu zbiera się co najmniej raz w roku;
posiedzenia zgromadzenia zwołuje prezes sądu okręgowego z własnej inicjatywy lub
na wniosek prezesa sądu apelacyjnego, kolegium sądu okręgowego, jednej piątej
liczby członków zgromadzenia albo na wniosek Ministra Sprawiedliwości. O terminie
zgromadzenia prezes sądu okręgowego zawiadamia z co najmniej dwutygodniowym
wyprzedzeniem, przedstawiając planowany porządek obrad, a jeżeli w porządku obrad
przewidziano ocenę kandydatów na stanowiska sędziowskie, jednocześnie zarządza
wyłożenie sporządzonych ocen kwalifikacji kandydatów w sekretariacie prezesa sądu
okręgowego oraz w sekretariatach prezesów sądów rejonowych w okręgu sądowym,
do zapoznania się przez członków zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu.
§ 8a. Przedstawicieli sędziów sądów rejonowych wybierają, na okres trzech lat,
zebrania sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu sądowym.
2016-11-23
©Telksinoe s. 27/156
§ 8b. Wybory przedstawicieli, o których mowa w § 8a, odbywają się w
głosowaniu tajnym. Do ważności wyborów jest wymagany udział w głosowaniu co
najmniej połowy wszystkich członków zebrania.
§ 8c. Kadencja członka zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu wygasa przed
jej upływem w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
4) złożenia przez sędziego, o którym mowa w § 8a, rezygnacji z członkostwa w
zgromadzeniu.
§ 8d. W przypadkach, o których mowa w § 8c, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych wybranych członków zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu.
§ 9. Jeżeli zgromadzenie ogólne sędziów okręgu, utworzone na podstawie § 1,
miałoby liczyć więcej niż stu dwudziestu sześciu członków, jego funkcje wykonuje
zgromadzenie przedstawicieli sędziów okręgu, w skład którego wchodzi
sześćdziesięciu przedstawicieli sędziów sądu okręgowego i sześćdziesięciu
przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu sądowym. Liczbę
przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów ustala kolegium sądu okręgowego,
proporcjonalnie do liczby sędziów w danym sądzie. Przepisy § 4–8d stosuje się
odpowiednio.
Art. 36. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu realizuje zadania określone w
ustawach, a ponadto wysłuchuje informacji prezesa sądu okręgowego o działalności
sądów oraz wyraża opinię w tym zakresie.
Art. 36a. § 1. Zebranie sędziów danego sądu składa się z wszystkich sędziów
tego sądu. Zebraniu przewodniczy prezes sądu. W razie nieobecności prezesa sądu
obowiązki przewodniczącego zebrania pełni najstarszy służbą wiceprezes sądu, a
jeżeli w sądzie nie został powołany wiceprezes sądu – najstarszy służbą
przewodniczący wydziału w tym sądzie.
§ 1a. W zebraniu sędziów sądu rejonowego mogą uczestniczyć asesorzy sądowi
tego sądu, bez prawa udziału w głosowaniu.
2016-11-23
©Telksinoe s. 28/156
§ 2. Zebranie sędziów danego sądu zwołuje prezes sądu z własnej inicjatywy lub
na wniosek jednej piątej liczby sędziów tego sądu.
§ 3. Zebranie sędziów danego sądu realizuje zadania określone w ustawach,
wysłuchuje informacji prezesa sądu o działalności sądu oraz wyraża opinię w tym
zakresie.
§ 4. Do podjęcia uchwał zebrania sędziów danego sądu wymagana jest obecność
co najmniej połowy wszystkich członków zebrania. Uchwały zapadają bezwzględną
większością głosów. Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa w art. 25 §
1, a ponadto, jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden z obecnych członków
zgromadzenia.
Rozdział 5
Wewnętrzny i zewnętrzny nadzór administracyjny
nad działalnością administracyjną sądów w zakresie zapewnienia właściwego
toku wewnętrznego urzędowania sądu związanego bezpośrednio ze
sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości oraz wykonywaniem innych zadań
z zakresu ochrony prawnej
Art. 37. § 1. Czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
prezes sądu może powierzyć sędziemu wizytatorowi, a także, z zastrzeżeniem art. 37c,
wiceprezesowi sądu, przewodniczącemu wydziału, a także, w uzasadnionych
przypadkach, innemu wyznaczonemu sędziemu, asesorowi sądowemu lub
referendarzowi sądowemu. Osoby sprawujące wewnętrzny nadzór administracyjny
mają prawo wglądu w czynności sądów, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia
uchybień oraz być obecne na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności.
§ 2. Czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego, o których
mowa w art. 37b § 1 pkt 2, prezes sądu może powierzyć inspektorowi do spraw
biurowości.
§ 3. Prezes sądu uchyla czynności administracyjne niezgodne z prawem,
naruszające sprawność postępowania sądowego lub z innych przyczyn niecelowe.
§ 4. W przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania
sądowego, prezes sądu niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie trzydziestu dni
od dnia powzięcia wiadomości o uchybieniu, może zwrócić na nie uwagę na piśmie i
żądać usunięcia skutków tego uchybienia. Sędzia lub asesor sądowy, którego dotyczy
2016-11-23
©Telksinoe s. 29/156
zwrócona uwaga, może w terminie siedmiu dni od dnia zwrócenia uwagi złożyć
prezesowi sądu pisemne zastrzeżenie. Przepis art. 108 § 1 stosuje się odpowiednio.
§ 5. W przypadku złożenia zastrzeżenia prezes sądu w terminie czternastu dni od
dnia złożenia zastrzeżenia uchyla uwagę albo przekazuje sprawę do rozpoznania
sądowi dyscyplinarnemu, zawiadamiając sędziego lub asesora sądowego o sposobie
rozpatrzenia zastrzeżenia.
§ 6. Do akt osobowych sędziego lub asesora sądowego dołącza się odpis pisma
zawierającego stwierdzenie uchybienia i zwrócenie uwagi, jednak nie wcześniej niż
po bezskutecznym upływie terminu do złożenia zastrzeżenia, a w przypadku jego
złożenia – po uprawomocnieniu się uchwały sądu dyscyplinarnego odmawiającej
uwzględnienia zastrzeżenia. W takim przypadku do akt osobowych sędziego lub
asesora sądowego dołącza się także odpis pisma zawierającego zastrzeżenie oraz odpis
uchwały sądu dyscyplinarnego odmawiającej uwzględnienia zastrzeżenia. Jeżeli
zastrzeżenie sędziego lub asesora sądowego zostało uwzględnione, dokumentów
dotyczących zwrócenia uwagi nie dołącza się do akt osobowych sędziego lub asesora
sądowego i nie dokonuje się wzmianki w wykazie służbowym, o którym mowa w art.
67 § 1.
§ 7. Po upływie pięciu lat od dnia zwrócenia uwagi, na wniosek sędziego, a w
przypadku asesora sądowego z urzędu, prezes sądu zarządza usunięcie z jego akt
osobowych dokumentów, o których mowa w § 6. Jednocześnie z usunięciem
dokumentów z akt osobowych, wszelkie dane dotyczące zwrócenia uwagi usuwa się z
wykazu służbowego, o którym mowa w art. 67 § 1. Jeżeli jednak w tym okresie
stwierdzono kolejne uchybienie w zakresie sprawności postępowania sądowego,
skutkujące zwróceniem uwagi lub wytknięto uchybienie w trybie art. 40 § 1, jest
dopuszczalne tylko jednoczesne usunięcie wszystkich dokumentów i danych.
§ 8. Prezes sądu przełożonego niezwłocznie zawiadamia prezesa sądu
podlegającego jego nadzorowi o stwierdzonych uchybieniach w działaniu tego sądu.
W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działaniu sądu, prezes tego sądu
niezwłocznie zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach prezesa sądu przełożonego,
a prezes sądu apelacyjnego – Ministra Sprawiedliwości; równocześnie prezes sądu
informuje o działaniach podjętych w celu usunięcia uchybień.
2016-11-23
©Telksinoe s. 30/156
Art. 37a. § 1. Prezes sądu apelacyjnego sprawuje wewnętrzny nadzór
administracyjny nad działalnością administracyjną sądu apelacyjnego oraz sądów
okręgowych i rejonowych, działających na obszarze apelacji.
§ 2. Prezes sądu okręgowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny nad
działalnością administracyjną sądu okręgowego oraz sądów rejonowych, działających
w okręgu sądowym.
§ 3. Prezes sądu rejonowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny nad
działalnością administracyjną sądu rejonowego.
Art. 37b. § 1. Prezes sądu, w ramach wewnętrznego nadzoru administracyjnego,
w szczególności:
1) bada sprawność postępowania w poszczególnych sprawach;
2) kontroluje działalność sekretariatu wydziału;
3) bada prawidłowość przydzielania sędziom, asesorom sądowym i referendarzom
sądowym spraw oraz równomiernego obciążenia ich pracą.
§ 2. Czynnościami z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
wykonywanymi przez prezesa sądu apelacyjnego i prezesa sądu okręgowego są
ponadto:
1) wizytacja, obejmująca pełną działalność administracyjną sądu lub wydziału
sądu;
2) lustracja, obejmująca wybrane zagadnienia z działalności administracyjnej sądu
lub wydziału sądu.
§ 3. Prezes sądu apelacyjnego, w ramach wewnętrznego nadzoru
administracyjnego:
1) ustala kierunki wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanego przez
prezesów sądów działających na obszarze apelacji;
2) koordynuje czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
wykonywanego przez prezesów sądów działających na obszarze apelacji;
3) kontroluje wykonywanie obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów
działających na obszarze apelacji oraz wydaje stosowne zarządzenia.
Art. 37c. § 1. Wizytacje poszczególnych wydziałów sądów przeprowadza się co
cztery lata.
2016-11-23
©Telksinoe s. 31/156
§ 2. Wizytacje wydziałów sądu apelacyjnego lub sądu okręgowego
przeprowadzają sędziowie wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu
apelacyjnego.
§ 3. Wizytacje wydziałów sądu rejonowego przeprowadzają sędziowie
wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu okręgowego.
§ 4. Wizytacji wydziału sądu nie może przeprowadzać sędzia wizytator, będący
małżonkiem, krewnym albo powinowatym jednego z sędziów lub asesorów sądowych
przydzielonych do wydziału lub pozostający z jednym z sędziów lub asesorów
sądowych w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione
wątpliwości co do bezstronności sędziego wizytatora.
§ 5. Ten sam sędzia wizytator nie może przeprowadzać dwóch kolejnych
wizytacji tego samego wydziału.
§ 6. O planowanej wizytacji zawiadamia się prezesa sądu i przewodniczącego
wydziału co najmniej na trzydzieści dni przed przystąpieniem do jej przeprowadzenia.
Art. 37d. § 1. Sędziego wizytatora powołuje prezes sądu apelacyjnego, na okres
czterech lat, spośród sędziów sądu apelacyjnego lub okręgowego. Przed powołaniem
sędziego do pełnienia funkcji wizytatora prezes sądu apelacyjnego zasięga opinii
kolegium tego sądu. Negatywna opinia kolegium jest dla prezesa wiążąca.
§ 2. Kandydatów do pełnienia funkcji sędziów wizytatorów spośród sędziów
sądu okręgowego przedstawiają prezesi sądów okręgowych, działających na obszarze
apelacji, po zasięgnięciu opinii kolegium sądu okręgowego. Negatywna opinia
kolegium jest dla prezesa wiążąca.
Art. 37e. § 1. Prezes sądu apelacyjnego może zwrócić prezesowi lub
wiceprezesowi sądu, działającego na obszarze apelacji, uwagę na piśmie, jeżeli
stwierdzi uchybienia w zakresie kierowania sądem albo sprawowania wewnętrznego
nadzoru administracyjnego.
§ 2. Prezes sądu apelacyjnego, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub
nieracjonalności podziału czynności ustalonego przez prezesa sądu okręgowego,
wydaje zalecenie zmiany podziału czynności. Zalecenie nie może jednak naruszać
uchwały kolegium sądu apelacyjnego, podjętej w trybie art. 22a § 6. Do ustalenia
podziału czynności w wyniku zalecenia prezesa sądu apelacyjnego stosuje się
odpowiednio przepisy art. 22a.
2016-11-23
©Telksinoe s. 32/156
§ 3. Uprawnienie, o którym mowa w § 1, przysługuje również prezesowi sądu
okręgowego wobec prezesa lub wiceprezesa sądu rejonowego, działającego w okręgu
sądowym.
Art. 37f. § 1. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością
administracyjną sądów obejmuje analizę i ocenę prawidłowości oraz skuteczności
wykonywania przez prezesów sądów wewnętrznego nadzoru administracyjnego.
§ 2. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną
sądów obejmuje ponadto wykonywanie czynności niezbędnych ze względu na
wystąpienie uchybień w działalności administracyjnej sądów, a także czynności
koniecznych do wykonywania zadań związanych z reprezentowaniem
Rzeczypospolitej Polskiej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, w
zakresie spraw dotyczących działalności sądów.
Art. 37g. § 1. Minister Sprawiedliwości, w ramach zewnętrznego nadzoru
administracyjnego:
1) analizuje informacje roczne o działalności sądów, o których mowa w art. 37h §
1;
2) ustala ogólne kierunki wewnętrznego nadzoru administracyjnego,
wykonywanego przez prezesów sądów apelacyjnych;
3) kontroluje wykonywanie obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów
apelacyjnych oraz wydaje stosowne zarządzenia.
§ 2. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w działalności
administracyjnej sądu lub niewykonania przez prezesa sądu apelacyjnego zarządzeń,
o których mowa w § 1 pkt 3, Minister Sprawiedliwości może zarządzić:
1) przeprowadzenie lustracji sądu lub wydziału sądu;
2) przeprowadzenie lustracji działalności nadzorczej prezesa sądu.
§ 3. Zarządzając przeprowadzenie czynności, o których mowa w § 2, Minister
Sprawiedliwości wyznacza prezesowi sądu apelacyjnego zakres i termin ich
przeprowadzenia. W uzasadnionych przypadkach Minister Sprawiedliwości może
zarządzić przeprowadzenie czynności przez sędziów wizytatorów z obszaru innej
apelacji.
2016-11-23
©Telksinoe s. 33/156
§ 4. W czynnościach, o których mowa w § 2, jako przedstawiciel Ministra
Sprawiedliwości, może brać udział sędzia delegowany do pełnienia czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości.
§ 5.7) Minister Sprawiedliwości może zwrócić prezesowi lub wiceprezesowi sądu
uwagę na piśmie, jeżeli stwierdzi uchybienia w kierowaniu sądem albo w sprawowaniu
wewnętrznego nadzoru administracyjnego.
Art. 37h. § 1. Prezes sądu apelacyjnego sporządza informację roczną o
działalności sądów, działających na obszarze apelacji, w zakresie powierzonych mu
zadań, którą po zaopiniowaniu przez zgromadzenie ogólne sędziów apelacji
przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości, nie później niż do końca kwietnia każdego
roku.
§ 2.8) Jeżeli z informacji, o której mowa w § 1, wynika, że prezes sądu
apelacyjnego nie podejmował w okresie sprawozdawczym niezbędnych czynności
zmierzających do usunięcia uchybień w działalności administracyjnej sądów, Minister
Sprawiedliwości odmawia przyjęcia informacji rocznej i zawiadamia o tym prezesa,
wskazując przyczyny odmowy.
§ 3. Niewykonanie w terminie obowiązku, o którym mowa w § 1, jest
równoznaczne z odmową przyjęcia informacji.
§ 4. Dwukrotna odmowa przyjęcia informacji przez Ministra Sprawiedliwości
oznacza rażące niewywiązywanie się przez prezesa z obowiązków służbowych, w
rozumieniu art. 27 § 1 pkt 1.
Art. 37i. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb sprawowania
nadzoru administracyjnego nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2, a
także sposób dokumentowania czynności nadzorczych i sporządzania informacji
rocznych o działalności sądów, mając na uwadze zapewnienie sprawności i
skuteczności nadzoru oraz zapewnienie prawidłowego wykonywania czynności
nadzorczych.
Art. 38. (uchylony)
7)
Utraci moc z dniem 5 czerwca 2015 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7
listopada 2013 r., sygn. akt K 31/12 (Dz. U. poz. 1433).
8)
Utraci moc z dniem 5 czerwca 2015 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7
listopada 2013 r., sygn. akt K 31/12 (Dz. U. poz. 1433).
2016-11-23
©Telksinoe s. 34/156
Art. 39. (uchylony)
Art. 40. § 1. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy jako sąd odwoławczy, w razie
stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów, niezależnie od
innych uprawnień, wytyka uchybienie właściwemu sądowi. Przed wytknięciem
uchybienia poucza się sędziego, asesora sądowego wchodzących w skład sądu
orzekającego w pierwszej instancji o możliwości złożenia na piśmie wyjaśnień w
terminie siedmiu dni. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie wpływa na
rozstrzygnięcie sprawy.
§ 2. O wytknięciu uchybienia sąd apelacyjny lub sąd okręgowy, o którym mowa
w § 1, zawiadamia prezesa właściwego sądu, a w przypadkach poważniejszych
uchybień – także Ministra Sprawiedliwości.
§ 3. Odpis postanowienia sądu apelacyjnego lub sądu okręgowego jako sądu
odwoławczego, zawierającego wytknięcie uchybienia, dołącza się do akt osobowych
sędziego lub asesora sądowego. Do akt osobowych dołącza się także złożone przez
sędziego lub asesora sądowego wyjaśnienia.
§ 4. Po upływie pięciu lat od wytknięcia uchybienia w trybie określonym w § 1,
na wniosek sędziego, a w przypadku asesora sądowego z urzędu, prezes sądu zarządza
usunięcie z akt osobowych dokumentów, o których mowa w § 3. Jednocześnie z
usunięciem dokumentów z akt osobowych wszelkie dane dotyczące wytknięcia
uchybienia usuwa się z wykazu służbowego, o którym mowa w art. 67 § 1. Jeżeli
jednak w tym okresie stwierdzono kolejną oczywistą obrazę przepisów przy
rozpoznawaniu sprawy przez sąd odwoławczy, skutkującą wytknięciem uchybienia,
lub zwrócono uwagę w trybie art. 37 § 4, dopuszczalne jest tylko jednoczesne
usunięcie wszystkich dokumentów i danych.
Art. 41. § 1. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin wewnętrznego
urzędowania sądów powszechnych określający wewnętrzną organizację i porządek
funkcjonowania sądów, porządek czynności w sądach, porządek urzędowania
organów sądów i wykonywania zadań sędziów i asesorów sądowych pełniących
funkcje kierownicze, tok czynności administracyjnych w sprawach należących do
właściwości sądów, dopuszczalne systemy i rozkład czasu urzędowania oraz warunki
udostępniania pomieszczeń dla uczestników postępowania, świadków i innych osób
2016-11-23
©Telksinoe s. 35/156
przebywających w sądach, uwzględniając zasady sprawności, racjonalności,
ekonomicznego i szybkiego działania oraz potrzeby zapewnienia rzetelnego
wykonywania zadań powierzonych sądom.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
czynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego
oraz karnego w stosunkach międzynarodowych, w tym: uwierzytelnianie dokumentów
przeznaczonych do użytku za granicą, sposób wykonywania czynności dotyczących
osób korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych
oraz czynności z udziałem tych osób, czynności związane ze stawiennictwem przed
sądami, tryb ustalania obywatelstwa, szczegółowy tryb występowania o pomoc
prawną i udzielania takiej pomocy sądom i innym organom państw obcych oraz
szczegółowy tryb występowania o wydanie osób ściganych lub skazanych oraz inne
formy współpracy w sprawach karnych.
Rozdział 5a
Tryb rozpatrywania skarg i wniosków
Art. 41a. § 1. Skargi i wnioski rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później
jednak niż w terminie miesiąca od daty ich wpływu.
§ 2. Skargi, w zakresie dotyczącym działalności sądów, w dziedzinie, w której
sędziowie i asesorzy sądowi są niezawiśli, nie podlegają rozpatrzeniu. Organ sądu, do
którego taka skarga lub wniosek zostały skierowane, zawiadamia skarżącego o
przyczynach odmowy rozpatrzenia skargi. Jeżeli jednak skarga dotyczy czynności
sądu podlegającej zaskarżeniu w toku instancji, organ ten jest obowiązany
niezwłocznie przekazać skargę do akt sprawy, której skarga dotyczy, zawiadamiając
o tym skarżącego.
§ 3. Skargi lub wnioski dotyczące treści czynności sądu jeszcze niedokonanych,
należących do dziedziny, o której mowa w § 2, podlegają niezwłocznemu przekazaniu
do akt postępowania, którego dotyczą.
§ 4. Skargi lub wnioski zawierające treści znieważające lub słowa powszechnie
uznawane za obelżywe pozostawia się bez rozpatrzenia, zawiadamiając o tym
skarżącego lub wnioskodawcę, z podaniem przyczyny pozostawienia skargi lub
wniosku bez rozpatrzenia.
2016-11-23
©Telksinoe s. 36/156
Art. 41b. § 1. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi lub wniosku,
dotyczących działalności sądu, jest prezes sądu.
§ 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu okręgowego i sądu
rejonowego, organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu okręgowego. Jeżeli
skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu apelacyjnego i sądu okręgowego,
organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu apelacyjnego.
§ 3. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności prezesa
sądu rejonowego jest prezes sądu okręgowego, działalności prezesa sądu okręgowego
– prezes sądu apelacyjnego, a działalności prezesa sądu apelacyjnego – Krajowa Rada
Sądownictwa.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego, w terminie do końca kwietnia każdego roku,
informuje Ministra Sprawiedliwości o nieprawidłowościach stwierdzonych w wyniku
rozpatrzenia skarg przez prezesów sądów działających na obszarze apelacji.
Art. 41c. § 1. Skarga dotycząca działalności sądów, skierowana do innych
organów władzy publicznej, podlega przekazaniu do rozpatrzenia organom, o których
mowa w art. 41b § 1–3.
§ 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczy działalności administracyjnej sądu, organ
właściwy do ich rozpatrzenia, uznając skargę lub wniosek za uzasadniony, podejmuje
lub zleca czynności z zakresu nadzoru nad działalnością administracyjną sądów.
Art. 41d. Skarga, w zakresie w jakim zawiera wniosek o pociągnięcie sędziów
lub asesorów sądowych do odpowiedzialności dyscyplinarnej, podlega niezwłocznie
przekazaniu właściwemu rzecznikowi dyscyplinarnemu albo zastępcy rzecznika
dyscyplinarnego. Rzecznik, po wstępnym wyjaśnieniu okoliczności podniesionych w
skardze, może podjąć czynności dyscyplinarne z własnej inicjatywy. O sposobie
załatwienia skargi rzecznik dyscyplinarny zawiadamia skarżącego oraz organ, który
przekazał mu skargę. Przepisów art. 114 § 5–7 nie stosuje się.
Art. 41e. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i organizację
przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków, dotyczących działalności sądów,
mając na względzie konieczność zapewnienia realizacji prawa do składania skarg i
wniosków oraz rzetelności i wszechstronności ich rozpatrywania.
2016-11-23
©Telksinoe s. 37/156
Rozdział 6
Ogólne przepisy o czynnościach sądów
Art. 42. § 1. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Sądy rozpoznają i rozstrzygają sprawy w postępowaniu jawnym.
§ 3. Rozpoznanie sprawy w postępowaniu niejawnym lub wyłączenie jawności
postępowania jest dopuszczalne jedynie na podstawie przepisów ustaw.
Art. 43. § 1. Sąd może pełnić czynności poza swoją siedzibą, a w razie
konieczności także poza obszarem swojej właściwości, jeżeli wymaga tego dobro
wymiaru sprawiedliwości lub jeżeli przez to nastąpi znaczne zmniejszenie kosztów.
§ 2. (uchylony)
Art. 44. § 1. W przypadkach przewidzianych w ustawach sądy są obowiązane
wykonywać poszczególne czynności sądowe na żądanie innych sądów oraz innych
organów.
§ 2. Sądy są obowiązane udzielać pomocy sądowej również na żądanie sądów
zagranicznych, jeżeli wzajemność jest zapewniona; żądanie pomocy sądowej,
skierowane przez Ministra Sprawiedliwości, jest wiążące dla sądu wezwanego.
§ 3. Sądy są obowiązane wykonywać czynności dowodowe, w zakresie
przewidzianym w przepisach o postępowaniu cywilnym, na wniosek organów
orzekających w przypadkach innych niż wymienione w § 1 i 2, jeżeli wniosek został
skierowany przez Ministra Sprawiedliwości.
§ 4. O wykonanie czynności wymienionych w § 3 należy zwrócić się do sądu
rejonowego, w którego obszarze właściwości czynność ma być wykonana.
Art. 45. § 1. Sędziego lub asesora sądowego w jego czynnościach może zastąpić
sędzia lub asesor sądowy tego samego sądu, a także sędzia lub asesor sądowy innego
sądu, delegowany odpowiednio na podstawie art. 77 § 1 lub 8 albo art. 106zb.
§ 2. Zastąpienie, o którym mowa w § 1, może nastąpić na podstawie zarządzenia
przewodniczącego wydziału lub prezesa sądu, wydanego na wniosek sędziego lub
asesora sądowego albo z urzędu, w celu zapewnienia sprawności postępowania.
Art. 46. § 1. W składzie sądu może brać udział tylko jeden sędzia lub asesor
sądowy innego sądu. Sędzia sądu niższego nie może być przewodniczącym składu
sądu. Minister Sprawiedliwości może jednak przyznać sędziemu sądu rejonowego,
2016-11-23
©Telksinoe s. 38/156
delegowanemu do sądu okręgowego, prawo przewodniczenia w sprawach
rozpoznawanych przez ten sąd w pierwszej instancji, w składzie jednego sędziego i
dwóch ławników albo w składzie jednego sędziego.
§ 2. W tym samym składzie sądu nie mogą brać udziału osoby, o których mowa
w art. 6.
Art. 47. § 1. Prezes sądu może wyznaczyć dodatkowego sędziego lub asesora
sądowego do rozprawy, jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że będzie ona trwać czas
dłuższy. W razie potrzeby można wyznaczyć dwóch dodatkowych sędziów lub
asesorów sądowych; w takim razie należy wskazać kolejność, w której będą oni
wstępować do udziału w naradzie i głosowaniu.
§ 2. Dodatkowy sędzia lub asesor sądowy bierze udział w naradzie i głosowaniu,
jeżeli jeden z sędziów lub asesorów sądowych nie może uczestniczyć w składzie sądu.
Art. 48. § 1. Przewodniczący składu sądu może upomnieć osobę, która narusza
powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, a po bezskutecznym upomnieniu
może ją wydalić z sali rozpraw.
§ 2. Sąd może wydalić osobę biorącą udział w sprawie tylko wtedy, gdy mimo
uprzedzenia o skutkach prawnych jej nieobecności przy czynnościach sądowych nadal
zachowuje się w sposób określony w § 1.
§ 3. Sąd może wydalić z sali rozpraw publiczność z powodu jej niewłaściwego
zachowania.
Art. 49. § 1. W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności
sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom
biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny
w wysokości do 3000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni; osobie
pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można wymierzyć
karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności albo
w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania.
§ 2. Jeżeli czynu określonego w § 1 dopuścił się żołnierz w czynnej służbie
wojskowej, sąd – zamiast wymierzenia kary – zwraca się do właściwego dowódcy
jednostki wojskowej, który stosuje środki przewidziane w przepisach dotyczących
żołnierzy; przepis ten stosuje się odpowiednio do osoby odbywającej zasadniczą
służbę w obronie cywilnej.
2016-11-23
©Telksinoe s. 39/156
Art. 50. § 1. Postanowienie o ukaraniu karą porządkową jest natychmiast
wykonalne. Od postanowienia przysługuje zażalenie do sądu bezpośrednio
przełożonego, a gdy zostało wydane przez sąd apelacyjny – do Sądu Najwyższego.
Ponadto do zażalenia stosuje się przepisy o postępowaniu właściwe w sprawie, w
której zastosowano karę porządkową. W razie wniesienia zażalenia sąd, który wydał
zaskarżone postanowienie, może wstrzymać wykonanie kary porządkowej.
§ 2. Ukaranie karą porządkową nie uchyla odpowiedzialności karnej i
dyscyplinarnej za ten sam czyn.
§ 2a. Do wykonania kary porządkowej grzywny stosuje się odpowiednio art. 206
§ 1 i 2 Kodeksu karnego wykonawczego.
§ 3. W razie nieuiszczenia kary porządkowej grzywny, zamienia się ją na karę
pozbawienia wolności do siedmiu dni, biorąc pod uwagę rodzaj przewinienia, warunki
osobiste ukaranego oraz stopień jego winy. Od postanowienia przysługuje zażalenie.
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 51. § 1. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe
wymierzane przez sąd nie mają zastosowania do sędziów, asesorów sądowych i
ławników należących do składu orzekającego oraz do prokuratora, radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa biorących udział w sprawie, a także osób, do udziału
których w sprawie stosuje się przepisy o prokuratorze.
§ 2. Do obrońcy i pełnomocnika, będącego adwokatem lub aplikantem
adwokackim, uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2014 r. poz. 635, 993
i 1778), albo radcą prawnym lub aplikantem radcowskim, uprawnionym do
występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o
radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637, 993 i 1778), biorącego udział w sprawie
nie stosuje się kary pozbawienia wolności, o której mowa w art. 49 § 1 i w art. 50 § 3.
Art. 52. Sędziemu lub asesorowi sądowemu dokonującemu czynności sądowej
jednoosobowo przysługują prawa przewodniczącego oraz prawa sądu przewidziane w
art. 48–50.
Art. 53. § 1. Dla każdej sprawy z zakresu, o którym mowa w art. 1 § 2 i 3 tworzy
się akta. Akta mogą być tworzone i przetwarzane także z wykorzystaniem technik
informatycznych.
2016-11-23
©Telksinoe s. 40/156
§ 2. Akta sprawy przechowuje się w sądzie przez okres niezbędny ze względu na
rodzaj i charakter sprawy, terminy przedawnienia, interesy osób biorących udział w
postępowaniu oraz znaczenie materiałów zawartych w aktach jako źródła informacji.
§ 3. Po okresie przechowywania w sądzie akta sprawy podlegają przekazaniu do
właściwych archiwów państwowych.
§ 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, warunki i zakres
przesłanek określonych w § 2 oraz warunki i tryb przechowywania i przekazywania
akt, a także warunki i tryb niszczenia akt po upływie okresu ich przechowywania.
art. 53b wejdą w
teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe ma moc dokumentu życie z dn.
wydanego przez sąd, o ile ma cechy umożliwiające jego weryfikację w tym 8.09.2016 r. (Dz.
U. z 2015 r. poz.
systemie. 1311).
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i
cechy umożliwiające weryfikację istnienia i treści pisma w systemie
teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe, mając na względzie
minimalne wymagania dla systemów teleinformatycznych oraz potrzebę ochrony
praw osób uczestniczących w postępowaniach sądowych.
Art. 53b. Sąd może weryfikować także za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego status prokuratora, asesora prokuratorskiego, adwokata,
aplikanta adwokackiego, radcy prawnego, aplikanta radcowskiego, prawnika
zagranicznego, rzecznika patentowego, aplikanta rzecznikowskiego lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dokonujących czynności procesowej.>
Art. 54. § 1. Do budynków sądowych nie wolno wnosić broni ani amunicji, a
także materiałów wybuchowych i innych środków niebezpiecznych. Nie dotyczy to
osób wykonujących w budynkach sądowych obowiązki służbowe wymagające
posiadania broni.
§ 2. Prezes sądu może zarządzić stosowanie środków zapewniających
bezpieczeństwo w budynkach sądowych oraz zapobiegających naruszaniu zakazu, o
którym mowa w § 1. W takim przypadku do ochrony budynków sądowych oraz osób
w nich przebywających stosuje się przepisy o ochronie osób i mienia.
2016-11-23
©Telksinoe s. 41/156
DZIAŁ II
Sędziowie i asesorzy sądowi
Rozdział 1
Powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim
Art. 55. § 1.9) Sędziów sądów powszechnych do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim powołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Krajowej
Rady Sądownictwa, w terminie miesiąca od dnia przesłania tego wniosku.
§ 2. Sędziowie sądów powszechnych są powoływani na stanowiska:
1) sędziego sądu rejonowego;
2) sędziego sądu okręgowego;
3) sędziego sądu apelacyjnego.
§ 2a. (uchylony)
§ 3. Powołując do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza miejsce służbowe (siedzibę) sędziego. Zmiana
miejsca służbowego sędziego może być dokonana bez zmiany stanowiska w
przypadkach i w trybie określonych w art. 75.
Art. 56. (uchylony).
Art. 57. § 1. Każdy, kto spełnia warunki do objęcia stanowiska sędziego sądu
powszechnego, o którym mowa w art. 55 § 2, może zgłosić swoją kandydaturę na
jedno stanowisko sędziowskie w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia, o
którym mowa w art. 20a § 4.
§ 2. Zgłoszenia kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie oraz innych
czynności w toku postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziowskim kandydat dokonuje za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego obsługującego to postępowanie, zwanego dalej „systemem
teleinformatycznym”, dostępnego na stronie internetowej Krajowej Rady
Sądownictwa.
9)
Uznany wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 czerwca 2012 r., sygn. akt K 18/09 (Dz. U.
poz. 672), który wszedł w życie z dniem 15 czerwca 2012 r., za niezgodny z Konstytucją RP w
części obejmującej wyrazy „w terminie miesiąca od dnia przesłania tego wniosku”.
2016-11-23
©Telksinoe s. 42/156
§ 3. Czynności w toku postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu
na stanowisku sędziowskim dokonane przez kandydata bez zachowania formy
przewidzianej ustawą nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z ich
dokonaniem.
§ 4. System teleinformatyczny prowadzi Minister Sprawiedliwości.
Administratorami danych osobowych w systemie teleinformatycznym są: Minister
Sprawiedliwości, prezesi właściwych sądów oraz Krajowa Rada Sądownictwa, każde
w zakresie zadań wykonywanych w postępowaniu w sprawie powołania do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziowskim.
§ 5. Uwierzytelnienie w systemie teleinformatycznym wymaga użycia profilu
zaufanego ePUAP, danych weryfikowanych za pomocą kwalifikowanego certyfikatu
podpisu elektronicznego albo otrzymanego w sądzie identyfikatora wskazującego na
tożsamość kandydata.
§ 6. Zgłaszający swoją kandydaturę wypełnia w systemie teleinformatycznym
kartę zgłoszenia kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, opatruje ją podpisem
elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem potwierdzonym profilem
zaufanym ePUAP albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a następnie wnosi
za pośrednictwem systemu do prezesa właściwego sądu.
§ 7. Zgłaszający swoją kandydaturę dołącza do karty zgłoszenia informację z
Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą jego osoby i zaświadczenie stwierdzające, że
jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, z
zastrzeżeniem art. 58 § 4a. Zgłaszający urodzony przed dniem 1 sierpnia 1972 r. składa
w postaci papierowej oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18
października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa
państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2013 r. poz. 1388),
albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy. Do karty zgłoszenia dołącza
się również oświadczenie w przedmiocie zgody albo niewyrażenia zgody na
wykorzystanie dokumentów dotyczących zgłaszającego w innych postępowaniach w
sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
§ 8. Zawarte w karcie zgłoszenia oświadczenia: o korzystaniu z pełni praw
cywilnych i obywatelskich, o toczącym się postępowaniu o przestępstwo lub
przestępstwo skarbowe, o ukaraniu w postępowaniu dyscyplinarnym, o toczącym się
postępowaniu dyscyplinarnym oraz o uprawomocnieniu się orzeczenia, o którym
2016-11-23
©Telksinoe s. 43/156
mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby
w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób
pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428, z późn. zm.10)), jak
również oświadczenie, że nie toczy się wobec kandydata inne postępowanie w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, kandydat składa pod
rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.
§ 9. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, zakres danych zawartych w karcie
zgłoszenia na wolne stanowisko sędziowskie, mając na względzie, aby dane te
umożliwiały weryfikację w niezbędnym zakresie spełnienia warunków wymaganych
przez ustawę od kandydatów na stanowisko sędziowskie.
§ 10. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres i sposób przeprowadzania badań lekarskich i
psychologicznych kandydatów do objęcia urzędu sędziego oraz kwalifikacje
wymagane od lekarzy i psychologów uprawnionych do przeprowadzania tych badań i
wydawania zaświadczeń o zdolności do pełnienia obowiązków sędziego, jak również
terminy wykorzystania wydawanych zaświadczeń w postępowaniu w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, mając na względzie
zapewnienie należytej oceny zdolności kandydatów do objęcia urzędu sędziego,
uwzględniającej charakter tego urzędu.
Art. 57a. § 1. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje
stanowisko sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu administracyjnego, sędziego
sądu wojskowego, asesora sądowego albo referendarza sądowego, do karty zgłoszenia
dołącza wykaz sygnatur akt stu spraw sądowych różnych kategorii, w których
rozpoznawaniu brał udział, a w przypadku mniejszej liczby spraw – wykaz sygnatur
akt wszystkich spraw.
§ 2. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje stanowisko
prokuratora albo asesora prokuratorskiego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz
10)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 57, poz.
618, Nr 62, poz. 681 i Nr 63, poz. 701, z 2000 r. Nr 43, poz. 488 i Nr 50, poz. 600, z 2002 r. Nr 14,
poz. 128, Nr 74, poz. 676, Nr 84, poz. 765, Nr 153, poz. 1271 i Nr 175, poz. 1434, z 2003 r. Nr 44,
poz. 390 i Nr 99, poz. 921, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 oraz z 2006 r. Nr
104, poz. 708 i 711 i Nr 170, poz. 1218.
2016-11-23
©Telksinoe s. 44/156
sygnatur akt stu spraw, w których prowadził lub nadzorował postępowanie
przygotowawcze, sporządził akt oskarżenia lub środki zaskarżenia albo występował
przed sądem lub składał pisma procesowe, a w przypadku mniejszej liczby spraw –
wykaz sygnatur akt wszystkich spraw.
§ 3. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonuje zawód
adwokata lub radcy prawnego albo zajmuje stanowisko starszego radcy lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur
akt stu spraw sądowych różnych kategorii, w których występował w charakterze
zastępcy procesowego, a jeżeli występował w mniejszej liczbie spraw – wykaz
sygnatur akt wszystkich spraw, ze wskazaniem sądów, w których sprawy te toczyły
się lub toczą, a także odpisy wszystkich, jednak nie więcej niż stu, opinii prawnych i
innych dokumentów sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem
prawa; starszy radca i radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dołączają
ponadto opinię przełożonego.
§ 4. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonuje zawód
notariusza, do karty zgłoszenia dołącza wykaz stu aktów notarialnych obejmujących
różne kategorie spraw, a jeżeli sporządził mniejszą ich liczbę – wykaz wszystkich
aktów.
§ 5. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który ma tytuł naukowy
profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych, do karty
zgłoszenia dołącza wykaz publikacji wraz z opiniami recenzentów, jeżeli były
sporządzone, odpisy sporządzonych opinii prawnych oraz charakterystykę osiągnięć
w zakresie kształcenia kadr lub dorobku naukowego.
§ 6. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje stanowisko
asystenta sędziego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur stu projektów
orzeczeń lub uzasadnień w sprawach różnych kategorii, a w przypadku mniejszej
liczby projektów – wykaz sygnatur wszystkich projektów, natomiast na żądanie
prezesa sądu kandydat składa projekty orzeczeń poświadczone przez sędziego, pod
nadzorem którego wykonywał czynności.
§ 7. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie zajmujący stanowisko sędziego,
prokuratora, referendarza sądowego albo asystenta sędziego, który w okresie
poprzedzającym obwieszczenie był delegowany do pełnienia czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce
2016-11-23
©Telksinoe s. 45/156
organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanej,
do karty zgłoszenia dołącza także opis wykonywanych w okresie delegowania
czynności wraz z opinią przełożonego.
§ 8. Przepis § 7 stosuje się odpowiednio w przypadku delegowania do pełnienia:
1) czynności w Biurze Krajowej Rady Sądownictwa;
2) czynności lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury;
3) obowiązków w międzynarodowej sędziowskiej organizacji pozarządowej;
4) obowiązków lub pełnienia określonej funkcji poza granicami państwa w ramach
działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub ponadnarodowe
oraz zespoły międzynarodowe działające na podstawie umów
międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską.
§ 9. Przełożonym, o którym mowa w § 7, jest osoba kierująca jednostką, do której
delegowanie nastąpiło, a w przypadku podziału tej jednostki na departamenty, biura
albo inne równorzędne komórki organizacyjne – osoba kierująca taką komórką. Za
przełożonego osoby kierującej daną jednostką lub komórką organizacyjną uznaje się
osobę sprawującą funkcję nadrzędną.
§ 10. Do kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje stanowisko
prezesa lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, stosuje się
odpowiednio, stosownie do zawodu wykonywanego przed powołaniem na to
stanowisko, przepisy § 1–5 lub 7.
§ 11. Do kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonywał więcej
niż jeden z zawodów wskazanych w przepisach § 1–6 i 10, stosuje się przepisy § 1–7,
z tym że łączna liczba zamieszczonych w wykazie sygnatur akt spraw lub odpisów
opinii prawnych i innych dokumentów, o których mowa w tych przepisach, nie może
przekraczać dwustu.
§ 12. Do karty zgłoszenia kandydat może dołączyć także inne dokumenty
popierające jego kandydaturę, w szczególności opinie i rekomendacje.
Art. 57aa. § 1. Dokumenty dołączane do karty zgłoszenia kandydat tworzy
w systemie teleinformatycznym i wnosi za pośrednictwem tego systemu, opatrując je
podpisem elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem potwierdzonym
profilem zaufanym ePUAP albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
2016-11-23
©Telksinoe s. 46/156
§ 2. Dokumenty mające w oryginale postać papierową kandydat zamieszcza
w systemie teleinformatycznym w postaci elektronicznych kopii, opatrując je
podpisem elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem potwierdzonym
profilem zaufanym ePUAP albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co
jednocześnie stanowi oświadczenie o zgodności elektronicznej kopii dokumentu
z oryginałem w postaci papierowej. Oświadczenie to jest składane pod rygorem
odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Prezes właściwego sądu, któremu
zgłoszono kandydaturę na wolne stanowisko sędziowskie, w uzasadnionych
przypadkach może wezwać kandydata do doręczenia w terminie trzech dni oryginałów
dokumentów. Obowiązek zamieszczenia w systemie teleinformatycznym
elektronicznej kopii dokumentu nie dotyczy oświadczenia, o którym mowa w art. 7
ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach
organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów,
a także informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy.
§ 3. Prezes właściwego sądu, któremu zgłoszono kandydaturę na wolne
stanowisko sędziowskie, zamieszcza w systemie teleinformatycznym elektroniczne
kopie dokumentów innych niż zamieszczone przez kandydata, mających w oryginale
postać papierową, wymaganych w tym postępowaniu, opatrując je podpisem
elektronicznym nadanym przez ten system. Obowiązek zamieszczenia w systemie
teleinformatycznym elektronicznej kopii dokumentu nie dotyczy oświadczenia,
o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu
informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz
treści tych dokumentów, a także informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy.
§ 4. Ponowne zgłoszenie kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie może
nastąpić nie wcześniej niż po dniu zakończenia poprzednio rozpoczętego
postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
Za dzień rozpoczęcia postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziowskim przyjmuje się dzień złożenia karty zgłoszenia na dane
stanowisko sędziowskie. Za dzień zakończenia postępowania wobec kandydata w
sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim przyjmuje się
dzień upływu wobec kandydata terminu do złożenia zastrzeżenia od pozostawienia
zgłoszenia bez rozpatrzenia albo dzień uprawomocnienia się wobec kandydata
uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie:
2016-11-23
©Telksinoe s. 47/156
1) nieuwzględnienia zastrzeżenia od pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia
albo
2) umorzenia postępowania, albo
3) nieprzedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, albo
4) przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 57ab. § 1. Kandydaturę na wolne stanowisko sędziego sądu rejonowego
zgłasza się prezesowi właściwego sądu okręgowego, zaś na wolne stanowisko
sędziego sądu okręgowego oraz na wolne stanowisko sędziego sądu apelacyjnego –
prezesowi sądu apelacyjnego.
§ 2. Czynności w stosunku do kandydata w toku postępowania w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim prezes właściwego sądu
dokonuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Art. 57ac. § 1. Jeżeli zgłoszenie na wolne stanowisko sędziowskie nie spełnia
wymogów formalnych, o których mowa w art. 57 § 6 i 7 oraz art. 57a § 1–7, prezes
właściwego sądu wzywa kandydata do jego uzupełnienia w terminie siedmiu dni.
§ 2. Jeżeli swoją kandydaturę zgłosiła osoba, która nie spełnia warunków do
objęcia stanowiska sędziego sądu powszechnego, o których mowa w art. 61 § 1 pkt 1
oraz 3–7 lub § 2–5 albo w art. 63 i art. 64 ustawy oraz art. 65 ustawy z dnia 23 stycznia
2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury (Dz. U. z 2012 r. poz. 1230 oraz
z 2014 r. poz. 1071), albo zgłoszenie nastąpiło po upływie terminu, o którym mowa w
art. 57 § 1, lub zgłoszenie nie zostało uzupełnione w wyznaczonym terminie albo
wobec zgłaszającego kandydaturę toczy się inne postępowanie w sprawie powołania
do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, właściwy prezes sądu zawiadamia
zgłaszającego o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpatrzenia, za pośrednictwem
systemu teleinformatycznego, podając przyczynę pozostawienia zgłoszenia bez
rozpatrzenia.
§ 3. Osoba, której zgłoszenie pozostawiono bez rozpatrzenia może w terminie
siedmiu dni od zawiadomienia, o którym mowa w § 2, złożyć zastrzeżenie za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W razie nieuwzględnienia zastrzeżenia
prezes właściwego sądu niezwłocznie przekazuje je za pośrednictwem systemu
2016-11-23
©Telksinoe s. 48/156
teleinformatycznego wraz ze zgłoszeniem Krajowej Radzie Sądownictwa. W
przedmiocie pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia rozstrzyga Krajowa Rada
Sądownictwa.
Art. 57ad. § 1. W razie cofnięcia zgłoszenia na wolne stanowisko sędziowskie
prezes właściwego sądu niezwłocznie przekazuje oświadczenie o cofnięciu zgłoszenia
za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do Krajowej Rady Sądownictwa. Nie
wstrzymuje to podejmowania dalszych czynności w stosunku do kandydatów, którzy
zgłosili się na to samo wolne stanowisko sędziowskie.
§ 2. Doręczenia uznaje się za skuteczne z chwilą zalogowania się kandydata do
systemu teleinformatycznego lub po upływie czternastu dni od dnia umieszczenia
pisma w systemie teleinformatycznym.
Art. 57ae. § 1. O zgłoszeniu każdego kandydata na wolne stanowisko
sędziowskie prezes właściwego sądu zawiadamia Ministra Sprawiedliwości przez
udostępnienie karty zgłoszenia kandydata w systemie teleinformatycznym.
§ 2. Prezes sądu okręgowego ma dostęp do zgromadzonych w systemie
teleinformatycznym dokumentów dotyczących wszystkich postępowań w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądach rejonowych
danego okręgu. Prezes sądu apelacyjnego ma dostęp do zgromadzonych w systemie
teleinformatycznym dokumentów dotyczących wszystkich postępowań w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądach okręgowych
danej apelacji i w sądzie apelacyjnym.
Art. 57af. Dokumenty dotyczące postępowania w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, zgromadzone w systemie
teleinformatycznym są przechowywane przez okres dwunastu miesięcy. Okres
przechowywania dokumentów, które mogą być wykorzystane w innych
postępowaniach w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim
dotyczących danego kandydata, wynosi siedem lat. Po upływie okresu
przechowywania dokumenty podlegają brakowaniu w sposób określony w przepisach
ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U.
z 2011 r. Nr 123, poz. 698 i Nr 171, poz. 1016 oraz z 2014 r. poz. 822).
Art. 57ag. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji
2016-11-23
©Telksinoe s. 49/156
określi, w drodze rozporządzenia, tryb zakładania konta w systemie
teleinformatycznym, sposób dostępu do konta, sposób korzystania z systemu
teleinformatycznego oraz podejmowania w nim czynności związanych z wnoszeniem
karty zgłoszenia i dołączonych dokumentów, szczegółowy tryb doręczeń i
zawiadomień elektronicznych, jak również sposób przechowywania, udostępniania i
usuwania – po zakończeniu postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu
na stanowisku sędziowskim – zamieszczonych w systemie dokumentów, mając na
względzie potrzebę zapewnienia sprawności postępowania dotyczącego objęcia
stanowiska sędziowskiego, dostępność drogi elektronicznej dla uczestników
postępowania oraz potrzebę zabezpieczenia danych zgromadzonych w systemie, w
tym danych osobowych kandydatów.
Art. 57ah. § 1. Prezes sądu, któremu złożono kartę zgłoszenia, po stwierdzeniu
spełniania przez kandydata warunków oraz wymogów formalnych zgłoszenia,
zarządza, w terminie nie dłuższym niż siedem dni od dnia zgłoszenia, dokonanie oceny
kwalifikacji kandydata przez wyznaczonego sędziego.
§ 2. W razie potrzeby prezes sądu może zlecić dokonanie oceny kwalifikacji
więcej niż jednemu sędziemu.
§ 3. Oceny kwalifikacji kandydatów nie może dokonywać sędzia będący
małżonkiem, krewnym albo powinowatym chociażby jednego z kandydatów lub
pozostający chociażby z jednym z kandydatów w takim stosunku prawnym lub
faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do bezstronności
sędziego.
§ 4. Prezes właściwego sądu zapoznaje kandydata z oceną kwalifikacji,
zamieszczając ją w systemie teleinformatycznym. Kandydat ma prawo do złożenia
prezesowi sądu uwag do oceny kwalifikacji w terminie siedmiu dni od daty
zamieszczenia oceny kwalifikacji w systemie teleinformatycznym.
§ 5. Prezes sądu apelacyjnego przedstawia kandydaturę na wolne stanowisko
sędziego sądu apelacyjnego albo sędziego sądu okręgowego wraz z oceną kwalifikacji
oraz ewentualnymi uwagami kandydata do zaopiniowania kolegium sądu
apelacyjnego, a następnie zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji, które będzie
opiniowało kandydaturę. Prezes sądu okręgowego przedstawia kandydaturę na wolne
stanowisko sędziego sądu rejonowego wraz z oceną kwalifikacji oraz ewentualnymi
2016-11-23
©Telksinoe s. 50/156
uwagami kandydata do zaopiniowania kolegium sądu okręgowego, a następnie
zgromadzeniu ogólnemu sędziów okręgu, które będzie opiniowało kandydaturę.
Art. 57b. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko sędziego
sądu powszechnego, sędziego sądu administracyjnego, sędziego sądu wojskowego
oraz asesora sądowego obejmuje badanie poziomu merytorycznego orzecznictwa oraz
sprawności i efektywności podejmowanych czynności i organizowania pracy przy
rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań bądź funkcji, z
uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi zadaniami i ich złożoności,
realizacji procesu doskonalenia zawodowego, a także kultury urzędowania,
obejmującej kulturę osobistą i kulturę organizacji pracy oraz poszanowania praw stron
lub uczestników postępowania przy rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych
powierzonych zadań bądź funkcji.
§ 2. Ocena kwalifikacji, o której mowa w § 1, jest dokonywana na podstawie
badania akt co najmniej dwudziestu spraw różnych kategorii, wybranych losowo
spośród wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 57a § 1, a ponadto akt co
najmniej dziesięciu innych spraw różnych kategorii spoza wykazu wybranych przez
sędziego dokonującego oceny, jak również na podstawie danych ewidencjonowanych
w sądach, w tym na potrzeby statystyki sądowej.
§ 3. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, z
urzędu obejmuje badaniem także nieujęte w wykazie akta dziesięciu spraw
niezakończonych, przydzielonych kandydatowi do rozpoznania, w których od
momentu pierwszej rejestracji upłynął najdłuższy okres, a także akta wszystkich
spraw, których referentem był kandydat, w których w okresie ostatnich trzech lat
poprzedzających zgłoszenie na wolne stanowisko sędziowskie zmieniono lub
uchylono orzeczenie i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania oraz w których
stwierdzono przewlekłość postępowania lub niezgodność z prawem prawomocnego
orzeczenia.
§ 4. Jeżeli ze względu na szczególny zakres czynności kandydata, o którym
mowa w § 1, lub z innych przyczyn zbadanie liczby spraw wskazanej w § 2 i 3 nie jest
możliwe, przyjmuje się, z podaniem przyczyn, inną liczbę.
§ 5. Jeżeli w okresie ostatnich trzech lat poprzedzających zgłoszenie kandydat, o
którym mowa w § 1, nie wykonywał zadań określonych w art. 1 § 2 i 3, przepis § 3
2016-11-23
©Telksinoe s. 51/156
stosuje się odpowiednio, z tym że badaniem obejmuje się okres trzech lat, w których
zadania te ostatnio były wykonywane.
§ 6. Do oceny kwalifikacji kandydata:
1) zajmującego stanowisko sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu
administracyjnego, sędziego sądu wojskowego dołącza się oceny pracy oraz
indywidualne plany rozwoju zawodowego, o których mowa w art. 106c,
2) zajmującego stanowisko asesora sądowego dołącza się ocenę pracy, o której
mowa w art. 106x
– a także odpisy znajdujących się w aktach osobowych prawomocnych wyroków
orzekających karę dyscyplinarną oraz dokumentów, dotyczących zwrócenia uwagi lub
wytknięcia uchybienia, o których mowa w art. 37 § 4 i art. 40 § 1 niniejszej ustawy, a
także art. 65 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013
r. poz. 499, z późn. zm.11)).
Art. 57c. § 1. Do oceny kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko
referendarza sądowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 57b.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpis
zaświadczenia o złożeniu wymaganego egzaminu, okresowe oceny, o których mowa
w art. 148 § 2, odpisy pism obejmujących przypadki prawomocnego wymierzenia kar
porządkowych oraz prawomocnych orzeczeń o ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że
kary zostały uznane za niebyłe.
Art. 57d. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko asystenta
sędziego obejmuje badanie jakości, sprawności, terminowości i prawidłowości
dokonywanych czynności.
§ 2. Ocena kwalifikacji, o której mowa w § 1, jest dokonywana na podstawie
badania wybranych losowo co najmniej pięćdziesięciu projektów, o których mowa w
art. 57a § 6. Przepis art. 57b § 4 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpis
zaświadczenia o złożeniu wymaganego egzaminu, okresowe oceny, o których mowa
w art. 148 § 2, pisemne opinie i informacje uzyskane od prezesa sądu lub
przewodniczącego wydziału sądu, w którym kandydat był lub jest zatrudniony, jak
11)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 504, 1031
i 1081 oraz z 2015 r. poz. 1066 i 1167.
2016-11-23
©Telksinoe s. 52/156
również od sędziów, do których został przydzielony, oraz odpisy pism obejmujących
przypadki prawomocnego wymierzenia kar porządkowych, chyba że kary zostały
uznane za niebyłe.
Art. 57e. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko prokuratora
albo asesora prokuratorskiego jest dokonywana pod względem prawidłowości i
poziomu merytorycznego, jak również efektywności wykonywania powierzonych
obowiązków służbowych, z uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi
zadaniami i ich złożoności, a także podnoszenia kwalifikacji zawodowych i kultury
urzędowania obejmującej kulturę osobistą oraz sposób zachowania wobec
uczestników postępowania i współpracowników. Przepisy art. 57b § 2 i 4 stosuje się
odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć badaniem także akta
spraw nieujęte w wykazie oraz zwracać się do prezesów sądów lub jednostek
organizacyjnych prokuratury o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się
okresowe oceny oraz indywidualne plany rozwoju zawodowego prokuratora, o
których mowa w art. 62g ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z
2011 r. Nr 270, poz. 1599, z późn. zm.12)), opinie przełożonych, a także odpisy
znajdujących się w aktach osobowych prokuratora prawomocnych wyroków
orzekających karę dyscyplinarną lub prawomocnych decyzji o wymierzeniu kary
porządkowej upomnienia, jak również odpisy prawomocnych decyzji prokuratora
przełożonego, zawierających wytknięcie uchybienia w razie oczywistej obrazy prawa,
chyba że uprawniony organ zarządził usunięcie tych wyroków lub decyzji z akt
osobowych.
Art. 57f. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata,
radcy prawnego, notariusza albo zajmującego stanowisko starszego radcy lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa jest dokonywana w oparciu o badanie jakości,
sprawności, rzetelności i terminowości dokonywanych czynności bądź jakości i
rzetelności sporządzonych opinii prawnych lub innych dokumentów sporządzonych w
związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a także podnoszenia kwalifikacji
12)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 240, poz.
1430, z 2012 r. poz. 637, z 2013 r. poz. 1247 i 1623 oraz z 2014 r. poz. 504.
2016-11-23
©Telksinoe s. 53/156
zawodowych i kultury urzędowania obejmującej kulturę osobistą oraz sposób
zachowania wobec uczestników postępowania i współpracowników.
§ 2. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub radcy
prawnego albo zajmującego stanowisko starszego radcy lub radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa jest dokonywana na podstawie badania akt co najmniej
pięćdziesięciu spraw różnych kategorii lub opinii prawnych i innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, wybranych losowo
spośród wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 57a § 3. Przepis art. 57b §
4 stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć
badaniem także akta spraw sądowych, w których kandydat występował w charakterze
zastępcy procesowego, a których nie ujęto w wykazie, oraz zwracać się do prezesów
sądów o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
§ 3. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód notariusza jest
dokonywana na podstawie badania co najmniej pięćdziesięciu aktów notarialnych
obejmujących różne kategorie spraw wybranych losowo spośród wymienionych w
wykazie, o którym mowa w art. 57a § 4. Przepis art. 57b § 4 stosuje się odpowiednio.
Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć badaniem także nieujęte w wykazie
akty notarialne lub akta spraw sądowych, w których rozpoznano środki odwoławcze
na odmowę dokonania wpisu lub odmowę dokonania czynności, oraz zwracać się do
prezesów sądów o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
§ 4. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się wykaz prawomocnych orzeczeń bądź decyzji o
ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że właściwy organ zarządził usunięcie wzmianki
o ukaraniu lub odpisu orzeczenia sądu dyscyplinarnego z akt osobowych kandydata.
§ 5. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub radcy
prawnego dołącza się także wykaz ostrzeżeń udzielonych przez właściwe organy
samorządu zawodowego oraz zawiadomień o naruszeniu obowiązków procesowych
dokonanych przez sąd lub prokuratora.
§ 6. Do oceny kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko starszego radcy
lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dołącza się protokoły okresowych
ocen kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 42 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 1150 i 1247), oraz
2016-11-23
©Telksinoe s. 54/156
odpisy prawomocnych orzeczeń o ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że kara została
uznana za niebyłą.
§ 7. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się protokoły wizytacji, kontroli lub ocen
przeprowadzonych w trybie art. 36 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o
adwokaturze, art. 221 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych albo art. 44 §
2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 164, 993
i 1585).
Art. 57g. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata, mającego tytuł naukowy profesora
lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych jest dokonywana z
uwzględnieniem osiągnięć naukowych, rodzaju i jakości publikacji, opinii
recenzentów, jakości i rzetelności opinii prawnych bądź innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpisy
prawomocnych orzeczeń o udzieleniu kary dyscyplinarnej, chyba że kara uległa
zatarciu.
Art. 57h. Do oceny kwalifikacji kandydata, który zajmuje stanowisko prezesa
lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej, stosuje się odpowiednio, stosownie do
zawodu wykonywanego przed powołaniem na to stanowisko, przepisy art. 57b lub
57e–57g.
Art. 57i. § 1. Przy ocenie kwalifikacji kandydata na wolne stanowisko
sędziowskie uwzględnia się predyspozycje osobowościowe kandydata do zawodu
sędziego oraz przestrzeganie zasad etyki wykonywanego zawodu.
§ 2. Prezes właściwego sądu zwraca się do organów sprawujących nadzór
administracyjny nad sądami, Prokuratora Generalnego, Prezesa Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa, organów sprawujących nadzór nad działalnością
notariuszy, organów samorządów zawodowych adwokatów i radców prawnych, a w
przypadku kandydata mającego tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora
habilitowanego nauk prawnych do kierownika danej polskiej szkoły wyższej, Polskiej
Akademii Nauk, instytutu badawczego lub innej placówki naukowej o udzielenie
informacji lub nadesłanie dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia oceny
kwalifikacji kandydata.
2016-11-23
©Telksinoe s. 55/156
§ 3. Do oceny kwalifikacji dołącza się informację o postępowaniach karnych,
dyscyplinarnych bądź wyjaśniających toczących się przeciwko kandydatowi.
§ 4. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb i sposób dokonywania oceny kwalifikacji kandydata na wolne
stanowisko sędziowskie, mając na uwadze konieczność zachowania metodyki
uwzględniającej specyfikę wykonywanego przez kandydata zawodu lub
zajmowanego stanowiska oraz potrzebę jej dostosowania do zakresu analizy i
kryteriów wskazanych w ustawie;
2) sposób gromadzenia, poświadczania i przechowywania dokumentów, na
podstawie których jest dokonywana ocena kwalifikacji kandydata zajmującego
stanowisko asystenta sędziego, mając na uwadze konieczność uzyskania
materiału pozwalającego na rzetelną i kompleksową ocenę kwalifikacji.
Art. 58. § 1. Jeżeli na wolne stanowisko sędziowskie zostanie zgłoszona więcej
niż jedna kandydatura, rozpatrzenie wszystkich kandydatur odbywa się na tym samym
posiedzeniu zgromadzenia.
§ 2. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji albo zgromadzenie ogólne sędziów
okręgu opiniuje zgłoszonych kandydatów w drodze głosowania i przekazuje
prezesowi odpowiednio sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego wszystkie
zgłoszone kandydatury, ze wskazaniem liczby uzyskanych głosów.
§ 2a. W opiniowaniu kandydatów przez kolegium lub zgromadzenie ogólne nie
może brać udziału osoba będąca małżonkiem, krewnym albo powinowatym chociażby
jednego z kandydatów lub pozostająca chociażby z jednym z kandydatów w takim
stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do
bezstronności członka kolegium lub zgromadzenia ogólnego.
§ 3. W przypadku kandydatów do objęcia pierwszego stanowiska sędziowskiego
właściwy prezes sądu zasięga od właściwego ze względu na siedzibę sądu komendanta
wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego Policji informacji o każdym z
kandydatów. Informacje o kandydacie do objęcia stanowiska sędziowskiego uzyskuje
się i sporządza w oparciu o dane zawarte w policyjnych systemach
teleinformatycznych. Komendant Policji przedstawia pisemną informację o
kandydacie prezesowi sądu w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku. Informacji
nie zasięga się, jeżeli kandydat zajmuje stanowisko asesora sądowego lub prokuratora.
2016-11-23
©Telksinoe s. 56/156
§ 4. Prezes właściwego sądu przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego kandydatury zaopiniowane w sposób
określony w § 2 wraz z oceną kwalifikacji i opinią właściwego kolegium sądu oraz
informację uzyskaną od komendanta wojewódzkiego Policji albo Komendanta
Stołecznego Policji, o której mowa w § 3, jak również inne dokumenty dotyczące
danego postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim, zgromadzone w systemie teleinformatycznym.
§ 4a. Wymóg dołączania informacji i zaświadczeń, o których mowa w art. 57 §
7, nie dotyczy kandydatów zajmujących stanowisko sędziego sądu powszechnego,
sędziego sądu administracyjnego, sędziego sądu wojskowego, asesora sądowego albo
stanowisko prokuratora.
§ 4b. Na żądanie Krajowej Rady Sądownictwa, przesłane za pośrednictwem
systemu teleinformatycznego, prezes właściwego sądu niezwłocznie przesyła
oryginały dokumentów, o których mowa w art. 57aa § 2 i 3.
§ 5. Przedstawiając informację, o której mowa w § 3, komendant wojewódzki
Policji albo Komendant Stołeczny Policji przekazuje prezesowi sądu wszystkie
zebrane materiały służące do sporządzenia informacji.
§ 6. O treści informacji uzyskanej od komendanta wojewódzkiego Policji albo
Komendanta Stołecznego Policji prezes sądu zawiadamia kandydata za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego nie później niż w terminie
przedstawienia kandydatury Krajowej Radzie Sądownictwa. Przepis art. 57ad § 2
stosuje się odpowiednio.
§ 7. (uchylony).
Art. 59. (uchylony)
Art. 60. Krajowa Rada Sądownictwa rozpatruje kandydatury na stanowiska
sędziów sądów powszechnych, w trybie określonym w odrębnej ustawie.
Art. 61. § 1. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany ten,
kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
2016-11-23
©Telksinoe s. 57/156
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł
zawodowy magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w
Rzeczypospolitej Polskiej;
4) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego;
5) ukończył 29 lat;
6) złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski;
7) zajmował stanowisko asesora sądowego co najmniej dwa lata lub zajmował
stanowisko asesora prokuratorskiego co najmniej trzy lata.
§ 2. Wymagania określone w § 1 pkt 6 i 7 nie dotyczą tego, kto przed
powołaniem:
1) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego lub sądu wojskowego;
2) zajmował stanowisko prokuratora;
3) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
4) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza – co najmniej przez
trzy lata;
5) zajmował stanowisko prezesa, wiceprezesa, starszego radcy lub radcy w
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – co najmniej przez trzy lata.
§ 3. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany ten, kto
spełnia wymagania określone w § 1 pkt 1–6, ukończył aplikację notarialną, adwokacką
lub radcowską i złożył odpowiedni egzamin, oraz przez okres co najmniej pięciu lat
był zatrudniony na stanowisku referendarza sądowego w pełnym wymiarze czasu
pracy.
§ 4. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany ten, kto
spełnia wymagania określone w § 1 pkt 1–6 oraz:
1) ukończył aplikację notarialną, adwokacką lub radcowską i złożył odpowiedni
egzamin, oraz przez okres co najmniej pięciu lat był zatrudniony na stanowisku
asystenta sędziego w pełnym wymiarze czasu pracy albo
2) przez okres co najmniej sześciu lat był zatrudniony na stanowisku asystenta
sędziego w pełnym wymiarze czasu pracy.
§ 5. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany ten, kto
zajmował stanowisko asesora prokuratorskiego przez okres co najmniej trzech lat lub
2016-11-23
©Telksinoe s. 58/156
jedno ze stanowisk określonych w § 2 pkt 2–4 w okresie pięciu lat przed zgłoszeniem
na wolne stanowisko sędziowskie.
§ 6. Do okresu, o którym mowa w § 4, wlicza się okres zatrudnienia na
stanowisku referendarza sądowego w pełnym wymiarze czasu pracy.
§ 7. W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy okres, o
którym mowa w § 1 pkt 7 i § 3–6, podlega proporcjonalnemu wydłużeniu.
Art. 62. Profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych w polskich szkołach
wyższych, w Polskiej Akademii Nauk oraz w instytutach naukowo-badawczych i
innych placówkach naukowych może być powołany na stanowisko sędziego sądu
powszechnego, w niepełnym, nie mniejszym niż połowa, wymiarze czasu pracy.
Art. 63. § 1. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany
sędzia sądu rejonowego oraz sędzia wojskowego sądu garnizonowego, który posiada
co najmniej czteroletni okres pracy na stanowisku sędziego sądu rejonowego lub
sędziego wojskowego sądu garnizonowego lub na stanowisku prokuratora.
§ 1a. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany również
prokurator, który posiada co najmniej czteroletni okres pracy na stanowisku
prokuratora lub sędziego.
§ 2. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany także ten, kto
spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1–4, jeżeli:
1) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza – co najmniej przez
sześć lat;
1a) zajmował stanowisko prezesa, wiceprezesa, starszego radcy lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – co najmniej przez sześć lat;
2) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
3) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego lub sędziego
wojskowego sądu okręgowego.
§ 3. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany ten, kto
wykonywał zawód lub zajmował stanowisko określone w § 2 w okresie 3 lat przed
powołaniem.
Art. 63a. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 59/156
Art. 64. § 1. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany
sędzia sądu powszechnego i sądu wojskowego, który posiada co najmniej sześcioletni
okres pracy na stanowisku sędziego lub prokuratora, w tym co najmniej trzyletni okres
pracy na stanowisku sędziego sądu okręgowego, sędziego wojskowego sądu
okręgowego lub prokuratora prokuratury okręgowej.
§ 1a. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany również
prokurator, który posiada co najmniej sześcioletni okres pracy na stanowisku
prokuratora lub sędziego, w tym co najmniej trzyletni okres pracy na stanowisku
prokuratora prokuratury okręgowej, prokuratora wojskowej prokuratury okręgowej,
sędziego sądu okręgowego, sędziego wojskowego sądu okręgowego lub prokuratora
prokuratury apelacyjnej, Prokuratury Krajowej, Prokuratury Generalnej, Naczelnej
Prokuratury Wojskowej lub prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
§ 2. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany także ten,
kto spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1–4, jeżeli:
1) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza co najmniej przez
osiem lat;
1a) zajmował stanowisko prezesa, wiceprezesa, starszego radcy lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – co najmniej przez osiem lat;
2) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
3) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego.
§ 3. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany ten, kto
wykonywał zawód lub zajmował stanowisko określone w § 2 w okresie 3 lat przed
powołaniem.
Art. 64a. (uchylony)
Rozdział 1a
Status sędziego
Art. 65. § 1. Stosunek służbowy sędziego nawiązuje się po doręczeniu mu aktu
powołania.
2016-11-23
©Telksinoe s. 60/156
§ 2. Sędzia powinien zgłosić się w celu objęcia pierwszego stanowiska w ciągu
czternastu dni od dnia otrzymania aktu powołania.
§ 3. W razie nieusprawiedliwionego nieobjęcia pierwszego stanowiska
sędziowskiego w terminie określonym w § 2, powołanie traci moc; okoliczność tę
stwierdza Minister Sprawiedliwości.
Art. 65a. (uchylony)
Art. 65b. (uchylony)
Art. 66. Przy powołaniu sędzia składa ślubowanie wobec Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako sędzia sądu powszechnego służyć wiernie
Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki sędziego
wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami
prawa, bezstronnie według mego sumienia, dochować tajemnicy prawnie
chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i
uczciwości.”; składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak mi
dopomóż Bóg.”.
Art. 67. § 1. Prezes sądu okręgowego prowadzi dla każdego sędziego sądu
rejonowego i sędziego sądu okręgowego, sprawującego urząd w okręgu sądowym,
osobny wykaz służbowy zawierający podstawowe dane dotyczące jego stosunków
służbowych i osobistych w zakresie mającym wpływ na pełnienie urzędu sędziego, a
także dane na temat odbytych szkoleń i form doskonalenia zawodowego oraz innych
okoliczności wskazujących na specjalizację w poszczególnych dziedzinach prawa lub
rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw. Prezes sądu apelacyjnego prowadzi
taki wykaz dla sędziów sądu apelacyjnego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór wykazów
służbowych oraz sposób ich prowadzenia, na podstawie akt osobowych prowadzonych
dla sędziego, dokumentów oraz innych informacji, stwierdzających dane
zamieszczane w wykazie.
Art. 68. § 1. Stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli
sędzia zrzekł się urzędu. Zrzeczenie się urzędu jest skuteczne po upływie trzech
miesięcy od dnia złożenia na ręce Ministra Sprawiedliwości oświadczenia, chyba że
na wniosek sędziego Minister Sprawiedliwości określi inny termin. O zrzeczeniu się
2016-11-23
©Telksinoe s. 61/156
urzędu przez sędziego Minister Sprawiedliwości zawiadamia Krajową Radę
Sądownictwa i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego o złożeniu sędziego z urzędu
oraz prawomocne orzeczenie sądu skazujące na środek karny pozbawienia praw
publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska sędziego pociąga za sobą, z mocy
prawa, utratę urzędu i stanowiska sędziego; stosunek służbowy sędziego wygasa z
chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
§ 3. Stosunek służbowy sędziego wygasa z dniem utraty przez niego
obywatelstwa polskiego.
Art. 69. § 1. Sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 67 roku
życia albo z dniem osiągnięcia wieku określonego w § 1a, chyba że nie później niż na
sześć miesięcy przed ukończeniem tego wieku oświadczy Ministrowi Sprawiedliwości
wolę dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi zaświadczenie stwierdzające, że
jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, wydane
na zasadach określonych dla kandydata na stanowisko sędziowskie.
§ 1a. Wiek, którego osiągnięcie powoduje przejście sędziego w stan spoczynku,
dla kobiet urodzonych do dnia 30 września 1973 r. i mężczyzn urodzonych do dnia 30
września 1953 r. jest równy najniższemu wiekowi emerytalnemu określonemu
odpowiednio w art. 24 ust. 1a pkt 61–84, art. 24 ust. 1b i art. 27 ust. 3 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.
U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.13)).
§ 2. Sędzia przechodzi na swój wniosek w stan spoczynku, z zachowaniem prawa
do uposażenia określonego w art. 100 § 2, po ukończeniu 55 lat przez kobietę, jeżeli
przepracowała na stanowisku sędziego lub prokuratora nie mniej niż 25 lat, a 60 lat
przez mężczyznę, jeżeli przepracował na stanowisku sędziego lub prokuratora nie
mniej niż 30 lat.
§ 2a. Przepis § 2 stosuje się do sędziego, który wymagane warunki spełnił do
dnia 31 grudnia 2017 r.
§ 3. W razie złożenia przez sędziego oświadczenia i przedstawienia
zaświadczenia, o których mowa w § 1, sędzia może zajmować stanowisko nie dłużej
13)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 1717 i
1734 oraz z 2014 r. poz. 496, 567, 683, 684 i 1682.
2016-11-23
©Telksinoe s. 62/156
niż do ukończenia 70 roku życia. Sędzia ten może w każdym czasie przejść w stan
spoczynku, składając odpowiednie oświadczenie Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 70. § 1. Sędziego przenosi się w stan spoczynku na jego wniosek albo na
wniosek właściwego kolegium sądu, jeżeli z powodu choroby lub utraty sił uznany
został przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale
niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego.
§ 2. Z żądaniem przeniesienia w stan spoczynku oraz zbadania niezdolności do
pełnienia obowiązków przez sędziego i wydania orzeczenia, może wystąpić
zainteresowany sędzia lub właściwe kolegium sądu. W przypadku sędziego
pełniącego funkcję prezesa sądu okręgowego i apelacyjnego z wnioskiem może
wystąpić także Minister Sprawiedliwości.
§ 3. Orzeczenie w sprawie trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków
sędziego, o którym mowa w § 1 i 2, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych doręcza zainteresowanemu sędziemu oraz odpowiednio prezesowi sądu
okręgowego albo apelacyjnego, a w przypadku sędziego pełniącego funkcję prezesa
sądu okręgowego albo apelacyjnego orzeczenie doręcza się także Ministrowi
Sprawiedliwości.
§ 3a. Od orzeczenia lekarza orzecznika, o którym mowa w § 1 i 2,
zainteresowanemu sędziemu lub kolegium właściwego sądu przysługuje sprzeciw do
komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 14 dni od dnia
doręczenia tego orzeczenia.
§ 4. Koszty badania i wydania orzeczenia pokrywa Skarb Państwa.
Art. 71. § 1. Sędzia może być przeniesiony w stan spoczynku, na wniosek
kolegium właściwego sądu, jeżeli z powodu choroby lub płatnego urlopu dla
poratowania zdrowia nie pełnił służby przez okres roku. Do okresu tego wlicza się
okresy poprzedniej przerwy w pełnieniu służby z powodu choroby lub płatnego urlopu
dla poratowania zdrowia, jeżeli okres czynnej służby nie przekroczył 30 dni.
§ 2. Sędzia może być przeniesiony w stan spoczynku, jeżeli bez uzasadnionej
przyczyny nie poddał się badaniu, o którym mowa w art. 70 § 2, jeżeli z żądaniem
badania wystąpiło kolegium sądu albo Minister Sprawiedliwości.
2016-11-23
©Telksinoe s. 63/156
§ 3. Sędzia może być również przeniesiony w stan spoczynku, na wniosek
Ministra Sprawiedliwości, w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów
sądowych, jeżeli nie został przeniesiony do innego sądu.
Art. 72. O rozwiązaniu stosunku służbowego, o którym mowa w art. 68 § 1, lub
o wygaśnięciu stosunku służbowego, o którym mowa w art. 68 § 2, albo o przejściu
sędziego w stan spoczynku na podstawie art. 69, sędziego zawiadamia Minister
Sprawiedliwości.
Art. 73. § 1. W sprawach przeniesienia sędziego w stan spoczynku, o których
mowa w art. 70 i 71, podejmuje decyzję Krajowa Rada Sądownictwa, na wniosek
sędziego, kolegium właściwego sądu albo Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. Od decyzji Krajowej Rady Sądownictwa w sprawach, o których mowa w art.
70 i 71, przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
§ 3. Odwołanie wnosi się, za pośrednictwem Krajowej Rady Sądownictwa, w
terminie miesiąca od doręczenia skarżącemu decyzji. Odwołanie przysługuje
sędziemu i prezesowi właściwego sądu, a w sprawach, w których wniosek został
złożony przez kolegium sądu albo przez Ministra Sprawiedliwości – także temu
kolegium albo Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 74. § 1. Sędzia przeniesiony w stan spoczynku z przyczyn, o których mowa
w art. 71 § 3, ma prawo powrócić na stanowisko zajmowane poprzednio albo otrzymać
stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, jeżeli ustały przyczyny będące
podstawą przeniesienia w stan spoczynku.
§ 1a. Sędzia przeniesiony w stan spoczynku z przyczyn, o których mowa w art.
70 § 1 i art. 71 § 1, ma prawo powrotu na stanowisko zajmowane poprzednio albo
stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, jeżeli przedstawi zaświadczenie
stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków
sędziego, wydane przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 2. W celu wykonania prawa, o którym mowa w § 1 i 1a, sędzia zgłasza
Krajowej Radzie Sądownictwa zamiar powrotu na stanowisko zajmowane poprzednio
albo wniosek o wyznaczenie stanowiska równorzędnego, jeżeli powrót na stanowisko
zajmowane poprzednio nie jest możliwy z przyczyn, o których mowa w art. 75 § 2 pkt
1. Krajowa Rada Sądownictwa w terminie miesiąca wydaje w tej sprawie decyzję. W
razie decyzji negatywnej sędziemu przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 64/156
Art. 75. § 1. Przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe może nastąpić
tylko za jego zgodą.
§ 2. Zgoda sędziego na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest
wymagana w przypadkach:
1) zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia siedziby
sądu;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska sędziego w danym sądzie wskutek
wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 6;
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska, na podstawie orzeczenia sądu
dyscyplinarnego, wydanego na wniosek kolegium właściwego sądu lub Krajowej
Rady Sądownictwa;
4) przeniesienia w wyniku kary dyscyplinarnej.
§ 3. O przeniesieniu sędziego w przypadkach określonych w § 1 i 2, wydaje
decyzję Minister Sprawiedliwości, z tym że przeniesienie sędziego z przyczyn
wymienionych w § 2 pkt 1 może nastąpić, jeżeli uwzględnienie wniosku sędziego co
do nowego miejsca służbowego nie jest możliwe.
§ 4. W przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 i 2, od decyzji Ministra
Sprawiedliwości sędziemu przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 75a. § 1. W razie przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe sędziemu
nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za dni niewykorzystanego urlopu
wypoczynkowego. Sędzia zachowuje prawo do wykorzystania tego urlopu w czasie
pełnienia służby w miejscu, do którego przeniesienie nastąpiło.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w przypadku awansowania sędziego na
wyższe stanowisko sędziowskie.
Art. 76. W razie przeniesienia sędziego do innej miejscowości, przysługuje mu
zwrot kosztów przeniesienia, z wyjątkiem przypadku, gdy przeniesienie nastąpiło w
drodze dyscyplinarnej lub na wniosek sędziego. Sędziemu przenoszonemu na jego
wniosek Minister Sprawiedliwości, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może
przyznać zwrot kosztów przeniesienia.
Art. 77. § 1. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą,
do pełnienia obowiązków sędziego lub czynności administracyjnych:
2016-11-23
©Telksinoe s. 65/156
1) w innym sądzie równorzędnym lub niższym, a w szczególnie uzasadnionych
wypadkach także w sądzie wyższym, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego oraz potrzeby wynikające z
obciążenia zadaniami poszczególnych sądów,
2) w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce organizacyjnej podległej
Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej,
3) w Sądzie Najwyższym – na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,
4) w sądzie administracyjnym – na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu
Administracyjnego
– na czas określony, nie dłuższy niż 2 lata, albo na czas nieokreślony.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, na
wniosek Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa do pełnienia czynności w
Biurze tej Rady.
§ 2a. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do
pełnienia czynności lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury.
§ 2b. Sędzia nie może łączyć funkcji orzekania z wykonywaniem czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce
organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej.
§ 3. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego na jego wniosek do
pełnienia obowiązków w międzynarodowej sędziowskiej organizacji pozarządowej.
§ 3a. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do
pełnienia obowiązków lub pełnienia określonej funkcji poza granicami państwa w
ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub
ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na podstawie umów
międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje międzynarodowe,
ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, zgodnie z kwalifikacjami sędziego, na
czas określony, nie dłuższy niż cztery lata, z możliwością ponownego delegowania na
kolejny okres, nieprzekraczający czterech lat.
§ 4. Sędzia delegowany na podstawie § 1 pkt 2, na czas nieokreślony, może być
odwołany z delegowania, względnie z niego ustąpić za trzymiesięcznym
uprzedzeniem. W pozostałych przypadkach delegowania sędziego, odwołanie lub
ustąpienie sędziego następuje bez zachowania okresu uprzedzenia.
2016-11-23
©Telksinoe s. 66/156
§ 5. (uchylony)
§ 6. Jeżeli delegowanie sędziego następuje do innej miejscowości, niż
miejscowość w której znajduje się miejsce służbowe sędziego, niebędącej miejscem
jego stałego zamieszkania, sędziemu delegowanemu w okresie delegowania, jako
pracownikowi w podróży służbowej, przysługują następujące należności,
rekompensujące niedogodności wynikające z delegowania poza stałe miejsce
pełnienia służby:
1) prawo do nieodpłatnego zakwaterowania, w warunkach odpowiadających
godności urzędu albo zwrot kosztów zamieszkania w miejscu delegowania, w
jednej z następujących form:
a) zwrotu kosztów faktycznie poniesionych – w wysokości określonej w
fakturze,
b) miesięcznego ryczałtu – w kwocie nie wyższej niż 78% podstawy ustalenia
wynagrodzenia zasadniczego sędziego, o której mowa w art. 91 § 1c;
2) zwrot kosztów pierwszego przejazdu z miejsca stałego zamieszkania do miejsca
delegowania, zwrot kosztów ostatniego przejazdu z miejsca delegowania do
miejsca stałego zamieszkania oraz zwrot kosztów przejazdów odbywanych nie
częściej niż raz w tygodniu do miejsca stałego zamieszkania i z powrotem na
warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 775 § 2 ustawy
z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 i 1662)
według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych na obszarze kraju;
3) ryczałt na pokrycie kosztów dojazdów środkami komunikacji miejscowej, o
którym mowa w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania
należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub
samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na
obszarze kraju;
4) diety, o których mowa w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków
ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w
państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży
służbowej na obszarze kraju;
5) zwrot kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów, stanowiących
własność pracownika, do celów służbowych, o którym mowa w przepisach w
sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów
2016-11-23
©Telksinoe s. 67/156
używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i
motorowerów niebędących własnością pracodawcy;
6) zwrot kosztów codziennych dojazdów do miejscowości delegowania, o których
mowa w § 6b.
§ 6a. Świadczenia i należności, o których mowa w § 6 pkt 1 i 2, nie przysługują
w wypadkach, gdy odległość od miejscowości w której sędzia delegowany ma miejsce
stałego zamieszkania do miejscowości delegowania nie przekracza 60 km, chyba że
organ powołany do kierowania jednostką do której delegowanie następuje, na wniosek
sędziego delegowanego uzna, że nie jest celowy codzienny dojazd sędziego
delegowanego do miejscowości delegowania.
§ 6b. Sędzia delegowany, o którym mowa w § 6a, któremu nie przysługują
świadczenia i należności, o których mowa w § 6 pkt 1 i 2, ma prawo do zwrotu kosztów
codziennych dojazdów do miejscowości delegowania w wysokości nie wyższej niż
równowartość przejazdu środkami komunikacji kolejowej lub innym środkiem
komunikacji publicznej, z uwzględnieniem przysługującej sędziemu delegowanemu
ulgi na dany środek transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga ta przysługuje.
§ 7. W razie delegowania sędziego do sądu równorzędnego, sędziemu
przysługuje dodatek funkcyjny wizytatora sądu okręgowego.
§ 7a. (utracił moc)14)
§ 7b. (utracił moc)15)
§ 8. Prezes sądu apelacyjnego może delegować sędziego sądu rejonowego,
sędziego sądu okręgowego albo sędziego sądu apelacyjnego do pełnienia obowiązków
sędziego w sądzie równorzędnym lub niższym na obszarze apelacji, po uzyskaniu
zgody sędziego i kolegium sądu okręgowego właściwego ze względu na siedzibę sądu,
do którego ma nastąpić delegowanie, na nieprzerwany okres, nie dłuższy jednak niż
sześć miesięcy w ciągu roku.
§ 9. W szczególnie uzasadnionych wypadkach prezes sądu apelacyjnego może
delegować sędziego sądu rejonowego albo sędziego sądu okręgowego do pełnienia
obowiązków sędziego w sądzie wyższym, po uzyskaniu zgody sędziego i kolegium
14)
Z dniem 22 stycznia 2009 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia
2009 r., sygn. akt K 45/07 (Dz. U. Nr 9, poz. 57).
15)
Z dniem 22 stycznia 2009 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia
2009 r., sygn. akt K 45/07 (Dz. U. Nr 9, poz. 57).
2016-11-23
©Telksinoe s. 68/156
sądu, do którego ma nastąpić delegowanie, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr oraz potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych
sądów działających na obszarze apelacji; łączny okres delegowania nie może
przekroczyć 14 dni w ciągu roku.
§ 10. Aktu delegowania nie dołącza się do akt spraw sądowych.
Art. 77a. Sędziemu, delegowanemu do wykonania czynności służbowych w
innej miejscowości niż miejscowość w której znajduje się jego miejsce służbowe lub
miejsce delegowania, o którym mowa w art. 77 § 1–3a, przysługują należności,
określone w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Art. 78. § 1. Sędziemu delegowanemu do pełnienia czynności w Ministerstwie
Sprawiedliwości mogą być powierzane obowiązki na stanowiskach urzędniczych, z
wyłączeniem stanowiska dyrektora generalnego urzędu.
§ 1a. Obowiązki, o których mowa w § 1, mogą być powierzane sędziemu
delegowanemu do pełnienia czynności w Krajowej Szkole Sądownictwa i
Prokuratury.
§ 1b. Do Ministerstwa Sprawiedliwości albo Krajowej Szkoły Sądownictwa i
Prokuratury może być delegowany jedynie sędzia wyróżniający się wysokim
poziomem wiedzy prawniczej oraz wykazujący znajomość problematyki w zakresie
powierzanych mu obowiązków.
§ 2. Sędzia delegowany do pełnienia czynności administracyjnych w
Ministerstwie Sprawiedliwości lub Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, a
także do prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole Sądownictwa i
Prokuratury ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego przysługującego mu na
zajmowanym stanowisku sędziowskim oraz dodatku za długoletnią pracę. W okresie
delegowania sędzia otrzymuje dodatek funkcyjny, określony w rozporządzeniu
wydanym na podstawie art. 91 § 8.
§ 3. Ponadto w okresie delegowania, ze względu na charakter pracy i zakres
wykonywanych zadań, sędziemu może być przyznany przez Ministra Sprawiedliwości
dodatek specjalny w kwocie nieprzekraczającej 40% łącznie wynagrodzenia
2016-11-23
©Telksinoe s. 69/156
zasadniczego i dodatku funkcyjnego. Dodatek przyznaje się na czas określony, a w
indywidualnych przypadkach – także na czas nieokreślony.
§ 4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dodatek ten może przekraczać
wysokość, o której mowa w § 3.
§ 5. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb i szczegółowe warunki
delegowania sędziów do pełnienia obowiązków w Ministerstwie Sprawiedliwości, a
także pełnienia czynności administracyjnych lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w
Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz tryb i szczegółowe warunki
realizacji prawa do nieodpłatnego zakwaterowania i zwrotu kosztów zamieszkania w
miejscu delegowania, w tym maksymalną wysokość zwrotu kosztów faktycznie
poniesionych oraz wysokość miesięcznego ryczałtu, z uwzględnieniem możliwości
zróżnicowania jego wysokości w zależności od miejscowości delegowania, a także
tryb, szczegółowe warunki i zakres innych świadczeń, mając na względzie zakres
świadczeń przysługujących pracownikom odbywającym podróże służbowe oraz
czasowo przenoszonym.
Art. 78a. § 1. Sędzia delegowany na podstawie art. 77 § 3a ma prawo do
wynagrodzenia zasadniczego przysługującego mu na zajmowanym stanowisku
sędziowskim oraz dodatku za długoletnią pracę, a także do świadczeń
odszkodowawczych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, jeżeli
zdarzenie powodujące powstanie prawa do tych świadczeń zaistniało w czasie
pełnienia obowiązków lub funkcji poza granicami państwa. W okresie delegowania do
pełnienia funkcji sędzia otrzymuje dodatek funkcyjny, określony w rozporządzeniu
wydanym na podstawie art. 91 § 8.
§ 2. Sędziemu delegowanemu w czasie pełnienia obowiązków lub funkcji poza
granicami państwa przysługują, wypłacane w walucie polskiej lub obcej:
1) dodatek zagraniczny na pokrycie zwiększonych kosztów związanych z
pełnieniem obowiązków lub funkcji poza granicami państwa, ustalany
odpowiednio do warunków i zakresu ich pełnienia;
2) w przypadku powierzenia pełnienia obowiązków lub funkcji pociągających za
sobą zmianę miejsca pobytu trwającą co najmniej rok:
a) jednorazowy dodatek adaptacyjny,
2016-11-23
©Telksinoe s. 70/156
b) pokrycie kosztów podróży przesiedleniowej sędziego delegowanego i
każdego przenoszącego się z nim członka rodziny, w tym przewozu ich
mienia, niezależnie od terminów ich faktycznego przesiedlenia,
c) pokrycie, raz na dwa lata, kosztów przejazdu sędziego delegowanego oraz
członków jego rodziny przebywających z nim na stałe poza granicami
państwa, z miejsca delegacji do miejsca stałego zamieszkania na urlop
wypoczynkowy i z powrotem;
3) zwrot kosztów podróży w związku z rozpoczęciem i zakończeniem pełnienia
obowiązków lub funkcji poza granicami państwa, podróży służbowej na
terytorium obcego państwa poza miejscem delegowania, przejazdu z miejsca
delegowania do kraju i z powrotem w uzasadnionych przypadkach służbowych
lub losowych;
4) zwrot kosztów leczenia, gdy delegacja następuje do państwa niebędącego
członkiem Unii Europejskiej;
5) pokrycie kosztów zamieszkania w miejscu delegacji do wysokości
udokumentowanych wydatków, nieprzekraczających wysokości ustalonego
limitu.
§ 3. Sumę należności, o których mowa w § 2, zmniejsza się o kwotę środków
pieniężnych otrzymanych przez sędziego delegowanego od strony zagranicznej na
pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem przez niego obowiązków lub funkcji
poza granicami państwa. Należności te nie przysługują, jeżeli sędzia delegowany nie
ponosi kosztów, na pokrycie których są one przeznaczone.
§ 4. Wydatki związane z delegacją sędziów poza granice państwa są pokrywane
z budżetu państwa ze środków pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 5. Wydatki, o których mowa w § 4, mogą być również pokrywane w całości
lub w części ze środków przeznaczonych na ten cel przez organizację
międzynarodową, którymi dysponowanie powierzono Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 6. Do wydatków, o których mowa w § 4, nie zalicza się wynagrodzenia
zasadniczego sędziego oraz dodatku za długoletnią pracę przysługujących na
zajmowanym stanowisku sędziowskim, do których sędzia zachowuje prawo w czasie
delegacji do pełnienia obowiązków lub funkcji poza granicami państwa.
§ 7. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, tryb, wysokość i szczegółowe
2016-11-23
©Telksinoe s. 71/156
warunki przyznawania i wypłaty należności, o których mowa w § 2, limity, do
wysokości których podlegają zwrotowi koszty zamieszkania, oraz walutę, w której
należności takie są wypłacane, uwzględniając zakres ich przyznawania zależnie od
miejsca pełnienia obowiązków i powierzonej sędziemu funkcji, a także potrzebę
zapewnienia warunków do prawidłowego ich wykonywania oraz konieczność
pokrycia zwiększonych kosztów związanych z wykonywaniem tych obowiązków lub
funkcji poza granicami państwa oraz z sytuacjami szczególnymi, w tym zdarzeniami
losowymi.
Art. 79. Sędzia nie może, powołując się na zasadę niezawisłości sędziowskiej,
uchylić się od wykonania poleceń w zakresie czynności administracyjnych, jeżeli z
mocy przepisów ustawy należą do obowiązków sędziowskich, a także poleceń
dotyczących sprawności postępowania sądowego; może jednak domagać się wydania
polecenia na piśmie.
Art. 80. § 1.16) Sędzia nie może być zatrzymany ani pociągnięty do
odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie
dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia sędziego na gorącym uczynku przestępstwa,
jeżeli zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.
Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki.
§ 2. O zatrzymaniu sędziego niezwłocznie powiadamia się prezesa sądu
apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania. Może on nakazać
natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego sędziego. O fakcie zatrzymania sędziego
prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa,
Ministra Sprawiedliwości i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 2a. Wniosek o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności
karnej, jeżeli nie pochodzi od prokuratora, powinien być sporządzony i podpisany
przez adwokata albo radcę prawnego będącego pełnomocnikiem.
§ 2b. Jeżeli wniosek o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej nie odpowiada warunkom formalnym pisma procesowego
16)
Uznany wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 kwietnia 2015 r. , sygn. akt P 31/12 (Dz. U.
poz. 509), który wszedł w życie z dniem 10 kwietnia 2015 r., za niezgodny z Konstytucją RP w
zakresie, w jakim nie obejmuje odpowiedzialności za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia
lustracyjnego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 72/156
określonym w Kodeksie postępowania karnego lub jest oczywiście bezzasadny, prezes
sądu dyscyplinarnego odmawia jego przyjęcia.17) Na zarządzenie o odmowie przyjęcia
wniosku przysługuje zażalenie do sądu dyscyplinarnego właściwego do rozpoznania
wniosku.
§ 2c. Sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie sędziego
do odpowiedzialności karnej, jeżeli zachodzi dostatecznie uzasadnione podejrzenie
popełnienia przez niego przestępstwa. Uchwała zawiera rozstrzygnięcie w
przedmiocie zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej wraz
z uzasadnieniem.
§ 2d. Sąd dyscyplinarny rozpoznaje wniosek o zezwolenie na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej w terminie czternastu dni od dnia jego
wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego, z zastrzeżeniem art. 80a § 1.
§ 2e. Przed wydaniem uchwały sąd dyscyplinarny wysłuchuje rzecznika
dyscyplinarnego, a także sędziego, przedstawiciela organu lub osobę, którzy wnieśli o
zezwolenie, jeżeli się stawią. Ich niestawiennictwo nie wstrzymuje rozpoznania
wniosku.
§ 2f. Sędzia, którego dotyczy postępowanie, ma prawo wglądu do dokumentów,
które zostały załączone do wniosku. Jednak prokurator, kierując wniosek do sądu
dyscyplinarnego, może zastrzec, że dokumenty te lub ich część nie mogą być sędziemu
udostępnione z uwagi na dobro postępowania przygotowawczego.
§ 2g. Jeżeli prokurator złożył zastrzeżenie, o którym mowa w § 2f,
przewodniczący sądu dyscyplinarnego niezwłocznie kieruje sprawę na posiedzenie.
Sąd dyscyplinarny może odmówić sędziemu wglądu do dokumentów dołączonych do
wniosku.
§ 2h.18) Jeżeli prokurator składając wniosek o zezwolenie na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej wnosi jednocześnie o zezwolenie na
17)
Zdanie pierwsze rozumiane w ten sposób, że „oczywista bezzasadność wniosku o zezwolenie na
pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej” obejmuje także zagadnienie wymagające
zasadniczej wykładni ustawy, zostało uznane za niezgodne z Konstytucją RP wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 27 października 2010 r., sygn. akt K 10/08 (Dz. U. Nr 205, poz. 1364), który
wszedł w życie z dniem 3 listopada 2010 r.
18)
Uznany wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia 2009 r., sygn. akt K 45/07 (Dz.
U. Nr 9, poz. 57), który wszedł w życie z dniem 22 stycznia 2009 r., za niezgodny z Konstytucją RP
w zakresie, w jakim ustanawia domniemanie, że uchwała zezwalająca na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej obejmuje również zezwolenie na zatrzymanie sędziego i zastosowanie
tymczasowego aresztowania.
2016-11-23
©Telksinoe s. 73/156
tymczasowe aresztowanie sędziego, uchwała zezwalająca na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej obejmuje również zezwolenie na zatrzymanie sędziego i
zastosowanie tymczasowego aresztowania, chyba że sąd dyscyplinarny postanowi
inaczej.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Orzekając w sprawie, o której mowa w § 1, sąd dyscyplinarny może
poprzestać na oświadczeniu sędziego, że wnosi o wydanie uchwały o zezwoleniu na
pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Art. 80a. (utracił moc)19)
Art. 80b. (utracił moc)
Art. 80c. (utracił moc)
Art. 80d. (utracił moc)
Art. 81. § 1. Za wykroczenie sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie, z
zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Sędzia może wyrazić zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej
za wykroczenia, o których mowa w § 3, w trybie określonym w tym przepisie.
§ 3. W przypadku popełnienia przez sędziego wykroczenia, o którym mowa w
rozdziale XI ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2015 r. poz.
1094), przyjęcie przez sędziego mandatu karnego albo uiszczenie grzywny, w
przypadku ukarania mandatem karnym zaocznym, o którym mowa w art. 98 § 1 pkt 3
ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia
(Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.20)), stanowi oświadczenie o wyrażeniu przez
niego zgody na pociągnięcie go do odpowiedzialności w tej formie.
Rozdział 2
Prawa i obowiązki sędziów
Art. 82. § 1. Sędzia jest obowiązany postępować zgodnie ze ślubowaniem
sędziowskim.
19)
Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2007 r., sygn. akt K 39/07
(Dz. U. Nr 230, poz. 1698, pkt 5), który wszedł w życie z dniem 11 grudnia 2007 r. Na tej samej
podstawie utraciły moc art. 80b–80d.
20)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 765 i
1247, z 2014 r. poz. 486, 579, 786 i 969 oraz z 2015 r. poz. 21, 396, 841, 1186 i 1269.
2016-11-23
©Telksinoe s. 74/156
§ 2. Sędzia powinien w służbie i poza służbą strzec powagi stanowiska sędziego
i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności sędziego lub osłabiać
zaufanie do jego bezstronności.
§ 3. (uchylony)
Art. 82a. § 1. Sędzia jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje zawodowe.
§ 2. Po objęciu pierwszego stanowiska sędziowskiego sędzia, który nie zajmował
stanowiska asesora sądowego, odbywa trzymiesięczne szkolenie z zakresu metodyki
pracy sędziego, organizowane przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
§ 3. Sędzia jest obowiązany uczestniczyć, w miarę możliwości corocznie, w
szkoleniu i doskonaleniu zawodowym organizowanym przez Krajową Szkołę
Sądownictwa i Prokuratury lub innych formach doskonalenia zawodowego, w celu
uzupełnienia specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego, nie później niż do końca października każdego
roku, przekazuje Dyrektorowi Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury
informację o potrzebach szkoleniowych sędziów sądów działających na obszarze
apelacji.
Art. 82b. Sędziemu, za jego zgodą, może zostać powierzony obowiązek
sprawowania patronatu nad przebiegiem praktyk i staży aplikantów w Krajowej
Szkole Sądownictwa i Prokuratury.
Art. 83. Czas pracy sędziego jest określony wymiarem jego zadań.
Art. 84. § 1. Sędzia na rozprawie i posiedzeniu z udziałem stron, odbywającym
się w budynku sądu, używa stroju urzędowego. Strojem urzędowym sędziego jest toga,
a sędziego przewodniczącego na rozprawie lub posiedzeniu – także nakładany na
kołnierz togi łańcuch z wizerunkiem orła. Jeżeli w posiedzeniu uczestniczy małoletni
sędzia może zaniechać używania stroju urzędowego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, wzór stroju urzędowego sędziów,
uwzględniając uroczysty charakter stroju, odpowiedni dla powagi sądu i utrwalonej
tradycji.
§ 3. Sędzia otrzymuje legitymację służbową, wymieniającą zajmowane przez
niego stanowisko i miejsce służbowe. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze
zarządzenia, wzór legitymacji służbowej sędziego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 75/156
Art. 85. § 1. Sędzia jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy,
o których powziął wiadomość ze względu na swój urząd, poza jawną rozprawą
sądową.
§ 2. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po ustaniu stosunku
służbowego.
§ 3. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy sędzia składa zeznania jako
świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo
takiemu ważnemu interesowi prywatnemu, który nie jest sprzeczny z celami wymiaru
sprawiedliwości. W tych przypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może
zwolnić sędziego Minister Sprawiedliwości.
§ 4. Wobec osoby pełniącej urząd na stanowisku sędziego postępowania
sprawdzającego przewidzianego w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228 oraz z 2015 r. poz. 21) nie
przeprowadza się. Przed przystąpieniem do pełnienia obowiązków sędzia zapoznaje
się z przepisami o ochronie informacji niejawnych i składa oświadczenie o znajomości
tych przepisów. Informacje niejawne mogą być udostępnione sędziemu tylko w
zakresie niezbędnym do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, pełnienia
powierzonej funkcji lub wykonywania powierzonych czynności.
Art. 86. § 1. Sędzia nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia, z
wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub
naukowym w łącznym wymiarze nieprzekraczającym pełnego wymiaru czasu pracy
pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach, jeżeli wykonywanie tego
zatrudnienia nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego.
§ 2. Sędziemu nie wolno także podejmować innego zajęcia ani sposobu
zarobkowania, które przeszkadzałoby w pełnieniu obowiązków sędziego, mogło
osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub przynieść ujmę godności urzędu sędziego.
§ 3. Sędzia nie może:
1) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa
handlowego;
2) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółdzielni;
3) być członkiem zarządu fundacji prowadzącej działalność gospodarczą;
4) posiadać w spółce prawa handlowego więcej niż 10% akcji lub udziały
przedstawiające więcej niż 10% kapitału zakładowego;
2016-11-23
©Telksinoe s. 76/156
5) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi
osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem bądź
pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
§ 4. O zamiarze podjęcia dodatkowego zatrudnienia, o którym mowa w § 1, a
także o podjęciu innego zajęcia lub sposobu zarobkowania, sędzia sądu apelacyjnego
oraz sędzia sądu okręgowego zawiadamia prezesa właściwego sądu, a prezesi tych
sądów – Ministra Sprawiedliwości. Sędzia sądu rejonowego kieruje zawiadomienie, o
którym mowa w zdaniu pierwszym, do prezesa właściwego sądu okręgowego.
§ 5. Prezes właściwego sądu w stosunku do sędziego, a Minister Sprawiedliwości
w stosunku do prezesa sądu apelacyjnego i prezesa sądu okręgowego wydaje decyzję
o sprzeciwie wobec zamiaru podjęcia zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym,
naukowo-dydaktycznym lub naukowym w szkole wyższej, jeżeli uzna, że będzie ono
przeszkadzało w pełnieniu obowiązków sędziego oraz wobec podejmowania lub
kontynuowania innego zajęcia, które przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego,
osłabia zaufanie do jego bezstronności lub przynosi ujmę godności urzędu sędziego.
§ 6. Jeżeli prezes sądu sprzeciwił się podjęciu przez sędziego dodatkowego
zatrudnienia lub zajęcia, o których mowa w § 4, sprawę, na wniosek sędziego,
rozstrzyga kolegium właściwego sądu.
Art. 87. § 1. Sędziowie są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie
majątkowym. Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego21) oraz
objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie to powinno zawierać w
szczególności informacje o posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach,
udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym przez
sędziego albo jego małżonka od Skarbu Państwa albo innej państwowej lub
samorządowej osoby prawnej mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu.
§ 1a. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się w dwóch egzemplarzach.
§ 2. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, sędziowie składają właściwemu
terytorialnie prezesowi sądu apelacyjnego.
21)
Obecnie: rozumianego jako majątek osobisty na podstawie art. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r.
o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162,
poz. 1691), która weszła w życie z dniem 20 stycznia 2005 r.
2016-11-23
©Telksinoe s. 77/156
§ 3. Analizy danych zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w § 1, dokonuje
właściwe kolegium sądu apelacyjnego w terminie do końca czerwca każdego roku i
przedstawia jej wyniki zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji.
§ 4. Prezesi sądów apelacyjnych składają oświadczenie, o którym mowa w § 1,
Krajowej Radzie Sądownictwa, która dokonuje analizy zawartych w nim danych w
terminie do dnia 30 czerwca każdego roku.
§ 5. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się przed objęciem urzędu
sędziego, a następnie co roku do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku
poprzedniego, a także w dniu opuszczenia urzędu.
§ 6. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w § 1, stanowią
tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji
niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone” określonej w przepisach o ochronie
informacji niejawnych, chyba że sędzia, który złożył oświadczenie, wyraził pisemną
zgodę na ich ujawnienie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach podmiot
uprawniony, zgodnie z § 2 lub § 4, do odebrania oświadczenia może je ujawnić
pomimo braku zgody składającego oświadczenie.
§ 7. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, przechowuje się przez sześć lat.
§ 8. Jeden egzemplarz oświadczenia o stanie majątkowym podmiot uprawniony
do odebrania oświadczenia zgodnie z § 2 lub § 4 przekazuje do urzędu skarbowego
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sędziego. Właściwy urząd skarbowy
jest uprawniony do analizy danych zawartych w oświadczeniu, w tym również do
porównania jego treści z treścią uprzednio złożonych oświadczeń oraz rocznych
zeznań podatkowych (PIT). Jeżeli wynik analizy budzi uzasadnione wątpliwości co do
legalności pochodzenia majątku ujawnionego w oświadczeniu, urząd skarbowy
kieruje sprawę do właściwego postępowania, prowadzonego na podstawie odrębnych
przepisów.
Art. 88. Do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 87 § 1, stosuje się
odpowiednio formularz określony przepisami o ograniczeniu prowadzenia
działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.
Art. 89. § 1. Żądania, wystąpienia i zażalenia w sprawach związanych z
pełnionym urzędem sędzia może wnosić tylko w drodze służbowej. W takich sprawach
2016-11-23
©Telksinoe s. 78/156
sędzia nie może zwracać się do instytucji i osób postronnych ani podawać tych spraw
do wiadomości publicznej.
§ 2. W sprawach o roszczenia ze stosunku służbowego sędziemu przysługuje
droga sądowa.
Art. 90. Sędzia sądu rejonowego i sędzia sądu okręgowego jest obowiązany
niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu okręgowego, sędzia sądu apelacyjnego i
prezes sądu okręgowego – prezesa sądu apelacyjnego, a prezes sądu apelacyjnego –
Ministra Sprawiedliwości o toczącej się sprawie sądowej, w której występuje jako
strona lub uczestnik postępowania.
Art. 91. § 1. Wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne
stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 1c. Podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku
stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z
zastrzeżeniem § 1d.
§ 1d. Jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w § 1c, jest niższe od
przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego –
przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w
dotychczasowej wysokości.
§ 2. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawkach, których
wysokość ustala się z zastosowaniem mnożników podstawy ustalenia wynagrodzenia
zasadniczego, o której mowa w § 1c. Stawki wynagrodzenia zasadniczego na
poszczególnych stanowiskach sędziowskich oraz mnożniki, służące do ustalenia
wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziów w poszczególnych stawkach, określa
załącznik do ustawy.
§ 2a. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 79/156
§ 4a. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. W związku z pełnioną funkcją sędziemu przysługuje dodatek funkcyjny.
§ 7. Wynagrodzenie sędziów różnicuje ponadto dodatek za długoletnią pracę,
wynoszący, począwszy od szóstego roku pracy, 5% wynagrodzenia zasadniczego i
wzrastający po każdym roku o 1%, aż do osiągnięcia 20% wynagrodzenia
zasadniczego.
§ 8. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, funkcje z tytułu których przysługują
sędziom dodatki funkcyjne oraz sposób ustalania tych dodatków, biorąc pod uwagę
rodzaj funkcji, wielkość jednostki organizacyjnej oraz zakres obowiązków.
§ 9. Od wynagrodzenia sędziów nie odprowadza się składek na ubezpieczenie
społeczne.
§ 10. W razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego w
sposób, o którym mowa w art. 68, od wynagrodzenia wypłaconego sędziemu w okresie
służby, od którego nie odprowadzano składki na ubezpieczenie społeczne, przekazuje
się składkę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przewidzianą za ten okres w
przepisach o ubezpieczeniu społecznym.
§ 11. Składka na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w § 10, podlega
waloryzacji:
1) za okres do 31 grudnia 1998 r. wskaźnikiem wzrostu płac wynikającym ze
wzrostu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, określanego corocznie w
ustawie budżetowej, które stanowiło podstawę do ustalania środków i limitów na
wynagrodzenia sędziów;
2) za okres od 1 stycznia 1999 r. wskaźnikiem waloryzacji składek określonym na
podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
§ 12. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie
§ 11 pkt 2, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998
r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. ...).
§ 13. Składki, o której mowa w § 10, nie przekazuje się, jeżeli sędzia zrzekł się
urzędu w związku z powołaniem na stanowisko prokuratorskie. Jeżeli stosunek
służbowy prokuratora ulega następnie rozwiązaniu lub wygaśnięciu w sposób, o
2016-11-23
©Telksinoe s. 80/156
którym mowa w art. 16 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, składkę
należną za okres służby na stanowisku sędziowskim przekazuje się na zasadach
określonych w § 10–12.
Art. 91a. § 1. Sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie rejonowym
przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce pierwszej. Sędziemu obejmującemu
stanowisko w sądzie okręgowym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce
czwartej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce
czwartej albo piątej – przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce,
odpowiednio, piątej albo szóstej. Sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie
apelacyjnym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej, a jeżeli na
niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce siódmej albo ósmej –
przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, ósmej albo
dziewiątej.
§ 2. Jeżeli przed objęciem stanowiska sędziowskiego sędzia zajmował inne,
odpowiednio równorzędne, stanowisko sędziowskie lub prokuratorskie, na
obejmowanym stanowisku przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce nie
niższej od stawki, w której przysługiwało mu na stanowisku zajmowanym poprzednio.
§ 3. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio
wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku sędziowskim.
§ 4. Do okresu pracy na stanowisku sędziego sądu rejonowego dolicza się okres
pracy na stanowisku asesora sądowego.
§ 5. Sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie okręgowym
przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej albo piątej, a także
sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie apelacyjnym przysługiwało
wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej albo ósmej, do okresu pracy niezbędnego
do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej zalicza się okres pracy
na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym sędziemu przysługiwało
wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, trzeciej albo czwartej, szóstej albo
siódmej.
§ 6. Okres pracy, o którym mowa w § 3, ulega wydłużeniu o trzy lata w razie
ukarania sędziego w tym czasie karą dyscyplinarną, dwukrotnego wytknięcia
uchybienia, o którym mowa w art. 40, lub dwukrotnego zwrócenia uwagi w trybie
określonym w art. 37 § 4.
2016-11-23
©Telksinoe s. 81/156
Art. 92. § 1. Sędziemu przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze:
1) sześciu dni roboczych – po dziesięciu latach pracy;
2) dwunastu dni roboczych – po piętnastu latach pracy.
§ 2. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego, wlicza się
wszystkie okresy zatrudnienia w sądzie lub prokuraturze na stanowiskach: asesorów
sądowych, asesorów prokuratorskich, sędziów i prokuratorów, w Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa na stanowiskach: prezesa, wiceprezesa, starszego radcy
lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, a także okresy wykonywania
zawodu adwokata, radcy prawnego lub zajmowania samodzielnego stanowiska w
organach władzy publicznej, z którym związana była praktyka prawnicza, oraz inne
okresy zatrudnienia, jeżeli z tego tytułu przysługiwał zwiększony wymiar urlopu.
§ 3. Sędziemu przysługuje gratyfikacja jubileuszowa w wysokości:
1) po dwudziestu latach pracy – 100% wynagrodzenia miesięcznego;
2) po dwudziestu pięciu latach pracy – 150% wynagrodzenia miesięcznego;
3) po trzydziestu latach pracy – 200% wynagrodzenia miesięcznego;
4) po trzydziestu pięciu latach pracy – 250% wynagrodzenia miesięcznego;
5) po czterdziestu latach pracy – 350% wynagrodzenia miesięcznego;
6) po czterdziestu pięciu latach pracy – 400% wynagrodzenia miesięcznego.
§ 4. Do okresu pracy uprawniającego do gratyfikacji jubileuszowej wlicza się
wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy
odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą
uprawnienia pracownicze.
§ 5. Gratyfikację jubileuszową wypłaca się niezwłocznie po nabyciu przez
sędziego prawa do gratyfikacji, a jeżeli w aktach osobowych sędziego brak jest
dokumentów potwierdzających upływ okresów, o których mowa w § 4 – niezwłocznie
po wykazaniu przez sędziego nabycia prawa do gratyfikacji; podstawę ustalenia
wysokości gratyfikacji jubileuszowej stanowi wynagrodzenie przysługujące sędziemu
w dniu nabycia prawa do gratyfikacji, obliczone według przepisów dotyczących
obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy ustalaniu
wysokości gratyfikacji jubileuszowej uwzględnia się obniżenie wysokości
wynagrodzenia, o którym mowa w art. 129 § 3.
Art. 93. § 1. Sędziemu można udzielić płatnego urlopu dla poratowania zdrowia.
2016-11-23
©Telksinoe s. 82/156
§ 2. Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać sześciu miesięcy i nie
może być udzielony, jeżeli sędzia nie pełnił służby przez okres roku z powodu
choroby.
§ 3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości.
Art. 94. § 1. W okresie nieobecności w pracy z powodu choroby sędzia
otrzymuje 80% wynagrodzenia, nie dłużej jednak niż przez okres roku.
§ 1a. Jeżeli nieobecność sędziego w pracy nastąpiła z powodu:
1) wypadku przy pracy albo w drodze do pracy lub z pracy,
2) choroby przypadającej w okresie ciąży,
3) choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
wykonywania czynności sędziego,
4) choroby spowodowanej przez inną osobę w wyniku popełnienia przez nią
umyślnego czynu zabronionego, w związku z wykonywaniem czynności
sędziego, stwierdzonego orzeczeniem wydanym przez uprawniony organ,
5) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów
na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania
komórek, tkanek i narządów
– sędzia zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
§ 1b. W razie ujawnienia u sędziego choroby, co do której zachodzi podejrzenie,
że powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
wykonywania czynności sędziego, prezes danego sądu kieruje sędziego do lekarza
orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z urzędu lub na wniosek sędziego. Od
orzeczenia lekarza orzecznika sędziemu przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego
orzeczenia.
§ 1c. Za chorobę powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami wykonywania czynności sędziego uznaje się chorobę spowodowaną
działaniem czynników szkodliwych występujących w miejscu wykonywania
czynności sędziego.
§ 1d. Koszty badania i wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika oraz komisję
lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pokrywa Skarb Państwa ze środków
pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
2016-11-23
©Telksinoe s. 83/156
§ 2. W razie niemożności wykonywania pracy z innych przyczyn,
uprawniających do uzyskania świadczeń, określonych w przepisach o świadczeniach
pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, sędziemu przysługuje wynagrodzenie w
wysokości świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, przez okres
przewidziany w tych przepisach.
§ 2a. Okres nieobecności w pracy z powodu choroby oraz niemożności
wykonywania pracy, o której mowa w § 2, stwierdza zaświadczenie lekarskie
wystawione zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r.
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159 oraz z 2015 r. poz. 1066) albo wydruk
zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy, z tym że w
przypadku:
1) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów
na dawców komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności do pracy wskutek
poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – zaświadczenie
wystawione przez lekarza na zwykłym druku, zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy z
dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa;
2) o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o
świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa – decyzja wydana przez właściwy organ albo uprawniony
podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i
chorób zakaźnych u ludzi;
3) urlopu macierzyńskiego – zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym
druku, określające przewidywaną datę porodu – za okres przed porodem, odpis
skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia – za okres po porodzie;
4) konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem własnym lub
małżonka sędziego, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem przyjętym na
wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8. roku życia, w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub
szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani,
z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art.
50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3
2016-11-23
©Telksinoe s. 84/156
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1457 oraz z 2015 r. poz. 1045), lub dziennego
opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem,
b) porodu lub choroby małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego, stale
opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu
małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,
c) pobytu małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego, stale opiekujących
się dzieckiem, w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym podmiotu
leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i
całodobowe świadczenia zdrowotne
– oświadczenie sędziego.
§ 2aa. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego odbywa się przy wykorzystaniu
profilu informacyjnego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa, na zasadach określonych w tej ustawie. Prezesi sądów wykorzystują
lub tworzą profil informacyjny płatnika składek, o którym mowa w art. 58 ust. 1 tej
ustawy.
§ 2b. Wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6
ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zaświadczenie lekarskie, o którym
mowa w art. 55a ust. 7 tej ustawy, zaświadczenie wystawione przez lekarza na
zwykłym druku w przypadkach, o których mowa w § 2a pkt 1 i 3, decyzję, odpis
skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię, sędzia jest obowiązany dostarczyć
prezesowi sądu w terminie siedmiu dni od dnia ich otrzymania.
§ 2c. Sędzia jest obowiązany złożyć prezesowi sądu oświadczenie o wystąpieniu
okoliczności, o których mowa w § 2a pkt 4, w terminie siedmiu dni od dnia ich
zaistnienia.
§ 2d. W przypadku niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w § 2b i 2c,
nieobecność uznaje się za nieusprawiedliwioną, chyba że niedostarczenie
zaświadczenia, decyzji, odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka lub jego kopii lub
niezłożenie oświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od sędziego.
§ 3. Za inną usprawiedliwioną nieobecność w pracy sędziemu przysługuje
wynagrodzenie.
2016-11-23
©Telksinoe s. 85/156
§ 4. W przypadkach, w których pracownikom podlegającym ubezpieczeniu
społecznemu przysługują zasiłki niezależnie od prawa do wynagrodzenia, sędziemu
przysługuje świadczenie pieniężne w wysokości zasiłku z ubezpieczenia społecznego.
Art. 94a. § 1. Sędziemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej, doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje
jednorazowe odszkodowanie.
§ 2. Członkom rodziny sędziego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Odszkodowanie to
przysługuje również w razie śmierci w następstwie wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej sędziego w stanie spoczynku, który zmarł uznany za trwale niezdolnego
do pełnienia obowiązków sędziego wskutek wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej.
§ 3. Jednorazowe odszkodowanie i jego zwiększenie, a także jednorazowe
odszkodowanie dla członków rodziny sędziego lub sędziego w stanie spoczynku,
ustala się na zasadach i w wysokości określonej w ustawie z dnia 30 października 2002
r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322, z późn. zm.22)).
§ 4. Odszkodowanie przewidziane w niniejszym artykule przysługuje niezależnie
od innych świadczeń określonych w ustawie.
§ 5. Skarb Państwa pokrywa koszty skutków wypadków przy pracy lub chorób
zawodowych, związane ze świadczeniami zdrowotnymi z zakresu stomatologii i
szczepień ochronnych, na które sędzia został skierowany przez lekarza orzecznika
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na wniosek lekarza prowadzącego, a
nierefundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na podstawie odrębnych
przepisów. Skarb Państwa pokrywa także koszty przedmiotów ortopedycznych w
wysokości udziału własnego ubezpieczonego, określonego w przepisach o
ubezpieczeniu zdrowotnym.
Art. 94b. § 1. Oceny uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem
przy pracy lub chorobą zawodową, a także ustalenia związku śmierci sędziego lub
sędziego w stanie spoczynku z takim wypadkiem lub chorobą dokonuje, w formie
22)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 257, poz.
1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 122, poz. 696 i Nr 138, poz. 808 oraz z 2012 r. poz. 637.
2016-11-23
©Telksinoe s. 86/156
orzeczenia, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Koszty badania i
wydania orzeczenia pokrywa Skarb Państwa ze środków pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. Orzeczenie, o którym mowa w § 1, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych doręcza zainteresowanemu sędziemu albo członkom rodziny zmarłego
sędziego, albo zmarłego sędziego w stanie spoczynku oraz prezesowi sądu
apelacyjnego właściwemu do wydania decyzji, o której mowa w § 4, lub Ministrowi
Sprawiedliwości.
§ 3. Jednorazowe odszkodowanie przyznaje się na wniosek sędziego, a w razie
śmierci sędziego lub sędziego w stanie spoczynku – na wniosek uprawnionych
członków jego rodziny. Z wnioskiem o przyznanie świadczenia może również
wystąpić kolegium właściwego sądu.
§ 4. Jednorazowe odszkodowanie przyznaje lub odmawia przyznania oraz ustala
jego wysokość, w drodze decyzji, a także świadczenie to wypłaca:
1) prezes właściwego sądu apelacyjnego – z tytułu wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej sędziego sądu rejonowego, okręgowego i apelacyjnego;
2) Minister Sprawiedliwości – z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
prezesa sądu apelacyjnego oraz sędziego delegowanego do wykonywania
czynności w Ministerstwie Sprawiedliwości.
§ 5. Decyzję, o której mowa w § 4, prezes sądu apelacyjnego lub Minister
Sprawiedliwości wydaje w ciągu 14 dni od dnia:
1) otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika;
2) wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
§ 6. Jednorazowe odszkodowanie wypłaca się z urzędu w terminie 30 dni od dnia
wydania decyzji, o której mowa w § 4.
§ 7. Od decyzji, o której mowa w § 4, sędziemu lub uprawnionym członkom
rodziny sędziego lub sędziego w stanie spoczynku, przysługuje odwołanie do sądu
okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Do postępowania w tych
sprawach stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o
postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
§ 8. W zakresie nieuregulowanym ustawą, do wypadków przy pracy i chorób
zawodowych sędziego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące pracowników
określone w ustawie, o której mowa w art. 94a § 3.
2016-11-23
©Telksinoe s. 87/156
Art. 94c. § 1. Prezes sądu, oraz na jego wniosek Zakład Ubezpieczeń
Społecznych, są uprawnieni do kontrolowania prawidłowości wykorzystywania przez
sędziego zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu choroby zgodnie z jego celem.
§ 2. Na wniosek prezesa sądu Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony
do kontrolowania prawidłowości i zasadności udzielenia sędziom zwolnienia
lekarskiego od pracy z powodu choroby.
§ 3. Sędzia wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę
zarobkową, w tym w sposób określony w art. 86 § 1 i 2, lub wykorzystujący zwolnienie
lekarskie od pracy z powodu choroby niezgodnie z jego celem traci prawo do
wynagrodzenia za cały okres tego zwolnienia.
§ 4. Sędzia traci prawo do wynagrodzenia w razie odmowy poddania się
badaniom kontrolnym lub w razie niedostarczenia dokumentacji medycznej lekarzowi
orzecznikowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od dnia następującego po upływie
wyznaczonego terminu badania lub po upływie wyznaczonego terminu dostarczenia
dokumentacji medycznej. Utratę wynagrodzenia stwierdza prezes sądu.
§ 5. Koszty postępowań kontrolnych pokrywa Skarb Państwa ze środków
pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 6. W zakresie dotyczącym kontrolowania prawidłowości wykorzystania
zwolnienia lekarskiego, kontrolowania prawidłowości zwolnienia lekarskiego, zasad
utraty prawa do wynagrodzenia, o których mowa w § 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio
przepisy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa.
Art. 95. § 1. Sędzia powinien mieszkać w miejscowości będącej siedzibą sądu,
w którym pełni służbę.
§ 2. Prezes sądu okręgowego w stosunku do sędziego sądu rejonowego oraz
sędziego sądu okręgowego, prezes sądu apelacyjnego w stosunku do sędziego tego
sądu, a Minister Sprawiedliwości w stosunku do prezesa sądu okręgowego i prezesa
sądu apelacyjnego, w uzasadnionych przypadkach, może wyrazić zgodę na
zamieszkanie sędziego w innej miejscowości.
§ 3. W razie uzyskania zgody, o której mowa w § 2, sędziemu przysługuje zwrot
kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do siedziby sądu, ustalonych na zasadach
obowiązujących przy ustalaniu wysokości należności przysługujących pracownikom
z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Zwrot kosztów jednak nie przysługuje,
2016-11-23
©Telksinoe s. 88/156
jeżeli zmiana miejsca służbowego nastąpiła w wyniku orzeczenia kary dyscyplinarnej
wymienionej w art. 109 § 1 pkt 4 oraz orzeczenia sądu dyscyplinarnego o przeniesieniu
sędziego na inne miejsce służbowe ze względu na powagę stanowiska.
Art. 96. § 1. Sędziemu może być przyznana, jako pożyczka, pomoc finansowa
na zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych.
§ 2. Środki na pomoc finansową, o której mowa w § 1, stanowią do 6% rocznego
funduszu wynagrodzeń osobowych sędziów.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, sposób planowania i
wykorzystywania środków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych sędziów oraz
warunki przyznawania pomocy, o której mowa w § 1, z uwzględnieniem
zaangażowania środków własnych sędziego, udziału kolegiów sądów w przyznawaniu
pomocy oraz zasady racjonalności gospodarowania środkami oraz przy przyjęciu
zasady, że w razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego w
sposób, o którym mowa w art. 68, pożyczka podlega zwrotowi wraz z
oprocentowaniem w wysokości obowiązującej przy powszechnie dostępnych
kredytach bankowych.
Art. 97. § 1. W razie powołania sędziego do niezawodowej służby wojskowej,
jego prawa i obowiązki służbowe ulegają zawieszeniu na czas trwania służby. Sędzia
zachowuje jednak swoje stanowisko i prawo do wynagrodzenia, a czas służby
wojskowej wlicza się do okresu stosunku służbowego na stanowisku sędziego.
§ 2. Inne szczególne uprawnienia związane ze stosunkiem służbowym sędziego
powołanego do czynnej służby wojskowej i zwolnionego z tej służby normują przepisy
o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej lub przepisy o służbie
wojskowej żołnierzy zawodowych.
§ 3. Sędzia powołany do niezawodowej służby wojskowej odbywa ją w organach
sądownictwa wojskowego.
Art. 98. § 1. Sędziemu ubiegającemu się o mandat posła albo senatora, albo
radnego udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej.
§ 2. Sędzia, który został mianowany, powołany lub wybrany do pełnienia funkcji
w organach państwowych, samorządu terytorialnego, w służbie dyplomatycznej,
konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych oraz ponadnarodowych
2016-11-23
©Telksinoe s. 89/156
działających na podstawie umów międzynarodowych ratyfikowanych przez
Rzeczpospolitą Polską, jest obowiązany zrzec się niezwłocznie swojego urzędu, chyba
że przechodzi w stan spoczynku.
§ 3. Sędzia, który zrzekł się urzędu z przyczyn określonych w § 2, może powrócić
na urząd sędziego i poprzednio zajmowane stanowisko, jeżeli przerwa w pełnieniu
obowiązków sędziego nie przekracza dziewięciu lat, chyba że pełnił funkcje
sędziowskie lub prokuratorskie w międzynarodowych lub ponadnarodowych organach
sądowych.
§ 4. W przypadku przewidzianym w § 3, Krajowa Rada Sądownictwa, z
inicjatywy zainteresowanego, przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
wniosek o powołanie byłego sędziego na urząd sędziego, chyba że nie spełnia on
warunków wymaganych do powołania na urząd sędziego. Po powołaniu na urząd,
sędziemu wyznacza się poprzednio zajmowane stanowisko i miejsce służbowe,
niezależnie od liczby stanowisk sędziowskich w danym sądzie.
§ 5. W razie odmowy przedstawienia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
wniosku, o którym mowa w § 4, zainteresowanemu służy skarga do Sądu
Najwyższego.
§ 6. Przepisów § 2–5 nie stosuje się do powołania sędziego na stanowisko
podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W takim przypadku, na okres
pełnienia tego stanowiska, sędziego deleguje się do Ministerstwa Sprawiedliwości na
zasadach określonych w art. 77 § 1.
Art. 99. Sędzia w stanie spoczynku może używać dotychczasowego tytułu z
dodaniem wyrazów „w stanie spoczynku”.
Art. 100. § 1. Sędziemu, który został przeniesiony w stan spoczynku, w razie
zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych, przysługuje do czasu
osiągnięcia wieku 67 lat albo do osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 69 § 1a,
uposażenie w wysokości wynagrodzenia pobieranego na ostatnio zajmowanym
stanowisku.
§ 2. Sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku z powodu
wieku, choroby lub utraty sił przysługuje uposażenie w wysokości 75%
wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranych na ostatnio
zajmowanym stanowisku.
2016-11-23
©Telksinoe s. 90/156
§ 3. Uposażenie, o którym mowa w § 1 i 2, podwyższa się stosownie do zmian
wysokości wynagrodzeń zasadniczych sędziów czynnych zawodowo.
§ 4. Sędziemu przechodzącemu w stan spoczynku przysługuje jednorazowa
odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
§ 4a. W przypadku, o którym mowa w § 1, sędzia w stanie spoczynku otrzymuje
jednorazową odprawę z chwilą osiągnięcia wieku 67 lat albo wieku, o którym mowa
w art. 69 § 1a.
§ 4b. Sędziemu, który powrócił na stanowisko poprzednio zajmowane albo
stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu w trybie art. 74 § 1a, w razie
przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku przysługuje jednorazowa odprawa w
kwocie stanowiącej różnicę między wysokością odprawy wyliczonej na dzień
przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku a wysokością odprawy wypłaconej. W
przypadku, o którym mowa w § 1, odprawa przysługuje z chwilą osiągnięcia wieku 67
lat albo wieku, o którym mowa w art. 69 § 1a.
§ 5. Z tytułu pracy na stanowisku sędziego nie przysługuje prawo do emerytury
lub renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem przypadków, o
których mowa w art. 91 § 10.
§ 6. W razie zbiegu prawa do uposażenia w stanie spoczynku z prawem do
emerytury lub renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłaca się wyłącznie
uposażenie, z zastrzeżeniem § 7.
§ 6a. Jeżeli zbieg praw, o którym mowa w § 6, dotyczy sędziego przechodzącego
lub przeniesionego w stan spoczynku zgodnie z § 2, który jest członkiem otwartego
funduszu emerytalnego, środki zgromadzone na rachunku w tym funduszu otwarty
fundusz emerytalny przekazuje za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
na dochody budżetu państwa.
§ 6b. W razie zbiegu prawa do uposażenia w stanie spoczynku z prawem do
uposażenia rodzinnego, na wniosek uprawnionego wypłaca się uposażenie w stanie
spoczynku albo uposażenie rodzinne.
§ 7. Jeżeli zbieg praw, o którym mowa w § 6, dotyczy sędziego w stanie
spoczynku, który do chwili przejścia w stan spoczynku był zatrudniony na podstawie
powołania na stanowisko sędziowskie w niepełnym wymiarze czasu pracy stosownie
do art. 62, wypłaca się emeryturę oraz uposażenie, z tym jednak, że wypłatę
uposażenia ogranicza się w taki sposób, aby suma emerytury i uposażenia nie
2016-11-23
©Telksinoe s. 91/156
przekraczała wysokości całego uposażenia sędziego w stanie spoczynku, jakie by
otrzymywał, gdyby nie został powołany w połowie wymiaru czasu pracy.
§ 8. Wynagrodzenie z tytułu pracy na stanowisku sędziego oraz uposażenie
przysługujące w stanie spoczynku jest osiąganiem przychodu powodującym
zawieszenie prawa do emerytury lub renty albo zmniejszenie tych świadczeń, w
rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Prezes właściwego sądu i sędzia uprawniony do świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych są obowiązani do powiadamiania organu rentowego o osiąganiu
wynagrodzenia albo uposażenia i jego wysokości, na zasadach i w terminach
określonych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
Art. 101. § 1. W razie śmierci sędziego jego rodzinie przysługuje odprawa
pośmiertna na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy dla rodzin pracowników.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy wysokość odprawy, wlicza się wszystkie
okresy zatrudnienia na stanowiskach asesora sądowego lub sędziego.
§ 2. W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku lub członka jego
rodziny, osobie, która pokryła koszty pogrzebu, przysługuje świadczenie pieniężne w
wysokości i na zasadach określonych dla zasiłku pogrzebowego z ubezpieczenia
społecznego.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie śmierci osoby pobierającej
uposażenie rodzinne albo członka rodziny tej osoby.
§ 4. W razie zbiegu prawa do świadczenia, o którym mowa w § 2 i 3, z prawem
do zasiłku pogrzebowego z ubezpieczenia społecznego, przysługuje prawo do jednego
ze świadczeń, wybranego przez uprawnionego.
Art. 102. § 1. W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku,
członkom jego rodziny, spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty
rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości:
1) dla jednej osoby uprawnionej – 85%,
2) dla dwóch osób uprawnionych – 90%,
3) dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95%
– podstawy wymiaru.
2016-11-23
©Telksinoe s. 92/156
§ 2. Podstawę wymiaru uposażenia rodzinnego przysługującego rodzinie
stanowi:
1) w przypadku rodziny zmarłego sędziego w stanie spoczynku – uposażenie, jakie
przysługiwało w chwili śmierci zmarłemu sędziemu w stanie spoczynku, z
zastrzeżeniem pkt 2;
2) w przypadku rodziny zmarłego sędziego albo zmarłego sędziego w stanie
spoczynku przeniesionego na podstawie art. 100 § 1 – uposażenie, jakie
przysługiwałoby mu w chwili śmierci zgodnie z art. 100 § 2.
§ 3. Do uposażenia, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio art. 100 § 3.
§ 4. W razie zbiegu prawa do uposażenia rodzinnego z prawem do emerytury lub
renty, na wniosek uprawnionego, przysługuje albo uposażenie rodzinne, albo
emerytura lub renta.
§ 5. Do uposażenia rodzinnego przysługuje dodatek dla sierot zupełnych w
wysokości i na zasadach określonych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 103. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb ustalania i
wypłacania uposażeń oraz uposażeń rodzinnych sędziom w stanie spoczynku i
członkom ich rodzin oraz terminy przekazania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
składek, o których mowa w art. 91 § 10 i 11, mając na względzie w szczególności
konieczność zapewnienia osobom uprawnionym ciągłości źródeł utrzymania oraz
udogodnień w odbiorze uposażeń i uposażeń rodzinnych.
Art. 104. § 1. Sędzia w stanie spoczynku jest obowiązany dochować godności
sędziego.
§ 2. Za uchybienie godności sędziego po przejściu w stan spoczynku oraz
uchybienie godności urzędu sędziego w okresie pełnienia służby sędzia w stanie
spoczynku odpowiada dyscyplinarnie.
§ 3. Do odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w stanie spoczynku stosuje
się odpowiednio przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, z tym że
zamiast kar przewidzianych dla sędziów sąd dyscyplinarny orzeka kary:
1) upomnienia;
2) nagany;
2016-11-23
©Telksinoe s. 93/156
3) zawieszenia podwyższenia uposażenia, o którym mowa w art. 100 § 3, na okres
od roku do trzech lat;
4) pozbawienia prawa do stanu spoczynku wraz z prawem do uposażenia.
§ 4. Skazanie sędziego w stanie spoczynku prawomocnym wyrokiem sądu na
pozbawienie praw publicznych za przestępstwo popełnione po przejściu w stan
spoczynku, jak również przed przejściem w stan spoczynku, lub prawomocne
orzeczenie kary wydalenia ze służby, za przewinienie popełnione, w tym przed
przejściem w stan spoczynku, powoduje utratę uprawnień do stanu spoczynku i
uposażenia sędziego oraz uposażenia rodzinnego członków jego rodziny.
§ 5. W razie orzeczenia kary wymienionej w § 3 pkt 4, lub w przypadkach
przewidzianych w § 4, sędzia pozbawiony prawa do stanu spoczynku i uposażenia
albo członek jego rodziny pozbawiony prawa do uposażenia rodzinnego nabywa
prawo do emerytury lub renty, jeżeli spełnia warunki określone w przepisach o
ubezpieczeniu społecznym.
Art. 105. § 1. Do sędziów w stanie spoczynku stosuje się odpowiednio przepisy
art. 84 § 3 i art. 86. Do sędziów w stanie spoczynku, którym powierzono pełnienie
funkcji wizytatora, stosuje się odpowiednio także przepisy art. 77 § 1, 6–6b i 8, art.
79, art. 82–83, art. 85, art. 87–90 oraz art. 94a i 94b.
§ 2. Sędziemu, który przeszedł w stan spoczynku w trybie art. 69 § 1 i 2, oraz
sędziemu przeniesionemu w stan spoczynku w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany
granic okręgów sądowych można powierzyć, za jego zgodą, pełnienie funkcji
wizytatora w Ministerstwie Sprawiedliwości lub sądzie. W takim przypadku sędziemu
w stanie spoczynku przysługuje dodatek funkcyjny w wysokości przewidzianej dla
sędziego wizytatora. Do powierzenia funkcji wizytatora w sądzie stosuje się
odpowiednio przepisy art. 37d § 1 i 2. Pełnienie funkcji wizytatora w Ministerstwie
Sprawiedliwości powierza Minister Sprawiedliwości, na czas określony, nie dłuższy
niż dwa lata, albo na czas nieokreślony.
§ 3. Powierzenie sędziemu w stanie spoczynku funkcji wizytatora oraz zgoda na
pełnienie tej funkcji przez sędziego w stanie spoczynku mogą zostać cofnięte, z
zachowaniem miesięcznego uprzedzenia.
§ 4. Możliwość pełnienia funkcji wizytatora jest wyłączona w przypadku
ubiegania się przez sędziego w stanie spoczynku o mandat posła, senatora albo
radnego bądź pełnienia przez niego funkcji, o których mowa w art. 98 § 2.
2016-11-23
©Telksinoe s. 94/156
Art. 106. W razie utraty uprawnień do stanu spoczynku i uposażenia w
przypadkach, o których mowa w art. 104 § 5, stosuje się odpowiednio przepisy art. 91
§ 10 i 11.
Rozdział 2a
System oceny pracy i planowania rozwoju zawodowego sędziego
Art. 106a. § 1. Efektywność pracy oraz kompetencje zawodowe sędziego w
zakresie metodyki pracy i kultury urzędowania, jak również specjalizacji w
rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw oraz pełnieniu poszczególnych
funkcji, podlegają ocenie (ocena pracy sędziego).
§ 2. Oceny pracy sędziego dokonuje się z punktu widzenia:
1) sprawności i efektywności podejmowanych czynności i organizowania pracy
przy rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań bądź
funkcji;
2) kultury urzędowania, obejmującej kulturę osobistą i kulturę organizacji pracy,
oraz poszanowania praw stron lub uczestników postępowania przy
rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań bądź
funkcji;
3) sposobu formułowania wypowiedzi przy wydawaniu i uzasadnianiu orzeczeń;
4) procesu doskonalenia zawodowego.
§ 3. Zakres oceny pracy sędziego nie może wkraczać w dziedzinę, w której
sędziowie są niezawiśli.
§ 4. Przy dokonywaniu oceny pracy sędziego uwzględnia się rodzaj i stopień
zawiłości przydzielonych sędziemu spraw lub powierzonych zadań bądź funkcji,
obciążenie pracą oraz warunki pracy w całym okresie objętym oceną.
Art. 106b. Ocenę pracy sędziego przeprowadza się w ramach wizytacji wydziału
sądu, o której mowa w art. 37c.
Art. 106c. § 1. Prezes sądu zapoznaje sędziego z oceną jego pracy, w tym w
szczególności z jej wynikami i ich podsumowaniem, opracowując na tej podstawie
indywidualny plan rozwoju zawodowego sędziego.
§ 2. Indywidualny plan rozwoju zawodowego sędziego sporządza się na okres
nie krótszy niż cztery lata.
2016-11-23
©Telksinoe s. 95/156
§ 3. Sędzia, w terminie dwóch tygodni od zapoznania się z oceną pracy, ma
prawo zgłosić pisemne uwagi wraz z uzasadnieniem. Uwagi rozpatruje i dokonuje
ostatecznego podsumowania wyników oceny pracy sędziego prezes sądu
przełożonego, a w przypadku sędziego sądu apelacyjnego – prezes innego sądu
apelacyjnego.
§ 4. Prezes sądu zapoznaje sędziego z ostatecznym podsumowaniem wyników
oceny jego pracy i w razie potrzeby dokonuje na tej podstawie zmiany indywidualnego
planu rozwoju zawodowego sędziego w niezbędnym zakresie.
§ 5. W przypadku sędziego pełniącego funkcję prezesa sądu czynności, o których
mowa w § 1 i 4, dokonuje prezes sądu przełożonego. Uwagi, o których mowa w § 3,
rozpatruje i dokonuje ostatecznego podsumowania wyników oceny pracy sędziego
pełniącego funkcję:
1) prezesa sądu rejonowego – prezes przełożonego sądu apelacyjnego;
2) prezesa sądu okręgowego – prezes innego sądu apelacyjnego.
Art. 106d. § 1. Prezes sądu, a w przypadku prezesa sądu – prezes sądu
przełożonego, podejmuje działania w celu umożliwienia realizacji indywidualnego
planu rozwoju sędziego.
§ 2. Sędzia ma obowiązek uczestniczyć w opracowaniu i realizacji własnego
indywidualnego planu rozwoju zawodowego.
Art. 106e. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór arkusza oceny pracy sędziego, w tym podsumowania jej wyników, mając
na względzie konieczność sprawnego i rzetelnego dokonania oceny oraz
dostosowania metodyki jej przeprowadzania do zakresu analizy pracy sędziego;
2) wzór arkusza indywidualnego planu rozwoju zawodowego sędziego, mając na
uwadze konieczność uwzględniania w takim planie indywidualnych
predyspozycji sędziego, a także potrzeb wymiaru sprawiedliwości w zakresie
stałego podnoszenia jakości wykonywania przez sędziów powierzonych im
obowiązków.
Art. 106f. Informacje dotyczące oceny pracy, opracowania i realizacji
indywidualnego planu rozwoju zawodowego sędziego stanowią tajemnicę prawnie
chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli
2016-11-23
©Telksinoe s. 96/156
tajności „zastrzeżone”, określonej w przepisach o ochronie informacji niejawnych,
chyba że sędzia, którego dotyczą, wyraził pisemną zgodę na ich ujawnienie.
Art. 106g. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do sędziego
pełniącego funkcję prezesa sądu apelacyjnego – przez czas trwania kadencji.
Rozdział 2b
Asesorzy sądowi
Art. 106h. § 1. Na stanowisko asesora sądowego może być powołany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł
zawodowy magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w
Rzeczypospolitej Polskiej;
4) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków asesora
sądowego;
5) ukończył aplikację sędziowską w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury;
6) złożył egzamin sędziowski;
7) przez okres co najmniej 18 miesięcy wykonywał wymagające wiedzy prawniczej
czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej,
stosowaniem lub tworzeniem prawa.
§ 2. Wymagania, o których mowa w § 1 pkt 5 i 6, nie dotyczą osób, które złożyły
egzamin prokuratorski, egzamin adwokacki, radcowski lub notarialny.
§ 3. Wymagania, o których mowa w § 1 pkt 5–7, nie dotyczą osób, które:
1) zajmowały stanowisko asesora prokuratorskiego, wykonywały zawód adwokata,
radcy prawnego lub notariusza albo zajmowały stanowisko prezesa, wiceprezesa,
starszego radcy lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa przez okres
18 miesięcy;
2) złożyły egzamin sędziowski na podstawie art. 151c albo art. 155 § 7;
3) zajmowały stanowisko prokuratora;
4) pracowały w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i mają tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych.
2016-11-23
©Telksinoe s. 97/156
Art. 106i. § 1. Asesorów sądowych powołuje Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, na okres pięciu lat.
§ 2. Powołując asesora sądowego, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
wyznacza miejsce służbowe (siedzibę) asesora sądowego w sądzie rejonowym.
§ 3. Przy powołaniu asesor sądowy składa ślubowanie wobec Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako asesor sądowy służyć wiernie Rzeczypospolitej
Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki asesora sądowego wypełniać sumiennie,
sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie według mego
sumienia, dochować tajemnicy prawnie chronionej, a w postępowaniu kierować się
zasadami godności i uczciwości.”; składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot:
„Tak mi dopomóż Bóg.”.
§ 4. Stosunek służbowy asesora sądowego nawiązuje się po doręczeniu mu aktu
powołania.
§ 5. Asesor sądowy zgłasza się w celu objęcia stanowiska w ciągu czternastu dni
od dnia otrzymania aktu powołania.
§ 6. W razie nieusprawiedliwionego nieobjęcia stanowiska asesorskiego w
terminie określonym w § 5, powołanie traci moc; okoliczność tę stwierdza Minister
Sprawiedliwości.
Art. 106j. § 1. Asesor sądowy w sprawowaniu swojego urzędu jest niezawisły i
podlega tylko Konstytucji oraz ustawom.
§ 2. Asesor sądowy nie może należeć do partii politycznej, związku
zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z
zasadami niezależności sądów i niezawisłości asesorów sądowych.
§ 3. Asesorowi sądowemu ubiegającemu się o mandat posła, senatora albo
radnego udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej. Okresu
udzielonego urlopu nie wlicza się do okresu, o którym mowa w art. 61 § 1 pkt 7.
§ 4. Asesor sądowy, który został mianowany, powołany lub wybrany do
pełnienia funkcji w organach państwowych, samorządu terytorialnego, w służbie
dyplomatycznej, konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych oraz
ponadnarodowych działających na podstawie umów międzynarodowych
2016-11-23
©Telksinoe s. 98/156
ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, jest obowiązany zrzec się niezwłocznie
swojego urzędu.
Art. 106k. § 1. Asesor sądowy w okresie sprawowania urzędu jest nieusuwalny.
§ 2. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa z upływem okresu, na który
został powołany lub z dniem poprzedzającym powołanie na stanowisko sędziowskie.
§ 3. Stosunek służbowy asesora sądowego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli
zrzekł się urzędu. Zrzeczenie się urzędu jest skuteczne po upływie trzech miesięcy od
dnia złożenia Ministrowi Sprawiedliwości oświadczenia, chyba że na wniosek asesora
sądowego Minister Sprawiedliwości określi inny termin. O zrzeczeniu się urzędu
przez asesora sądowego Minister Sprawiedliwości zawiadamia Krajową Radę
Sądownictwa i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego o złożeniu asesora sądowego
z urzędu oraz prawomocne orzeczenie sądu skazujące na środek karny pozbawienia
praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska asesora sądowego powoduje, z
mocy prawa, utratę urzędu i stanowiska asesora sądowego; stosunek służbowy asesora
sądowego wygasa z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
§ 5. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa z dniem utraty przez niego
obywatelstwa polskiego.
§ 6. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa, jeżeli z powodu choroby lub
utraty sił został uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków asesora
sądowego.
§ 7. Minister Sprawiedliwości zawiadamia asesora sądowego o wygaśnięciu lub
rozwiązaniu stosunku służbowego.
Art. 106l. § 1. Przeniesienie asesora sądowego na inne miejsce służbowe może
nastąpić tylko za jego zgodą.
§ 2. Zgoda asesora sądowego na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest
wymagana w przypadkach:
1) zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia siedziby
sądu;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska asesora sądowego w danym sądzie
wskutek wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 6;
2016-11-23
©Telksinoe s. 99/156
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska, na podstawie orzeczenia sądu
dyscyplinarnego, wydanego na wniosek kolegium właściwego sądu lub Krajowej
Rady Sądownictwa;
4) przeniesienia w wyniku kary dyscyplinarnej.
§ 3. O przeniesieniu asesora sądowego w przypadkach określonych w § 1 i 2
Minister Sprawiedliwości wydaje decyzję, z tym że przeniesienie asesora sądowego z
przyczyn wymienionych w § 2 pkt 1 może nastąpić, jeżeli uwzględnienie wniosku
asesora sądowego co do nowego miejsca służbowego nie jest możliwe.
§ 4. W przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 i 2, od decyzji Ministra
Sprawiedliwości asesorowi sądowemu przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 106m. § 1. W przypadku przeniesienia asesora sądowego na inne miejsce
służbowe nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny za dni niewykorzystanego urlopu
wypoczynkowego. Asesor sądowy zachowuje prawo do wykorzystania tego urlopu w
czasie pełnienia służby w miejscu, do którego przeniesienie nastąpiło.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w przypadku powołania asesora
sądowego na stanowisko sędziowskie.
§ 3. W przypadku przeniesienia asesora sądowego do innej miejscowości,
przysługuje mu zwrot kosztów przeniesienia, z wyjątkiem przypadku, gdy
przeniesienie nastąpiło w drodze dyscyplinarnej lub na jego wniosek. Asesorowi
sądowemu przenoszonemu na jego wniosek Minister Sprawiedliwości, w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.
Art. 106n. § 1. Każdy, kto spełnia warunki do objęcia stanowiska asesora
sądowego, może zgłosić swoją kandydaturę na jedno stanowisko asesorskie w terminie
trzydziestu dni od dnia obwieszczenia, o którym mowa w art. 20a § 4.
§ 2. Kandydaturę na wolne stanowisko asesorskie zgłasza się prezesowi
właściwego sądu okręgowego.
§ 3. Zgłoszenia kandydatury na wolne stanowisko asesorskie oraz innych
czynności w toku postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na
stanowisku asesorskim, kandydat dokonuje za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 57 § 2. Przepisy art. 57 § 3–8, art. 57aa,
art. 57ab § 2, art. 57ad–57af, art. 57ah, art. 58 § 2a, 4–4b i 6 stosuje się odpowiednio.
2016-11-23
©Telksinoe s. 100/156
§ 4. Prezes sądu zasięga od właściwego ze względu na siedzibę sądu komendanta
wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego Policji informacji o każdym z
kandydatów. Informacje o kandydacie do objęcia stanowiska asesorskiego uzyskuje
się i sporządza w oparciu o dane zawarte w policyjnych systemach
teleinformatycznych. Komendant Policji przedstawia pisemną informację o
kandydacie prezesowi sądu w terminie czternastu dni od dnia wpływu wniosku i
przekazuje mu wszystkie zebrane materiały służące do jej sporządzenia. Informacji
nie zasięga się, jeżeli kandydat zajmuje stanowisko prokuratora.
§ 5. Jeżeli zgłoszenie na wolne stanowisko asesorskie nie spełnia wymogów, o
których mowa w art. 57 § 6 i 7 lub art. 106o § 1–8, prezes właściwego sądu
okręgowego wzywa kandydata do jego uzupełnienia w terminie siedmiu dni.
§ 6. Jeżeli swoją kandydaturę na wolne stanowisko asesorskie zgłosiła osoba,
która nie spełnia warunków do objęcia stanowiska asesora sądowego, o których mowa
w art. 106h § 1 pkt 1, 3–7, albo osoba, która nie spełnia warunków, o których mowa
w art. 106h § 1 pkt 1, 3, 4 i 7 oraz § 2, albo osoba, która nie spełnia warunków, o
których mowa w art. 106h § 1 pkt 1, 3 i 4 oraz § 3, albo zgłoszenie nastąpiło po upływie
terminu, o którym mowa w § 1, zgłoszenie nie zostało uzupełnione w wyznaczonym
terminie lub wobec zgłaszającego toczy się inne postępowanie w sprawie powołania
do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim lub asesorskim, prezes właściwego
sądu okręgowego zawiadamia zgłaszającego o pozostawieniu zgłoszenia bez
rozpatrzenia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, podając przyczynę
pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia.
§ 7. Osoba, której zgłoszenie pozostawiono bez rozpatrzenia, może w terminie
siedmiu dni od zawiadomienia, o którym mowa w § 6, złożyć zastrzeżenie za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W razie nieuwzględnienia zastrzeżenia
prezes właściwego sądu niezwłocznie przekazuje je za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego wraz ze zgłoszeniem Krajowej Radzie Sądownictwa. W
przedmiocie pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia rozstrzyga Krajowa Rada
Sądownictwa.
§ 8. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, zakres danych zawartych w karcie
zgłoszenia na wolne stanowisko asesorskie, mając na względzie, aby dane te
2016-11-23
©Telksinoe s. 101/156
umożliwiały weryfikację w niezbędnym zakresie spełnienia warunków wymaganych
przez ustawę od kandydatów na to stanowisko.
§ 9. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres i sposób przeprowadzania badań lekarskich i
psychologicznych kandydatów do objęcia urzędu asesora sądowego oraz kwalifikacje
wymagane od lekarzy i psychologów uprawnionych do przeprowadzania tych badań i
wydawania zaświadczeń o zdolności do pełnienia obowiązków asesora sądowego, jak
również terminy wykorzystania wydawanych zaświadczeń w postępowaniu w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku asesorskim, mając na względzie
zapewnienie należytej oceny zdolności kandydatów do objęcia urzędu asesora
sądowego, uwzględniającej charakter tego urzędu.
§ 10. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji,
określi, w drodze rozporządzenia, tryb zakładania konta w systemie
teleinformatycznym, sposób dostępu do konta, sposób korzystania z systemu
teleinformatycznego oraz podejmowania w nim czynności związanych z wnoszeniem
karty zgłoszenia i dołączonych dokumentów, szczegółowy tryb doręczeń i
zawiadomień elektronicznych, jak również sposób przechowywania, udostępniania i
usuwania – po zakończeniu postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu
na stanowisku asesorskim – zamieszczonych w systemie dokumentów, mając na
względzie potrzebę zapewnienia sprawności postępowania dotyczącego objęcia
stanowiska asesorskiego, dostępność drogi elektronicznej dla uczestników
postępowania oraz potrzebę zabezpieczenia danych zgromadzonych w systemie, w
tym danych osobowych kandydatów.
Art. 106o. § 1. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który zajmuje
stanowisko referendarza sądowego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur akt
pięćdziesięciu spraw sądowych, w których rozpoznawaniu brał udział, a w przypadku
mniejszej liczby spraw – wykaz sygnatur akt wszystkich spraw.
§ 2. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który zajmuje stanowisko
prokuratora albo asesora prokuratorskiego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz
sygnatur akt pięćdziesięciu spraw, w których prowadził lub nadzorował postępowanie
przygotowawcze, sporządził akt oskarżenia lub środki zaskarżenia albo występował
2016-11-23
©Telksinoe s. 102/156
przed sądem lub składał pisma procesowe, a w przypadku mniejszej liczby spraw –
wykaz sygnatur akt wszystkich spraw.
§ 3. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który wykonuje zawód adwokata
lub radcy prawnego albo zajmuje stanowisko starszego radcy lub radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur akt
pięćdziesięciu spraw sądowych różnych kategorii, w których występował w
charakterze zastępcy procesowego, a jeżeli występował w mniejszej liczbie spraw –
wykaz sygnatur akt wszystkich spraw, ze wskazaniem sądów, w których sprawy te
toczyły się lub toczą, a także odpisy pięćdziesięciu, opinii prawnych i innych
dokumentów sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa;
starszy radca i radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dołączają ponadto opinię
przełożonego.
§ 4. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który wykonuje zawód
notariusza, do karty zgłoszenia dołącza wykaz pięćdziesięciu aktów notarialnych
obejmujących różne kategorie spraw, a jeżeli sporządził mniejszą ich liczbę – wykaz
wszystkich aktów.
§ 5. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który ma tytuł naukowy profesora
lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych, do karty zgłoszenia
dołącza wykaz publikacji wraz z opiniami recenzentów, jeżeli były sporządzone,
odpisy sporządzonych opinii prawnych oraz charakterystykę osiągnięć w zakresie
kształcenia kadr lub dorobku naukowego.
§ 6. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który zajmuje stanowisko
asystenta sędziego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur pięćdziesięciu
projektów orzeczeń lub uzasadnień w sprawach różnych kategorii, a w przypadku
mniejszej liczby projektów – wykaz sygnatur wszystkich projektów, natomiast na
żądanie prezesa sądu kandydat składa projekty orzeczeń poświadczone przez
sędziego, pod nadzorem którego wykonywał czynności.
§ 7. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, który po złożeniu egzaminu
sędziowskiego, prokuratorskiego, adwokackiego, radcowskiego lub notarialnego
przez okres co najmniej 18 miesięcy wykonywał wymagające wiedzy prawniczej
czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej, stosowaniem
lub tworzeniem prawa, do karty zgłoszenia dołącza wykaz pięćdziesięciu sygnatur akt,
w których wykonywał czynności zastępstwa procesowego, a w przypadku mniejszej
2016-11-23
©Telksinoe s. 103/156
liczby wykaz sygnatur wszystkich akt lub pięćdziesiąt potwierdzonych przez
przełożonego odpisów opinii prawnych i innych dokumentów sporządzonych w
związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a w przypadku mniejszej liczby –
odpisy wszystkich opinii prawnych i innych dokumentów.
§ 8. Kandydat na wolne stanowisko asesorskie, zajmujący stanowisko
prokuratora, referendarza sądowego albo asystenta sędziego, który w okresie
poprzedzającym obwieszczenie był delegowany do pełnienia czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce
organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanej,
do karty zgłoszenia dołącza także opis wykonywanych w okresie delegowania
czynności wraz z opinią przełożonego.
§ 9. Przepis § 8 stosuje się odpowiednio w przypadku delegowania do pełnienia:
1) czynności w Biurze Krajowej Rady Sądownictwa;
2) czynności lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury;
3) obowiązków lub pełnienia określonej funkcji poza granicami państwa w ramach
działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub ponadnarodowe
oraz zespoły międzynarodowe działające na podstawie umów
międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską.
§ 10. Przełożonym, o którym mowa w § 7 i 8, jest osoba kierująca jednostką, do
której delegowanie, o którym mowa w § 8, nastąpiło lub w ramach albo na zlecenie
bądź zamówienie której wykonywane były czynności, o których mowa w § 7, a w
przypadku podziału tej jednostki na departamenty, biura albo inne równorzędne
komórki organizacyjne – osoba kierująca taką komórką. Za przełożonego osoby
kierującej daną jednostką lub komórką organizacyjną uznaje się osobę sprawującą
funkcję nadrzędną.
§ 11. Do kandydata na wolne stanowisko asesorskie, który zajmuje stanowisko
prezesa lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, stosuje się
odpowiednio, stosownie do zawodu wykonywanego przed powołaniem na to
stanowisko, przepisy § 2–5 lub 8, a w przypadku zajmowania przed powołaniem na
stanowisko prezesa lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej stanowiska sędziego sądu
2016-11-23
©Telksinoe s. 104/156
powszechnego, sędziego sądu administracyjnego lub sędziego sądu wojskowego –
odpowiednio przepis § 1.
§ 12. Do kandydata na wolne stanowisko asesorskie, który wykonywał więcej
niż jeden z zawodów wskazanych w przepisach § 1–6 i 11 lub czynności, o których
mowa w § 7, stosuje się przepisy § 1–8, z tym że łączna liczba zamieszczonych w
wykazie sygnatur akt spraw lub odpisów opinii prawnych i innych dokumentów, o
których mowa w tych przepisach, nie może przekraczać stu.
§ 13. Do karty zgłoszenia kandydat może dołączyć także inne dokumenty
popierające jego kandydaturę, w szczególności opinie lub rekomendacje.
Art. 106p. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata, zajmującego stanowisko
referendarza sądowego obejmuje badanie poziomu merytorycznego orzecznictwa oraz
sprawności i efektywności podejmowanych czynności i organizowania pracy przy
rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań bądź funkcji, z
uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi zadaniami i ich złożoności,
realizacji procesu doskonalenia zawodowego, a także kultury urzędowania,
obejmującej kulturę osobistą i kulturę organizacji pracy oraz poszanowania praw stron
lub uczestników postępowania przy rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych
powierzonych zadań bądź funkcji.
§ 2. Ocena kwalifikacji, o której mowa w § 1, jest dokonywana na podstawie
badania akt co najmniej dziesięciu spraw, wybranych losowo spośród wymienionych
w wykazie, o którym mowa w art. 106o § 1, a ponadto akt co najmniej pięciu innych
spraw spoza wykazu wybranych przez sędziego dokonującego oceny, jak również na
podstawie danych ewidencjonowanych w sądach, w tym na potrzeby statystyki
sądowej.
§ 3. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, z
urzędu obejmuje badaniem także nieujęte w wykazie akta pięciu spraw
niezakończonych, przydzielonych kandydatowi do rozpoznania, w których od
momentu pierwszej rejestracji upłynął najdłuższy okres, a także akta wszystkich
spraw, których referentem był kandydat, w których w okresie ostatnich trzech lat
poprzedzających zgłoszenie na wolne stanowisko asesorskie zmieniono lub uchylono
orzeczenie i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania oraz w których
stwierdzono przewlekłość postępowania lub niezgodność z prawem prawomocnego
orzeczenia.
2016-11-23
©Telksinoe s. 105/156
§ 4. Jeżeli ze względu na szczególny zakres czynności kandydata, o którym
mowa w § 1, lub z innych przyczyn zbadanie liczby spraw wskazanej w § 2 i 3 nie jest
możliwe, przyjmuje się, z podaniem przyczyn, inną liczbę.
§ 5. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpis
zaświadczenia o złożonym egzaminie, okresowe oceny, o których mowa w art. 148 §
2, odpisy pism obejmujących przypadki prawomocnego wymierzenia kar
porządkowych oraz prawomocnych orzeczeń o ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że
kary zostały uznane za niebyłe.
Art. 106q. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko asystenta
sędziego obejmuje badanie jakości, sprawności, terminowości i prawidłowości
dokonywanych czynności.
§ 2. Ocena kwalifikacji, o której mowa w § 1, jest dokonywana na podstawie
badania wybranych losowo co najmniej dwudziestu pięciu projektów, o których mowa
w art. 106o § 6. Przepis art. 106p § 4 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpis
zaświadczenia o złożonym egzaminie, okresowe oceny, o których mowa w art. 148 §
2, pisemne opinie i informacje uzyskane od prezesa sądu lub przewodniczącego
wydziału sądu, w którym kandydat był lub jest zatrudniony, jak również od sędziów,
do których został przydzielony, oraz odpisy pism obejmujących przypadki
prawomocnego wymierzenia kar porządkowych, chyba że kary zostały uznane za
niebyłe.
Art. 106r. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko
prokuratora albo asesora prokuratorskiego jest dokonywana pod względem
prawidłowości i poziomu merytorycznego, jak również efektywności wykonywania
powierzonych obowiązków służbowych, z uwzględnieniem stopnia obciążenia
wykonywanymi zadaniami i ich złożoności, a także podnoszenia kwalifikacji
zawodowych i kultury urzędowania obejmującej kulturę osobistą oraz sposób
zachowania wobec uczestników postępowania i współpracowników. Przepisy art.
106p § 2 i 4 stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może
objąć badaniem także akta spraw nieujęte w wykazie oraz zwracać się do prezesów
sądów lub jednostek organizacyjnych prokuratury o wskazanie sygnatur i
przedstawienie akt takich spraw.
2016-11-23
©Telksinoe s. 106/156
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się
okresowe oceny oraz indywidualne plany rozwoju zawodowego prokuratora, o
których mowa w art. 62g ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, opinie
przełożonych, a także odpisy znajdujących się w aktach osobowych prokuratora
prawomocnych wyroków orzekających karę dyscyplinarną lub prawomocnych decyzji
o wymierzeniu kary porządkowej upomnienia, jak również odpisy prawomocnych
decyzji prokuratora przełożonego, zawierających wytknięcie uchybienia w razie
oczywistej obrazy prawa, chyba że uprawniony organ zarządził usunięcie tych
wyroków lub decyzji z akt osobowych.
Art. 106s. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata,
radcy prawnego, notariusza albo zajmującego stanowisko starszego radcy lub radcy
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa jest dokonywana w oparciu o badanie jakości,
sprawności, rzetelności i terminowości dokonywanych czynności bądź jakości i
rzetelności sporządzonych opinii prawnych lub innych dokumentów sporządzonych w
związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a także podnoszenia kwalifikacji
zawodowych i kultury urzędowania obejmującej kulturę osobistą oraz sposób
zachowania wobec uczestników postępowania i współpracowników.
§ 2. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub radcy
prawnego albo zajmującego stanowisko starszego radcy lub radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa jest dokonywana na podstawie badania akt co najmniej
dwudziestu pięciu spraw różnych kategorii lub opinii prawnych i innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, wybranych losowo
spośród wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 106o § 3. Przepis art. 106p
§ 4 stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć
badaniem także akta spraw sądowych, w których kandydat występował w charakterze
zastępcy procesowego, a których nie ujęto w wykazie, oraz zwracać się do prezesów
sądów o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
§ 3. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód notariusza jest
dokonywana na podstawie badania co najmniej dwudziestu pięciu aktów notarialnych
obejmujących różne kategorie spraw wybranych losowo spośród wymienionych w
wykazie, o którym mowa w art. 106o § 4. Przepis art. 106p § 4 stosuje się
odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć badaniem także
nieujęte w wykazie akty notarialne lub akta spraw sądowych, w których rozpoznano
2016-11-23
©Telksinoe s. 107/156
środki odwoławcze na odmowę dokonania wpisu lub odmowę dokonania czynności,
oraz zwracać się do prezesów sądów o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich
spraw.
§ 4. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się wykaz prawomocnych orzeczeń bądź decyzji o
ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że właściwy organ zarządził usunięcie wzmianki
o ukaraniu lub odpisu orzeczenia sądu dyscyplinarnego z akt osobowych kandydata.
§ 5. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub radcy
prawnego dołącza się także wykaz ostrzeżeń udzielonych przez właściwe organy
samorządu zawodowego oraz zawiadomień o naruszeniu obowiązków procesowych
dokonanych przez sąd lub prokuratora.
§ 6. Do oceny kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko starszego radcy
lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa dołącza się protokoły okresowych
ocen kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 42 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, oraz odpisy prawomocnych orzeczeń o
ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że kara została uznana za niebyłą.
§ 7. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się protokoły wizytacji, kontroli lub ocen
przeprowadzonych w trybie art. 36 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o
adwokaturze, art. 221 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych albo art. 44 §
2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie.
Art. 106t. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata, mającego tytuł naukowy profesora
lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych jest dokonywana z
uwzględnieniem osiągnięć naukowych, rodzaju i jakości publikacji, opinii
recenzentów, jakości i rzetelności opinii prawnych bądź innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się odpisy
prawomocnych orzeczeń o udzieleniu kary dyscyplinarnej, chyba że kara uległa
zatarciu.
Art. 106u. Do oceny kwalifikacji kandydata, który zajmuje stanowisko prezesa
lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej, stosuje się odpowiednio, stosownie do
2016-11-23
©Telksinoe s. 108/156
zawodu wykonywanego przed powołaniem na to stanowisko, przepisy art. 57b lub art.
106r–106t.
Art. 106v. § 1. Ocena kandydata, który po złożeniu egzaminu prokuratorskiego,
adwokackiego, radcowskiego lub notarialnego przez okres co najmniej 18 miesięcy
wykonywał wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze
świadczeniem pomocy prawnej, stosowaniem lub tworzeniem prawa, jest
dokonywana w oparciu o badanie jakości, sprawności, rzetelności i terminowości
dokonywanych czynności oraz sporządzonych opinii prawnych lub innych
dokumentów sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a
także podnoszenia kwalifikacji zawodowych i kultury osobistej oraz sposób
zachowania wobec współpracowników.
§ 2. Ocena kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, jest dokonywana na
podstawie badania co najmniej dwudziestu pięciu opinii prawnych i innych
dokumentów sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a
także akt spraw w razie wskazania ich sygnatur, wybranych losowo spośród
wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 106o § 7. Przepis art. 106p § 4
stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć badaniem
także akta spraw sądowych, w których kandydat występował w charakterze zastępcy
procesowego, a których nie ujęto w wykazie, oraz zwracać się do prezesów sądów o
wskazanie sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
Art. 106w. § 1. Przy ocenie kwalifikacji kandydata na wolne stanowisko
asesorskie uwzględnia się predyspozycje osobowościowe kandydata do sprawowania
wymiaru sprawiedliwości oraz przestrzeganie zasad etyki wykonywanego zawodu.
§ 2. Prezes właściwego sądu okręgowego zwraca się do organów sprawujących
nadzór administracyjny nad sądami, Prokuratora Generalnego, Prezesa Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa, organów sprawujących nadzór nad działalnością
notariuszy, organów samorządów zawodowych adwokatów i radców prawnych, a w
przypadku kandydata mającego tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora
habilitowanego nauk prawnych do kierownika danej polskiej szkoły wyższej, Polskiej
Akademii Nauk, instytutu badawczego lub innej placówki naukowej o udzielenie
informacji lub nadesłanie dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia oceny
kwalifikacji kandydata.
2016-11-23
©Telksinoe s. 109/156
§ 3. Prezes właściwego sądu okręgowego może zwrócić się do przełożonych
kandydata, o którym mowa w art. 106o § 7, o udzielenie informacji lub nadesłanie
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia oceny kwalifikacji kandydata.
§ 4. Do oceny kwalifikacji dołącza się informację o postępowaniach karnych,
dyscyplinarnych bądź wyjaśniających toczących się przeciwko kandydatowi.
§ 5. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb i sposób dokonywania oceny kwalifikacji kandydata na wolne
stanowisko asesorskie, mając na uwadze konieczność zachowania metodyki
uwzględniającej specyfikę wykonywanego przez kandydata zawodu lub
zajmowanego stanowiska oraz potrzebę jej dostosowania do zakresu analizy i
kryteriów wskazanych w ustawie;
2) sposób gromadzenia, poświadczania i przechowywania dokumentów, na
podstawie których jest dokonywana ocena kwalifikacji kandydata na wolne
stanowisko asesorskie, zajmującego stanowisko asystenta sędziego, mając na
uwadze konieczność uzyskania materiału pozwalającego na rzetelną i
kompleksową ocenę kwalifikacji.
Art. 106x. § 1. Efektywność pracy oraz kompetencje zawodowe asesora
sądowego w zakresie metodyki pracy i kultury urzędowania, jak również specjalizacji
w rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw oraz pełnieniu poszczególnych
funkcji, podlegają ocenie (ocena pracy asesora sądowego).
§ 2. Oceny pracy asesora sądowego dokonuje się po raz pierwszy po upływie
dwudziestu czterech miesięcy od dnia powołania.
§ 3. Oceny pracy asesora sądowego dokonuje się w zakresie:
1) sprawności i efektywności podejmowanych czynności i organizowania pracy
przy rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań;
2) kultury urzędowania, obejmującej kulturę osobistą i kulturę organizacji pracy
oraz poszanowania praw stron lub uczestników postępowania przy
rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań;
3) sposobu formułowania wypowiedzi przy wydawaniu i uzasadnianiu orzeczeń.
§ 4. Zakres oceny pracy asesora sądowego nie może wkraczać w dziedzinę, w
której asesorzy sądowi są niezawiśli.
2016-11-23
©Telksinoe s. 110/156
§ 5. Przy dokonywaniu oceny pracy asesora sądowego uwzględnia się rodzaj i
stopień zawiłości przydzielonych asesorowi sądowemu spraw lub powierzonych
zadań bądź funkcji, obciążenie pracą oraz warunki pracy w całym okresie objętym
oceną.
§ 6. W przypadku negatywnej oceny pracy asesora sądowego, ocenia się asesora
sądowego ponownie nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od dnia
zapoznania się przez niego z oceną, jednak nie później niż po upływie roku od dnia
dokonania tej oceny.
§ 7. Ocenę pracy asesora sądowego przeprowadza sędzia wizytator zajmujący
stanowisko sędziego sądu okręgowego.
§ 8. Prezes sądu zapoznaje asesora sądowego z oceną jego pracy.
§ 9. Asesor sądowy, w terminie dwóch tygodni od dnia zapoznania się z oceną
pracy, ma prawo zgłosić pisemne uwagi wraz z uzasadnieniem. Uwagi rozpatruje i
dokonuje ostatecznej oceny pracy asesora sądowego prezes sądu okręgowego.
§ 10. Prezes sądu zapoznaje asesora sądowego z ostateczną oceną jego pracy.
§ 11. Informacje dotyczące oceny pracy asesora sądowego stanowią tajemnicę
prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o
klauzuli tajności „zastrzeżone”, określonej w przepisach o ochronie informacji
niejawnych, chyba że asesor sądowy, którego dotyczą, wyraził pisemną zgodę na ich
ujawnienie.
§ 12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, wzór arkusza oceny pracy asesora
sądowego, mając na względzie konieczność sprawnego i rzetelnego dokonania oceny
pracy oraz dostosowania metodyki jej przeprowadzania do zakresu analizy pracy
asesora sądowego.
Art. 106y. § 1. Wynagrodzenie zasadnicze asesora sądowego wynosi 80%
wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.
§ 2. Wysokość wynagrodzenia asesorów sądowych różnicują pełnione funkcje.
§ 3. W związku z pełnioną funkcją asesorowi sądowemu przysługuje dodatek
funkcyjny.
§ 4. Wynagrodzenie asesorów sądowych różnicuje ponadto dodatek za
długoletnią pracę wynoszący, począwszy od szóstego roku pracy, 5% wynagrodzenia
2016-11-23
©Telksinoe s. 111/156
zasadniczego i wzrastający po każdym roku o 1%, aż do osiągnięcia 20%
wynagrodzenia zasadniczego.
§ 5. Czas pracy asesora sądowego jest określony wymiarem jego zadań.
§ 6. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, funkcje z tytułu których przysługują
asesorom sądowym dodatki funkcyjne oraz sposób ustalania tych dodatków, biorąc
pod uwagę rodzaj funkcji, wielkość jednostki organizacyjnej oraz zakres obowiązków.
Art. 106z. § 1. Asesorowi sądowemu można udzielić płatnego urlopu dla
poratowania zdrowia.
§ 2. Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać trzech miesięcy i nie
może być udzielony, jeżeli asesor sądowy nie pełnił służby przez okres roku z powodu
choroby.
§ 3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości.
Art. 106za. § 1. Strojem urzędowym asesora sądowego jest strój urzędowy
sędziego.
§ 2. Asesor sądowy otrzymuje legitymację służbową, wymieniającą zajmowane
przez niego stanowisko i miejsce służbowe. Minister Sprawiedliwości określi, w
drodze zarządzenia, wzór legitymacji służbowej asesora sądowego.
Art. 106zb. § 1. Prezes sądu okręgowego może delegować asesora sądowego, za
jego zgodą, do pełnienia obowiązków asesora sądowego w innym sądzie rejonowym
w okręgu sądowym, a prezes sądu apelacyjnego do sądu rejonowego w innym okręgu
sądowym na obszarze apelacji, na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata. Przepisy
art. 77 § 6–7 i 10 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Asesorowi sądowemu, delegowanemu do wykonania czynności służbowych
w innej miejscowości niż miejscowość w której znajduje się jego miejsce służbowe
lub miejsce delegowania, o którym mowa w § 1, przysługują należności, określone w
przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących
pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery
budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Art. 106zc. Asesor sądowy nie może, powołując się na zasadę niezawisłości,
uchylić się od wykonania poleceń w zakresie czynności administracyjnych, jeżeli z
mocy przepisów ustawy należą do obowiązków asesorskich, a także poleceń
2016-11-23
©Telksinoe s. 112/156
dotyczących sprawności postępowania sądowego; może domagać się wydania
polecenia na piśmie.
Art. 106zd. § 1. Asesor sądowy nie może być zatrzymany ani pociągnięty do
odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie
dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia asesora sądowego na gorącym uczynku
przestępstwa, jeżeli zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku
postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie asesora
sądowego do odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności
niecierpiące zwłoki.
§ 2. O zatrzymaniu asesora sądowego niezwłocznie powiadamia się prezesa sądu
apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania. Może on nakazać
natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego. O fakcie zatrzymania asesora sądowego
prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa,
Ministra Sprawiedliwości i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 3. Wniosek o zezwolenie na pociągnięcie asesora sądowego do
odpowiedzialności karnej, jeżeli nie pochodzi od prokuratora, powinien być
sporządzony i podpisany przez adwokata albo radcę prawnego będącego
pełnomocnikiem.
§ 4. Na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku przysługuje zażalenie do sądu
dyscyplinarnego właściwego do rozpoznania wniosku.
§ 5. Sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie asesora
sądowego do odpowiedzialności karnej, jeżeli zachodzi dostatecznie uzasadnione
podejrzenie popełnienia przez niego przestępstwa. Uchwała zawiera rozstrzygnięcie
w przedmiocie zezwolenia na pociągnięcie asesora sądowego do odpowiedzialności
karnej wraz z uzasadnieniem.
§ 6. Sąd dyscyplinarny rozpoznaje wniosek o zezwolenie na pociągnięcie asesora
sądowego do odpowiedzialności karnej w terminie czternastu dni od dnia jego
wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego.
§ 7. Przed wydaniem uchwały sąd dyscyplinarny wysłuchuje rzecznika
dyscyplinarnego, a także asesora sądowego, przedstawiciela organu lub osobę, którzy
wnieśli o zezwolenie, jeżeli się stawią. Ich niestawiennictwo nie wstrzymuje
rozpoznania wniosku.
2016-11-23
©Telksinoe s. 113/156
§ 8. Asesor sądowy, którego dotyczy postępowanie, ma prawo wglądu do
dokumentów, które zostały załączone do wniosku. Jednak prokurator, kierując
wniosek do sądu dyscyplinarnego, może zastrzec, że dokumenty te lub ich część nie
mogą być asesorowi sądowemu udostępnione z uwagi na dobro postępowania
przygotowawczego.
§ 9. Jeżeli prokurator złożył zastrzeżenie przewodniczący sądu dyscyplinarnego
niezwłocznie kieruje sprawę na posiedzenie. Sąd dyscyplinarny może odmówić
asesorowi sądowemu wglądu do dokumentów dołączonych do wniosku.
§ 10. Orzekając w sprawie, o której mowa w § 1, sąd dyscyplinarny może
poprzestać na oświadczeniu asesora sądowego, że wnosi o wydanie uchwały o
zezwoleniu na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Art. 106ze. Za wykroczenia asesor sądowy odpowiada wyłącznie
dyscyplinarnie.
Art. 106zf. § 1. Asesor sądowy jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje
zawodowe.
§ 2. Po objęciu stanowiska asesorskiego asesor sądowy odbywa trzymiesięczne
szkolenie z zakresu metodyki pracy sędziego, organizowane przez Krajową Szkołę
Sądownictwa i Prokuratury. Z obowiązku tego jest zwolniony asesor sądowy, który
ukończył aplikację sędziowską.
§ 3. Asesor sądowy jest obowiązany uczestniczyć, w miarę możliwości
corocznie, w szkoleniu i doskonaleniu zawodowym organizowanym przez Krajową
Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub innych formach doskonalenia zawodowego, w
celu uzupełnienia specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego, nie później niż do końca października każdego
roku, przekazuje Dyrektorowi Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury
informację o potrzebach szkoleniowych asesorów sądowych na obszarze apelacji.
Art. 106zg. § 1. Do asesorów sądowych stosuje się odpowiednio przepisy art.
85–90, art. 95 i art. 97.
§ 2. Krajowa Rada Sądownictwa rozpatruje kandydatury na stanowiska asesorów
sądowych, w trybie określonym w odrębnej ustawie.
2016-11-23
©Telksinoe s. 114/156
Rozdział 3
Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów i asesorów sądowych
Art. 107. § 1. Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę
przepisów prawa i uchybienia godności urzędu (przewinienia dyscyplinarne), sędzia
odpowiada dyscyplinarnie.
§ 2. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed
objęciem stanowiska, jeżeli przez nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas
urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.
Art. 107a. Asesor sądowy za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i
rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienia godności urzędu (przewinienia
dyscyplinarne) oraz za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli przez
nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas urzędu państwowego lub okazał się
niegodny urzędu asesora sądowego odpowiada dyscyplinarnie tak jak sędzia.
Art. 108. § 1. Po upływie trzech lat od chwili czynu nie można wszcząć
postępowania dyscyplinarnego.
§ 2. W razie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przed upływem terminu,
o którym mowa w § 1, przedawnienie dyscyplinarne następuje z upływem pięciu lat
od chwili czynu. Jeżeli jednak przed upływem terminu, o którym mowa w § 1, sprawa
nie została prawomocnie zakończona, sąd dyscyplinarny orzeka o popełnieniu
przewinienia dyscyplinarnego, umarzając postępowanie w zakresie wymierzenia kary
dyscyplinarnej.
§ 3. W zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej za wykroczenie
przedawnienie dyscyplinarne następuje jednocześnie z przedawnieniem
przewidzianym dla wykroczeń.
§ 4. Jeżeli jednak przewinienie dyscyplinarne zawiera znamiona przestępstwa,
przedawnienie dyscyplinarne nie może nastąpić wcześniej niż przedawnienie
przewidziane w przepisach Kodeksu karnego.
Art. 109. § 1. Karami dyscyplinarnymi są:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) usunięcie z zajmowanej funkcji;
4) przeniesienie na inne miejsce służbowe;
2016-11-23
©Telksinoe s. 115/156
5) złożenie sędziego z urzędu.
§ 2. Sąd może podać prawomocne orzeczenie dyscyplinarne do wiadomości
publicznej.
§ 3. Wymierzenie kary określonej w § 1 pkt 3 lub 4 pociąga za sobą pozbawienie
możliwości awansowania na wyższe stanowisko sędziowskie przez okres pięciu lat,
niemożność udziału w tym okresie w kolegium sądu, orzekania w sądzie
dyscyplinarnym oraz uzyskania utraconej funkcji.
§ 4. Wymierzenie kary określonej w § 1 pkt 5 pociąga za sobą utratę możliwości
ponownego powołania ukaranego do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
§ 5. W przypadku przewinienia dyscyplinarnego lub wykroczenia mniejszej
wagi, sąd dyscyplinarny może odstąpić od wymierzenia kary.
Art. 110. § 1. Sądami dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinarnych sędziów są:
1) w pierwszej instancji – sądy apelacyjne;
2) w drugiej instancji – Sąd Najwyższy.
§ 2. Sądy dyscyplinarne są ponadto właściwe do orzekania w sprawach, o których
mowa w art. 37 § 5, art. 75 § 2 pkt 3 oraz w art. 80.
§ 3. Do rozpoznania spraw wymienionych w § 1 i 2 właściwy miejscowo jest sąd
dyscyplinarny, w okręgu którego pełni służbę sędzia objęty postępowaniem. Jeżeli
jednak sprawa dotyczy sędziego sądu apelacyjnego albo sędziego sądu okręgowego,
właściwy jest inny sąd dyscyplinarny wyznaczony, na wniosek rzecznika
dyscyplinarnego, przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 4. Sądy dyscyplinarne orzekają w składzie trzech sędziów. Do orzekania w
sądzie dyscyplinarnym są uprawnieni wszyscy sędziowie danego sądu
dyscyplinarnego, z wyjątkiem prezesa sądu, wiceprezesów sądu oraz rzecznika
dyscyplinarnego.
§ 5. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji może orzekać na sesjach
wyjazdowych w sądzie okręgowym, na obszarze właściwości którego obwiniony
zajmuje stanowisko sędziego, chyba że sprzeciwia się temu dobro wymiaru
sprawiedliwości.
Art. 111. Skład sądu dyscyplinarnego wyznacza się w drodze losowania, z listy
wszystkich sędziów danego sądu, z tym że w składzie sądu zasiada przynajmniej jeden
2016-11-23
©Telksinoe s. 116/156
sędzia stale orzekający w sprawach karnych. Składowi sądu dyscyplinarnego
przewodniczy sędzia stale orzekający w sprawach karnych, najstarszy służbą.
Art. 112. § 1. Uprawnionym oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym, w
sprawach sędziów sądów apelacyjnych, a także prezesów oraz wiceprezesów sądów
okręgowych, jest rzecznik dyscyplinarny, w sprawach zaś pozostałych sędziów –
zastępca rzecznika dyscyplinarnego.
§ 2. Rzecznika dyscyplinarnego wybiera, spośród kandydatów zgłoszonych
przez zgromadzenia ogólne sędziów apelacji, Krajowa Rada Sądownictwa. Rzecznik
dyscyplinarny działa przy Krajowej Radzie Sądownictwa. Kadencja rzecznika
dyscyplinarnego trwa cztery lata.
§ 3. Zgromadzenia wymienione w § 2 wybierają spośród sędziów sądu
apelacyjnego po jednym kandydacie na rzecznika dyscyplinarnego i wybranych
kandydatów zgłaszają Krajowej Radzie Sądownictwa, najpóźniej na trzy miesiące
przed upływem kadencji rzecznika dyscyplinarnego albo w ciągu miesiąca po jego
ustąpieniu.
§ 4. Zastępców rzecznika dyscyplinarnego wybierają dla każdej apelacji kolegia
sądów apelacyjnych, a dla każdego okręgu kolegia sądów okręgowych spośród
sędziów danego sądu. Kadencja zastępców rzecznika trwa dwa lata.
§ 5. Rzecznik dyscyplinarny i jego zastępcy są związani wskazaniem organu
uprawnionego, w zakresie przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.
§ 6. Rzecznik dyscyplinarny jest uprawniony do przejęcia każdej sprawy
prowadzonej przez zastępcę rzecznika dyscyplinarnego, jeżeli uzna to za uzasadnione
interesem wymiaru sprawiedliwości.
§ 7. W razie niemożności prowadzenia sprawy przez właściwego zastępcę
rzecznika dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny wyznaczy do jej prowadzenia
zastępcę rzecznika dyscyplinarnego z innego okręgu.
§ 8. W razie przeszkód w pełnieniu obowiązków przez rzecznika
dyscyplinarnego, jego obowiązki przejmuje najstarszy służbą sędziowską zastępca
rzecznika dyscyplinarnego, do czasu ustania przeszkody.
§ 9. Do zastępców rzecznika dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy
o rzeczniku dyscyplinarnym.
2016-11-23
©Telksinoe s. 117/156
Art. 113. Obwiniony może ustanowić obrońcę spośród sędziów, adwokatów lub
radców prawnych.
Art. 114. § 1. Rzecznik dyscyplinarny podejmuje czynności dyscyplinarne na
żądanie Ministra Sprawiedliwości, prezesa sądu apelacyjnego lub okręgowego oraz
kolegium sądu apelacyjnego lub okręgowego, Krajowej Rady Sądownictwa, a także z
własnej inicjatywy, po wstępnym wyjaśnieniu okoliczności koniecznych do ustalenia
znamion przewinienia, a także złożeniu wyjaśnień przez sędziego, chyba że złożenie
tych wyjaśnień nie jest możliwe.
§ 2. Po przeprowadzeniu postępowania, o którym mowa w § 1, jeżeli zachodzą
podstawy do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny
wszczyna postępowanie dyscyplinarne i przedstawia sędziemu na piśmie zarzuty.
Jednocześnie w sprawach, o których mowa w art. 110 § 3 zdanie drugie, rzecznik
dyscyplinarny zwraca się do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o wyznaczenie
właściwego sądu dyscyplinarnego do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji.
Wyznaczenie tego sądu powinno nastąpić w terminie siedmiu dni.
§ 3. Po przedstawieniu zarzutów obwiniony, w terminie czternastu dni, może
złożyć wyjaśnienia i zgłosić wnioski o przeprowadzenie dowodów.
§ 4. Po upływie terminu, o którym mowa w § 3, a w razie potrzeby po
przeprowadzeniu dalszych dowodów, rzecznik dyscyplinarny składa wniosek o
rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do właściwego sądu dyscyplinarnego. Wniosek
powinien zawierać dokładne określenie czynu, który jest przedmiotem postępowania,
oraz uzasadnienie.
§ 5. Jeżeli rzecznik dyscyplinarny nie znajduje podstaw do wszczęcia
postępowania dyscyplinarnego na żądanie uprawnionego organu, wydaje
postanowienie o odmowie jego wszczęcia. Odpis postanowienia doręcza się organowi,
który złożył wniosek o wszczęcie postępowania, kolegium odpowiednio sądu
okręgowego lub apelacyjnego i obwinionemu.
§ 6. W terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia, o którym mowa
w § 5, lub postanowienia o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego, obwinionemu,
organowi, który złożył wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i
właściwemu kolegium służy zażalenie do sądu dyscyplinarnego.
§ 7. Zażalenie powinno być rozpoznane w terminie dwóch tygodni od dnia
wniesienia zażalenia do sądu.
2016-11-23
©Telksinoe s. 118/156
Art. 115. § 1. Po wpłynięciu wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej
prezes sądu dyscyplinarnego wyznacza rozprawę.
§ 2. Pomiędzy wpływem wniosku a terminem rozprawy nie powinno upłynąć
więcej niż miesiąc.
§ 3. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie
wstrzymuje rozpoznania sprawy.
Art. 116. § 1. Postępowanie dyscyplinarne jest jawne.
§ 2. Sąd dyscyplinarny może wyłączyć jawność postępowania dyscyplinarnego
ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze
względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny.
§ 3. W razie wyłączenia jawności postępowania dyscyplinarnego orzeczenie
ogłaszane jest publicznie.
Art. 117. Jeżeli w toku rozprawy ujawni się inne przewinienie, oprócz objętego
wnioskiem o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej, sąd może wydać co do tego
przewinienia wyrok tylko za zgodą rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego
obrońcy; w razie braku zgody rzecznik dyscyplinarny prowadzi w tym zakresie
odrębne postępowanie dyscyplinarne.
Art. 118. W razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego
w toku postępowania dyscyplinarnego, postępowanie to toczy się nadal. Jeżeli
obwiniony podjął pracę w urzędzie państwowym, Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa, adwokaturze lub jako radca prawny albo notariusz, sąd przesyła wyrok
odpowiednio temu urzędowi, Prezesowi Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,
Naczelnej Radzie Adwokackiej lub Krajowej Radzie Radców Prawnych albo
Krajowej Radzie Notarialnej.
Art. 119. Jeżeli przewinienie zawiera znamiona przestępstwa, sąd dyscyplinarny
z urzędu rozpoznaje sprawę w zakresie zezwolenia na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej i wydaje uchwałę, o której mowa w art. 80 § 1, co nie
wstrzymuje biegu postępowania dyscyplinarnego.
Art. 120. § 1. Po prawomocnym zakończeniu postępowania karnego przeciwko
sędziemu, sąd lub prokurator przesyła akta sprawy właściwemu rzecznikowi
dyscyplinarnemu. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne nie było wszczęte, rzecznik
2016-11-23
©Telksinoe s. 119/156
dyscyplinarny podejmuje czynności dyscyplinarne, choćby w postępowaniu karnym
został wydany wyrok uniewinniający.
§ 2. Jeżeli przeciwko sędziemu zapadł prawomocny wyrok pociągający za sobą,
w myśl ustawy, utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym Ministra
Sprawiedliwości, który zarządza złożenie ukaranego sędziego z urzędu, chociażby
wykonano już wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż złożenie z
urzędu.
Art. 121. § 1. Od wydanych w pierwszej instancji wyroków sądu
dyscyplinarnego oraz postanowień i zarządzeń zamykających drogę do wydania
wyroku przysługuje odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu, a także
Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 2. Odwołanie powinno być rozpoznane w terminie dwóch miesięcy od dnia
jego wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.
Art. 122. Od wyroku sądu dyscyplinarnego drugiej instancji kasacja nie
przysługuje.
Art. 123. § 1. Jeżeli orzeczona została kara złożenia sędziego z urzędu, a sąd
dyscyplinarny wcześniej nie zawiesił sędziego w czynnościach służbowych, wyrok
wywołuje zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych, z jednoczesnym
obniżeniem do 50% jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia. Art. 129 § 3
stosuje się odpowiednio.
§ 2. Przewodniczący sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji przesyła odpis
prawomocnego wyroku sądu dyscyplinarnego Krajowej Radzie Sądownictwa i
Ministrowi Sprawiedliwości, a ponadto – prezesowi właściwego sądu i kolegium tego
sądu.
§ 3. Wykonanie wyroku należy do Ministra Sprawiedliwości co do kar
wymienionych w art. 109 § 1 pkt 4 i 5, a co do kar wymienionych w art. 109 § 1 pkt 3
– do prezesa sądu okręgowego oraz do prezesa sądu apelacyjnego w stosunku do
sędziów tego sądu.
Art. 124. § 1. Odpis prawomocnego wyroku skazującego na karę dyscyplinarną
dołącza się do akt osobowych obwinionego.
§ 2. Po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku orzekającego karę
przewidzianą w art. 109 § 1 pkt 1–4 Minister Sprawiedliwości zarządza usunięcie
2016-11-23
©Telksinoe s. 120/156
odpisu wyroku z akt osobowych, jeżeli w tym okresie nie wydano przeciwko
ukaranemu innego wyroku skazującego. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko
jednoczesne usunięcie z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich wyroków
skazujących.
Art. 125. Krajowa Rada Sądownictwa, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i
Minister Sprawiedliwości mogą wystąpić o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego.
Art. 126. § 1. Wznowienie postępowania dyscyplinarnego na niekorzyść
obwinionego może nastąpić, jeżeli umorzenie postępowania lub wydanie wyroku
nastąpiło wskutek przestępstwa albo jeżeli w ciągu pięciu lat od umorzenia lub od
wydania wyroku wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogły
uzasadniać skazanie lub wymierzenie kary surowszej.
§ 2. Wznowienie postępowania na korzyść skazanego może nastąpić także po
jego śmierci, jeżeli wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogłyby
uzasadniać uniewinnienie lub wymierzenie kary łagodniejszej.
§ 3. W razie śmierci skazanego, wniosek o wznowienie postępowania mogą
złożyć jego małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo, przysposabiający lub
przysposobiony oraz rzecznik dyscyplinarny.
Art. 127. Rozstrzygnięcia zapadające w toku postępowania dyscyplinarnego
wymagają z urzędu uzasadnienia na piśmie i doręczenia ich stronom. Wyroki oraz
postanowienia i zarządzenia zamykające drogę do wydania wyroku doręcza się także
Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 128. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Art. 129. § 1. Sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach służbowych
sędziego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie dyscyplinarne lub o
ubezwłasnowolnienie, a także jeżeli wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej.
§ 2. Jeżeli sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia
publicznego, z urzędu zawiesza sędziego w czynnościach służbowych.
2016-11-23
©Telksinoe s. 121/156
§ 3. Sąd dyscyplinarny, zawieszając sędziego w czynnościach służbowych,
obniża w granicach od 25% do 50% wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania
tego zawieszenia; nie dotyczy to osób, w stosunku do których wszczęto postępowanie
o ubezwłasnowolnienie.
§ 4. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało umorzone lub zakończyło się
uniewinnieniem, dokonuje się wyrównania wszystkich składników wynagrodzenia do
pełnej wysokości.
Art. 130. § 1. Jeżeli sędziego zatrzymano z powodu schwytania na gorącym
uczynku popełnienia przestępstwa umyślnego albo jeżeli ze względu na rodzaj czynu
dokonanego przez sędziego powaga sądu lub istotne interesy służby wymagają
natychmiastowego odsunięcia go od wykonywania obowiązków służbowych, prezes
sądu albo Minister Sprawiedliwości mogą zarządzić natychmiastową przerwę w
czynnościach służbowych sędziego aż do czasu wydania uchwały przez sąd
dyscyplinarny, nie dłużej niż na miesiąc.
§ 2. Jeżeli sędzia, o którym mowa w § 1, pełni funkcję prezesa sądu, zarządzenie
przerwy w czynnościach służbowych należy do Ministra Sprawiedliwości.
§ 3. O wydaniu zarządzenia, o którym mowa w § 1, prezes sądu albo Minister
Sprawiedliwości, w terminie trzech dni od dnia jego wydania, zawiadamia sąd
dyscyplinarny, który niezwłocznie, nie później niż przed upływem terminu, na który
przerwa została zarządzona, wydaje uchwałę o zawieszeniu sędziego w czynnościach
służbowych albo uchyla zarządzenie o przerwie w wykonywaniu tych czynności. Sąd
dyscyplinarny zawiadamia sędziego o posiedzeniu, jeżeli uzna to za celowe.
Art. 131. § 1. W przypadkach przewidzianych w art. 37 § 4a lub w art. 75 § 2
pkt 3 oraz w sprawie zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych lub uchylenia
zarządzenia o przerwie w wykonywaniu czynności, o której mowa w art. 130 § 1, sąd
dyscyplinarny wydaje uchwałę po wysłuchaniu rzecznika dyscyplinarnego.
Wysłuchuje także sędziego, jeżeli stawił się na posiedzenie.
§ 2. Na uchwałę odmawiającą uwzględnienia wniosku, o którym mowa w art. 75
§ 2 pkt 3, przysługuje zażalenie Krajowej Radzie Sądownictwa oraz kolegium sądu,
które złożyło wniosek.
§ 3. Na uchwałę odmawiającą uwzględnienia zastrzeżenia, o którym mowa w art.
37 § 4a, sędziemu przysługuje zażalenie.
2016-11-23
©Telksinoe s. 122/156
§ 4. Na uchwałę o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziemu
przysługuje zażalenie, a rzecznikowi dyscyplinarnemu – także na uchwałę o uchyleniu
zarządzenia o przerwie w wykonywaniu czynności, o której mowa w art. 130 § 2;
zażalenie nie wstrzymuje wykonania uchwały.
§ 5. Zażalenie rozpoznaje sąd dyscyplinarny drugiej instancji, a w przypadkach,
o których mowa w § 3, ten sam sąd dyscyplinarny w innym równorzędnym składzie.
Art. 132. Zawieszenie w czynnościach służbowych ustaje z chwilą
prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego, chyba że sąd
dyscyplinarny uchylił je wcześniej.
Art. 132a. § 1. Okres zawieszenia w czynnościach służbowych stanowi okres
zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
§ 2. W okresie zawieszenia w czynnościach służbowych sędzia nie nabywa
prawa do urlopu wypoczynkowego. Przepisy art. 1551 § 1 pkt 2 i art. 1552 § 2 Kodeksu
pracy stosuje się odpowiednio.
Art. 133. Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi Skarb Państwa.
DZIAŁ III
(uchylony)
DZIAŁ IV
Referendarze sądowi, kuratorzy sądowi, pracownicy sądów, stali mediatorzy,
ławnicy oraz organy pomocnicze sądów
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 147. § 1. W sądach rejonowych i okręgowych do wykonywania określonych
w ustawach czynności należących do sądów w zakresie ochrony prawnej zatrudniani
są referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi, zwani dalej „referendarzami”.
§ 2. W sądach działają kuratorzy sądowi (kuratorzy rodzinni i kuratorzy dla
dorosłych), którzy stanowią służbę kuratorską i wykonują czynności o charakterze
wychowawczo-resocjalizacyjnym i profilaktycznym oraz inne czynności określone w
przepisach szczególnych.
§ 3. W sądach są zatrudniani urzędnicy i inni pracownicy sądowi.
2016-11-23
©Telksinoe s. 123/156
§ 4. W sądach mogą być zatrudniani asystenci sędziów i starsi asystenci sędziów.
Ilekroć w przepisach jest mowa o asystentach sędziów, rozumie się przez to także
starszych asystentów sędziów.
Art. 148. § 1. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze zarządzenia,
organizację i zakres działania sekretariatów sądowych oraz innych działów
administracji sądowej, a także kategorie pracowników sądowych obowiązanych do
noszenia stroju urzędowego lub oznak i warunki ich przydziału.
§ 2. Referendarze i asystenci sędziów podlegają okresowym ocenom,
obejmującym jakość i terminowość wykonywania zadań, kulturę urzędowania,
efektywność wykorzystania czasu pracy oraz realizację doskonalenia zawodowego.
§ 2a. Okresową ocenę sporządza się na piśmie i niezwłocznie zapoznaje z nią
referendarza albo asystenta sędziego. Referendarz oraz asystent sędziego, w terminie
siedmiu dni od zapoznania z oceną, ma prawo zgłosić sprzeciw do prezesa sądu.
Sprzeciw rozpatruje się w terminie czternastu dni.
§ 2b. W razie uwzględnienia sprzeciwu okresową ocenę zmienia się albo
sporządza się po raz drugi. Od oceny sporządzonej po raz drugi przysługuje sprzeciw
na zasadach określonych w § 2a.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
kryteria oraz szczegółowy sposób dokonywania okresowych ocen referendarzy i
asystentów sędziów, mając na uwadze konieczność dostosowania metodyki ich
przeprowadzania do zakresu analizy i kryteriów wskazanych w § 2, oraz zapewnienia
sprawnego i rzetelnego przeprowadzenia oceny.
Rozdział 2
Referendarze sądowi
Art. 149. § 1. Na stanowisko referendarza sądowego może być mianowany ten,
kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra prawa lub
zagraniczne uznane w Polsce;
4) ukończył 24 lata;
5) zdał egzamin sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki lub radcowski.
2016-11-23
©Telksinoe s. 124/156
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
Art. 149a. § 1. Nabór kandydatów organizuje się w drodze konkursu, który ma
na celu wyłonienie kandydata o największej wiedzy i najwyższych umiejętnościach,
predyspozycjach i zdolnościach ogólnych, niezbędnych do wykonywania
obowiązków referendarza. Przepisy art. 155a § 2, 3 i 5 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
sposób i tryb przeprowadzania konkursu, o którym mowa w § 1, w szczególności skład
komisji konkursowych oraz sposób i tryb ich działania, etapy i przebieg konkursu, a
także zakres i sposób udostępniania informacji kandydatowi, mając na uwadze
właściwy dobór kadry referendarzy w sądach.
Art. 150. § 1. Na stanowisko starszego referendarza sądowego może być
mianowany referendarz, który zajmował stanowisko referendarza sądowego przez co
najmniej dziesięć lat, nie był karany za przewinienia dyscyplinarne i uzyskiwał
pozytywne okresowe oceny.
§ 2. Stosunek pracy z referendarzem nawiązuje się na podstawie mianowania, z
dniem określonym w akcie mianowania.
§ 3. Referendarza mianuje i rozwiązuje z nim stosunek pracy prezes sądu
apelacyjnego. Przed mianowaniem prezes sądu apelacyjnego zasięga informacji z
Krajowego Rejestru Karnego oraz zwraca się do właściwego komendanta
wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego Policji o nadesłanie informacji
o kandydacie. Informacje o kandydacie do objęcia stanowiska referendarza sądowego
uzyskuje się i sporządza na zasadach określonych dla informacji o kandydacie do
objęcia pierwszego stanowiska sędziowskiego.
§ 4. Przed podjęciem pracy referendarz sądowy składa ślubowanie wobec prezesa
sądu okręgowego według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście na powierzonym mi stanowisku referendarza służyć
wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, sumiennie i starannie wykonywać
obowiązki urzędowe, przestrzegać prawa, kierować się zasadami godności
i uczciwości oraz dochować tajemnicy prawnie chronionej.”; składający
ślubowanie może dodać zwrot: „Tak mi dopomóż Bóg.”.
2016-11-23
©Telksinoe s. 125/156
Art. 151. § 1. W zakresie wykonywanych obowiązków referendarz jest
niezależny co do treści wydawanych orzeczeń i zarządzeń określonych w ustawach.
§ 2. Referendarze zatrudnieni na obszarze tego samego sądu okręgowego co
najmniej raz w roku odbywają zebranie referendarzy okręgu. Zebranie zwołuje prezes
sądu okręgowego.
§ 3. Zebranie referendarzy okręgu zajmuje stanowisko we wszystkich sprawach
istotnych dla wykonywania zadań przez referendarzy, wybiera na okres kadencji
przedstawiciela, reprezentuje referendarzy okręgu wobec organów sądu okręgowego.
Przewodniczącym zebrania referendarzy okręgu jest referendarz najstarszy wiekiem.
Art. 151a. § 1. Referendarz może zostać przeniesiony na inne miejsce służbowe
tylko za jego zgodą. Przeniesienia na inne miejsce służbowe na obszarze danej apelacji
dokonuje prezes sądu apelacyjnego, a poza obszar apelacji – Minister
Sprawiedliwości.
§ 2. Zgoda referendarza na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest
wymagana w przypadku:
1) zniesienia stanowiska w wyniku zmiany w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału albo przeniesienia siedziby sądu;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska referendarza w danym sądzie
wskutek zawarcia związku małżeńskiego albo powstania stosunku
powinowactwa, o którym mowa w art. 6;
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska referendarza, na wniosek
kolegium właściwego sądu okręgowego.
§ 3. Do przeniesienia referendarza na inne miejsce służbowe przepis art. 76
stosuje się odpowiednio.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego może delegować referendarza, za jego zgodą, do
pełnienia czynności referendarza w innym sądzie na obszarze danej apelacji, na czas
określony.
§ 5. Minister Sprawiedliwości może delegować referendarza, za jego zgodą:
1) do pełnienia czynności referendarza w innym sądzie na obszarze innej apelacji,
2) do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub
innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez
niego nadzorowanej
2016-11-23
©Telksinoe s. 126/156
– na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony. Przepis art.
78 § 1b stosuje się odpowiednio.
§ 6. Jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, delegowanie
referendarza do pełnienia czynności referendarza w innym sądzie może nastąpić nawet
bez jego zgody, na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Delegowanie referendarza
bez jego zgody może być powtórzone nie wcześniej niż po upływie trzech lat.
§ 7. W okresie delegowania, w przypadkach wskazanych w § 4–6, referendarz
ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego, przysługującego na jego stanowisku, oraz
dodatku za długoletnią pracę; przepisy art. 77 § 4 i 6 oraz art. 78 § 1 i 3 stosuje się
odpowiednio.
§ 8. W przypadku delegowania referendarza do innego sądu bez jego zgody lub
na okres dłuższy niż 6 miesięcy, referendarzowi przysługuje dodatek w wysokości
10% wynagrodzenia zasadniczego. W przypadku delegowania do Ministerstwa
Sprawiedliwości lub innej jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi
Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej referendarzowi przysługuje dodatek
funkcyjny. Do ustalania wysokości dodatku funkcyjnego stosuje się przepisy o
dodatkach funkcyjnych przysługujących sędziom.
§ 9. Minister Sprawiedliwości może delegować referendarza, za zgodą
referendarza i zgodnie z jego kwalifikacjami, do pełnienia obowiązków lub funkcji
poza granicami państwa, w ramach działań podejmowanych przez organizacje
międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na
podstawie umów międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, na czas określony, nie
dłuższy niż cztery lata. Delegowanie może zostać powtórzone na kolejny okres,
nieprzekraczający czterech lat. Przepisy art. 78a stosuje się odpowiednio.
§ 10. Rozwiązanie stosunku pracy z referendarzem może nastąpić w drodze
wypowiedzenia w przypadku:
1) uzyskania dwukrotnej, następującej po sobie, negatywnej okresowej oceny;
2) zniesienia sądu lub jego reorganizacji, powodującej utratę możliwości dalszego
zatrudnienia referendarza;
3) uznania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale
niezdolnego do pełnienia obowiązków referendarza;
4) (uchylony)
2016-11-23
©Telksinoe s. 127/156
5) skazania referendarza za przestępstwo inne niż wymienione w § 16.
§ 11. W przypadku rozwiązania stosunku pracy z referendarzem na podstawie §
10 pkt 2, w okresie między ustaniem zatrudnienia w likwidowanym lub
reorganizowanym sądzie a podjęciem pracy lub działalności gospodarczej,
referendarzowi przysługuje świadczenie pieniężne ze środków budżetu państwa przez
okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, obliczone jak ekwiwalent pieniężny za urlop
wypoczynkowy; świadczenie to nie przysługuje referendarzowi, który nabył prawo do
emerytury.
§ 12. Referendarz może wypowiedzieć stosunek pracy.
§ 13. Okres wypowiedzenia wynosi trzy miesiące.
§ 14. Stosunek pracy z referendarzem może być rozwiązany za porozumieniem
stron.
§ 15. W przypadku wszczęcia przeciwko referendarzowi postępowania karnego
lub postępowania dyscyplinarnego prezes sądu apelacyjnego może zawiesić
referendarza w czynnościach służbowych, z obniżeniem na czas trwania zawieszenia
wysokości wynagrodzenia w granicach od 25% do 50%. Jeżeli postępowanie
dyscyplinarne lub postępowanie karne zostało umorzone lub zakończyło się
uniewinnieniem, referendarzowi wypłaca się zatrzymane wynagrodzenie.
§ 16. W przypadku utraty obywatelstwa polskiego lub skazania za umyślnie
popełnione przestępstwo ścigane z urzędu lub przestępstwo skarbowe, stosunek pracy
z referendarzem rozwiązuje się bez wypowiedzenia. Stosunek pracy z referendarzem
może być rozwiązany bez wypowiedzenia z przyczyn określonych w art. 53 Kodeksu
pracy.
Art. 151b. § 1. Wynagrodzenie zasadnicze referendarza sądowego wynosi 75%
wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu
latach pracy na stanowisku referendarza sądowego wynagrodzenie zasadnicze
podwyższa się do wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu
rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu
ubezpieczenia społecznego, a po dalszych siedmiu latach pracy – do wysokości 75%
wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 128/156
§ 2. Wynagrodzenie zasadnicze starszego referendarza sądowego wynosi 85%
wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu
latach pracy na stanowisku starszego referendarza sądowego wynagrodzenie
zasadnicze podwyższa się do wysokości 85% wynagrodzenia zasadniczego sędziego
sądu rejonowego w stawce trzeciej, powiększonego o należną składkę z tytułu
ubezpieczenia społecznego.
§ 2a. W przypadku nieuzyskania przez referendarza pozytywnej okresowej
oceny, okresy pracy wskazane w § 1 i 2 ulegają wydłużeniu o trzy lata.
§ 2b. Poza wynagrodzeniem zasadniczym referendarzowi przysługuje dodatek za
długoletnią pracę, o którym mowa w art. 91 § 7, oraz gratyfikacja jubileuszowa, na
zasadach określonych w art. 92 § 3–5, a także jednorazowa odprawa w razie ustania
stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub
emeryturę, na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów i
prokuratury.
§ 2c. W związku z pełnioną funkcją referendarzowi przysługuje dodatek
funkcyjny. Do ustalania wysokości dodatku funkcyjnego stosuje się przepisy o
dodatkach funkcyjnych przysługujących sędziom.
§ 2d. Czas pracy referendarza wynosi 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin
w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym
nieprzekraczającym 3 miesięcy.
§ 2e. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebami sądu wynikającymi z obciążenia
zadaniami lub organizacją pracy wydziału, wobec referendarzy może być stosowany
równoważny lub zadaniowy czas pracy.
§ 2f. Dobowy czas pracy w systemie równoważnego czasu pracy nie może
przekraczać 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
§ 2g. Stosowanie systemów czasu pracy, o których mowa w § 2e, wprowadza
prezes sądu w drodze zarządzenia. W zarządzeniu wskazuje się wydziały sądu lub
referendarzy, objętych danym systemem czasu pracy. Zarządzenie wchodzi w życie
po upływie 7 dni od dnia podania go do wiadomości referendarza.
§ 2h. W zarządzeniu wprowadzającym stosowanie systemu zadaniowego czasu
pracy prezes sądu określa także normy pracy dotyczące powierzonych referendarzom
zadań, biorąc pod uwagę obowiązujący referendarzy czas pracy. Normy pracy ustala
2016-11-23
©Telksinoe s. 129/156
się uwzględniając obciążenie zadaniami, stopień złożoności powierzonych zadań oraz
stosowane rozwiązania w zakresie organizacji pracy.
§ 2i. Normy pracy, o których mowa w § 2h, prezes sądu może określić także dla
referendarzy objętych podstawowym lub równoważnym systemem czasu pracy.
§ 2j. Rozkład czasu pracy referendarzy oraz jego wymiar w poszczególnych
dniach tygodnia określa prezes sądu. Na pisemny wniosek referendarza uzasadniony
ważnymi względami rodzinnymi lub osobistymi prezes sądu może ustalić
indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym jest
objęty.
§ 2k. Jeżeli wymagają tego szczególne potrzeby sądu, prezes sądu lub
przewodniczący wydziału może polecić referendarzowi wykonywanie pracy poza
obowiązującym go czasem pracy, a w wyjątkowych wypadkach także w niedzielę i
święta.
§ 2l. Referendarzowi sądowemu za pracę wykonywaną poza obowiązującym go
czasem pracy przysługuje według jego wyboru czas wolny w tym samym wymiarze
albo wynagrodzenie, bez dodatków, o których mowa w art. 1511 § 1 Kodeksu pracy.
Za pracę wykonaną ponad obowiązujący referendarza sądowego czas pracy w
niedzielę lub święto przysługuje inny dzień wolny. Przepis art. 15111 Kodeksu pracy
stosuje się odpowiednio.
§ 3. Przepisy art. 45 § 1, art. 82a, art. 87–89, art. 92 § 1 i 2, art. 93 oraz art. 97 §
1 i 2 stosuje się odpowiednio do referendarzy, z tym że urlopu, o którym mowa w art.
93, udziela prezes sądu apelacyjnego.
§ 4. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do referendarzy stosuje się
odpowiednio przepisy o pracownikach sądów i prokuratury.
Art. 151c. § 1. Referendarz może przystąpić do egzaminu sędziowskiego po
przepracowaniu trzech lat na stanowisku referendarza lub asystenta sędziego. Wniosek
o dopuszczenie do egzaminu sędziowskiego referendarz zgłasza Dyrektorowi
Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury na trzy miesiące przed terminem
egzaminu, uiszczając wymaganą opłatę.
§ 2. W przypadku złożenia przez referendarza, nie później niż 14 dni przed
terminem egzaminu sędziowskiego, pisemnego oświadczenia o odstąpieniu od udziału
w egzaminie, Dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury zwraca 2/3
uiszczonej opłaty.
2016-11-23
©Telksinoe s. 130/156
Art. 152. § 1. Za naruszenie swoich obowiązków, w tym za oczywistą i rażącą
obrazę przepisów prawa i uchybienie godności stanowiska, referendarz ponosi
odpowiedzialność dyscyplinarną.
§ 2. Karami dyscyplinarnymi są:
1) nagana;
2) nagana z ostrzeżeniem;
3) nagana z obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego o 10% na okres dwóch lat;
4) wydalenie z pracy.
§ 3. W sprawach dyscyplinarnych referendarzy orzekają komisje dyscyplinarne.
§ 4. Komisje dyscyplinarne powołują prezesi sądów okręgowych do
rozpatrywania w pierwszej instancji spraw dyscyplinarnych referendarzy
zatrudnionych w okręgu sądowym.
§ 5. Minister Sprawiedliwości powołuje komisję dyscyplinarną do rozpatrywania
spraw dyscyplinarnych referendarzy w drugiej instancji.
§ 6. Do składu komisji dyscyplinarnych, o których mowa w § 4 i 5, powołuje się
referendarzy.
§ 7. Za przewinienia mniejszej wagi referendarz ponosi odpowiedzialność
porządkową. Karą porządkową wymierzaną przez prezesa sądu jest upomnienie.
§ 8. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do odpowiedzialności
dyscyplinarnej i porządkowej referendarzy stosuje się odpowiednio przepisy o
odpowiedzialności dyscyplinarnej i porządkowej urzędników państwowych
mianowanych.
Art. 153. (uchylony)
Art. 153a. (uchylony)
Art. 153b. § 1. Minister Sprawiedliwości przydziela nowe stanowiska
referendarza sądowego poszczególnym sądom, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego i potrzeby wynikające z obciążenia
zadaniami poszczególnych sądów.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska referendarza sądowego w sądach
działających na obszarze danej apelacji, prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie
zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który, w oparciu o kryteria wymienione
w § 1, przydziela stanowisko do danego albo innego sądu albo je znosi.
2016-11-23
©Telksinoe s. 131/156
Rozdział 3
Kuratorzy sądowi
Art. 154. § 1. Kuratorzy sądowi pełnią swoje czynności zawodowo (kuratorzy
zawodowi) albo społecznie (kuratorzy społeczni).
§ 2. Zasady organizacji służby kuratorskiej i wykonywania obowiązków przez
kuratorów sądowych oraz status kuratorów sądowych określa odrębna ustawa.
Rozdział 4
Asystenci sędziów
Art. 155. § 1. Asystent sędziego wykonuje czynności zmierzające do
przygotowania spraw sądowych do rozpoznania oraz czynności z zakresu działalności
administracyjnej sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2.
§ 2. Na stanowisku asystenta sędziego może byś zatrudniony ten, kto:
1) jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i korzysta z pełni praw cywilnych i
obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub
zagraniczne uznane w Polsce;
4) ukończył 24 lata.
5) (uchylony)
§ 2a. Nabór kandydatów następuje w drodze konkursu, który ma na celu
wyłonienie kandydata o największej wiedzy i najwyższych kwalifikacjach,
predyspozycjach i zdolnościach ogólnych, niezbędnych do wykonywania
obowiązków asystenta sędziego.
§ 3. Prezes sądu przed zatrudnieniem asystenta sędziego zasięga informacji o
kandydacie z Krajowego Rejestru Karnego.
§ 3a. (uchylony)
§ 3b. Na stanowisku starszego asystenta sędziego może być zatrudniony:
1) asystent, który zajmował stanowisko asystenta sędziego przez co najmniej
dziesięć lat, i nie był karany za przewinienia dyscyplinarne oraz uzyskiwał
pozytywne okresowe oceny, albo
2) osoba, która złożyła egzamin sędziowski lub egzamin prokuratorski.
2016-11-23
©Telksinoe s. 132/156
§ 4. Asystentowi sędziego przysługuje wynagrodzenie zasadnicze. Poza
wynagrodzeniem zasadniczym asystentowi sędziego przysługuje dodatek za
wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowe oraz jednorazowa odprawa w razie ustania
stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub
emeryturę, na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów i
prokuratury. Na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów i
prokuratury asystentowi sędziego mogą być przyznane:
1) dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub
powierzenia dodatkowych zadań;
2) nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej.
§ 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
zakres i sposób wykonywania czynności przez asystentów sędziów, mając na uwadze
zasady sprawności, racjonalności, ekonomicznego i szybkiego działania, zapewniając
rzetelne wykonywanie powierzonych zadań.
§ 6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość
wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter
czynności wykonywanych przez asystentów sędziów oraz poziom wynagrodzeń
urzędników sądów.
§ 7. Asystent sędziego po przepracowaniu pięciu lat na tym stanowisku może
przystąpić do egzaminu sędziowskiego. Asystent sędziego, który złożył egzamin
notarialny, adwokacki lub radcowski może przystąpić do egzaminu sędziowskiego po
przepracowaniu czterech lat na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza
sądowego. Wniosek o dopuszczenie do egzaminu sędziowskiego asystent sędziego
zgłasza Dyrektorowi Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury na trzy miesiące
przed terminem egzaminu, uiszczając wymaganą opłatę.
§ 7a. W przypadku złożenia przez asystenta sędziego, nie później niż 14 dni przed
terminem egzaminu sędziowskiego, pisemnego oświadczenia o odstąpieniu od udziału
w egzaminie, Dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury zwraca 2/3
uiszczonej opłaty.
§ 8. Do asystentów sędziów stosuje się odpowiednio przepis art. 82a § 1.
§ 9. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do asystentów sędziów stosuje się
odpowiednio przepisy o pracownikach sądów i prokuratury.
2016-11-23
©Telksinoe s. 133/156
Art. 155a. § 1. Konkurs, o którym mowa w art. 155 § 2a, organizuje właściwy
prezes sądu, określony w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów
i prokuratury, zwany dalej „prezesem”.
§ 2. Prezes informuje o konkursie przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu
powszechnie dostępnym w siedzibie sądu, we właściwym ze względu na siedzibę sądu
urzędzie pracy, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz może poinformować w inny
sposób, w szczególności przez umieszczenie ogłoszenia w prasie.
§ 3. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa powołana przez prezesa.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Komisja konkursowa po przeprowadzeniu konkursu, w oparciu o jego
wyniki, może wyłonić rezerwową listę kandydatów na wypadek zaistnienia
możliwości zatrudnienia większej liczby osób lub rezygnacji kandydata.
§ 6. Warunkiem ubiegania się o zatrudnienie w sądzie jest złożenie przez osobę
ubiegającą się o przyjęcie na stanowisko asystenta sędziego oświadczenia, że nie jest
prowadzone przeciwko niej postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego lub przestępstwo skarbowe.
§ 7. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb
przeprowadzania konkursu, o którym mowa w art. 155 § 2a, w szczególności skład
komisji konkursowych oraz sposób i tryb ich działania, etapy i przebieg konkursu, a
także zakres i sposób udostępniania informacji kandydatowi, mając na uwadze
właściwy dobór kadry asystentów w sądach.
Art. 155b. (uchylony)
Art. 155c. (uchylony)
Art. 155ca. § 1. W okresie pierwszych dwóch lat pracy asystent sędziego odbywa
staż asystencki organizowany przez prezesa sądu apelacyjnego.
§ 2. Do czasu ukończenia stażu asystenckiego asystenta sędziego zatrudnia się
na podstawie umowy o pracę na czas określony, z możliwością jej wcześniejszego
rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
§ 3. Z obowiązku odbycia stażu asystenckiego są zwolnione osoby, które zdały
egzamin sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki lub radcowski.
2016-11-23
©Telksinoe s. 134/156
Art. 155cb. § 1. Staż asystencki trwa 12 miesięcy i ma na celu teoretyczne i
praktyczne przygotowanie do wykonywania czynności asystenta sędziego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki organizacji i
trybu odbywania stażu asystenckiego, harmonogram zajęć praktycznych i
teoretycznych, zakres programowy stażu asystenckiego oraz wzór dokumentu
potwierdzającego odbycie stażu asystenckiego, mając na względzie konieczność
zapewnienia odpowiednio wysokiego poziomu przygotowania do wykonywania
czynności na stanowisku asystenta sędziego.
Art. 155d. § 1. Minister Sprawiedliwości przydziela nowe stanowiska asystenta
sędziego poszczególnym sądom, mając na względzie racjonalne wykorzystanie kadr
sądownictwa powszechnego i potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami
poszczególnych sądów.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska asystenta sędziego w sądach działających na
obszarze danej apelacji, prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia o tym
Ministra Sprawiedliwości, który, w oparciu o kryteria wymienione w § 1, przydziela
stanowisko do danego albo innego sądu albo je znosi.
Art. 155e. § 1. Prezes sądu apelacyjnego może delegować asystenta sędziego, za
jego zgodą, do pełnienia czynności asystenta sędziego w innym sądzie na obszarze
danej apelacji, na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może delegować asystenta sędziego, za jego
zgodą:
1) do pełnienia czynności asystenta sędziego w innym sądzie na obszarze innej
apelacji,
2) do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub
innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez
niego nadzorowanej
– na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony. Przepis art.
78 § 1b stosuje się odpowiednio.
§ 3. Jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, delegowanie asystenta
sędziego do pełnienia czynności w innym sądzie może nastąpić nawet bez jego zgody,
2016-11-23
©Telksinoe s. 135/156
na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Delegowanie asystenta sędziego bez jego
zgody może być powtórzone nie wcześniej niż po upływie trzech lat.
§ 4. W okresie delegowania, w przypadkach wskazanych w § 1–3, asystent
sędziego ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego, przysługującego na jego
stanowisku, oraz dodatku za wieloletnią pracę; przepisy art. 77 § 4 i 6 oraz art. 78 § 1
i 3 stosuje się odpowiednio. W razie delegowania asystenta sędziego do innego sądu
bez jego zgody lub na okres dłuższy niż sześć miesięcy, asystentowi sędziego
przysługuje dodatek w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. W razie
delegowania do Ministerstwa Sprawiedliwości lub innej jednostki organizacyjnej
podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej asystentowi
sędziego przysługuje dodatek funkcyjny. Do ustalania wysokości dodatku
funkcyjnego stosuje się przepisy o dodatkach funkcyjnych przysługujących
pracownikom sądów i prokuratury.
§ 5. Minister Sprawiedliwości może delegować asystenta sędziego, za zgodą
asystenta i zgodnie z jego kwalifikacjami, do pełnienia obowiązków lub funkcji poza
granicami państwa, w ramach działań podejmowanych przez organizacje
międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na
podstawie umów międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, na czas określony, nie
dłuższy niż cztery lata. Delegowanie może zostać powtórzone na kolejny okres,
nieprzekraczający czterech lat. Przepisy art. 78a stosuje się odpowiednio.
Rozdział 5
Urzędnicy i inni pracownicy sądowi
Art. 156. Zasady zatrudniania urzędników i innych pracowników sądowych oraz
ich obowiązki i prawa określają odrębne przepisy.
Rozdział 6
Biegli
Art. 157. § 1. Prezes sądu okręgowego ustanawia biegłych sądowych i prowadzi
ich listę.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb
ustanawiania biegłych sądowych, pełnienia przez nich czynności oraz zwalniania ich
2016-11-23
©Telksinoe s. 136/156
z funkcji. W tym samym trybie Minister Sprawiedliwości może również określić
szczegółowe zasady powoływania i działania zespołów biegłych sądowych.
§ 3. W związku z wykonywaniem czynności wynikających z postanowienia
o zasięgnięciu opinii biegły korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla
funkcjonariuszy publicznych.
Rozdział 6a
Stali mediatorzy
Art. 157a. Stałym mediatorem może być osoba fizyczna, która:
1) spełnia warunki określone w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r.
– Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.23));
2) ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji;
3) ukończyła 26 lat;
4) zna język polski;
5) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
6) została wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu
okręgowego.
Art. 157b. § 1. Wpisu na listę stałych mediatorów dokonuje prezes sądu
okręgowego w drodze decyzji wydawanej na wniosek osoby ubiegającej się o wpis.
§ 2. Do wniosku o wpis na listę stałych mediatorów dołącza się oświadczenia lub
dokumenty potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 157a pkt 1–
5.
§ 3. Oświadczenie potwierdzające spełnianie warunku, o którym mowa w art.
157a pkt 5, osoba ubiegająca się o wpis składa pod rygorem odpowiedzialności karnej
za złożenie fałszywego oświadczenia. Osoba ubiegająca się o wpis jest obowiązana do
zawarcia w nich klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności
karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu
o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
23)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 293, 379,
435, 567, 616, 945, 1091, 1161, 1296, 1585, 1626, 1741 i 1924 oraz z 2015 r. poz. 2, 4, 218, 539,
978, 1062, 1137, 1199, 1311, 1418, 1419, 1505, 1527, 1567, 1587 i 1595.
2016-11-23
©Telksinoe s. 137/156
Art. 157c. § 1. Prezes sądu okręgowego, w drodze decyzji, skreśla stałego
mediatora z listy w przypadku:
1) śmierci stałego mediatora;
2) złożenia przez stałego mediatora wniosku o skreślenie z listy;
3) zaprzestania przez stałego mediatora spełniania któregokolwiek z warunków
określonych w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego;
4) prawomocnego skazania stałego mediatora za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
5) stwierdzenia nienależytego wykonywania obowiązków przez stałego mediatora.
§ 2. Sąd zawiadamia prezesa sądu okręgowego, który wydał decyzję o wpisie na
listę stałych mediatorów, o każdym przypadku uzasadniającym skreślenie z tej listy na
podstawie § 1 pkt 5.
§ 3. Od decyzji prezesa sądu okręgowego w przedmiocie wpisu lub skreślenia z
listy stałych mediatorów przysługuje odwołanie do prezesa sądu apelacyjnego.
Art. 157d. § 1. Prezes sądu okręgowego prowadzi listę stałych mediatorów dla
obszaru właściwości danego okręgu sądowego.
§ 2. Na liście stałych mediatorów zamieszcza się następujące dane dotyczące
stałego mediatora:
1) imię i nazwisko oraz rok urodzenia;
2) adres do korespondencji;
3) informację dotyczącą wykształcenia i odbytych szkoleń;
4) informacje dotyczące specjalizacji.
§ 3. Na liście, o której mowa w § 2, na wniosek stałego mediatora, zamieszcza
się:
1) numer telefonu stałego mediatora;
2) adres poczty elektronicznej stałego mediatora;
3) informację o wpisie na listę mediatorów, o której mowa w art. 1832 § 3 ustawy z
dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
§ 4. Prawomocna decyzja o wpisie na listę stałych mediatorów stanowi podstawę
do wpisania mediatora na listę stałych mediatorów prowadzoną w innym sądzie
okręgowym, na wniosek mediatora złożony do prezesa tego sądu.
§ 5. Stały mediator zawiadamia prezesa sądu okręgowego o:
2016-11-23
©Telksinoe s. 138/156
1) każdej zmianie imienia lub nazwiska oraz danych lub informacji, o których
mowa w § 2 pkt 2–4 oraz § 3,
2) okolicznościach, o których mowa w art. 157c § 1 pkt 3 i 4,
3) umieszczeniu na liście, o której mowa w § 4
– w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zdarzenia powodującego obowiązek
zawiadomienia.
Art. 157e. Prezes sądu okręgowego udostępnia sądom oraz innym podmiotom w
siedzibie sądu oraz zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
podmiotowej sądu aktualną listę stałych mediatorów.
Art. 157f. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób
prowadzenia listy stałych mediatorów, tryb wpisywania i skreślania z listy,
zamieszczania na liście i aktualizacji danych i informacji, sposób potwierdzania
spełnienia warunków wpisywania na listę, wzór formularza wniosku o wpis na listę
stałych mediatorów, a także rodzaje dokumentów załączanych do wniosku,
uwzględniając potrzebę zapewnienia wiarygodnej i aktualnej informacji o stałych
mediatorach, jednolitości wniosków i sprawnego przebiegu procedury wpisu na listę
stałych mediatorów.
Rozdział 7
Ławnicy
Art. 158. § 1. Ławnikiem może być wybrany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył 30 lat;
4) jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu
kandydowania co najmniej od roku;
5) nie przekroczył 70 lat;
6) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika;
7) posiada co najmniej wykształcenie średnie.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być
wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.
2016-11-23
©Telksinoe s. 139/156
Art. 159. § 1. Ławnikami nie mogą być:
1) osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze;
2) osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać
skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
3) funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze
ściganiem przestępstw i wykroczeń;
4) adwokaci i aplikanci adwokaccy;
5) radcy prawni i aplikanci radcowscy;
6) duchowni;
7) żołnierze w czynnej służbie wojskowej;
8) funkcjonariusze Służby Więziennej;
9) radni gminy, powiatu i województwa.
§ 2. Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.
Art. 160. § 1. Ławników do sądów okręgowych oraz do sądów rejonowych
wybierają rady gmin, których obszar jest objęty właściwością tych sądów – w
głosowaniu tajnym.
§ 2. Wybory przygotowują gminy jako zadanie zlecone z zakresu administracji
rządowej.
Art. 161. § 1. Liczbę ławników wybieranych przez poszczególne rady gmin do
wszystkich sądów działających na obszarze właściwości sądu okręgowego, w tym
także liczbę ławników do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy, ustala
kolegium sądu okręgowego; liczbę ławników do poszczególnych sądów rejonowych
ustala się po zasięgnięciu opinii prezesów tych sądów.
§ 2. Prezes sądu okręgowego podaje liczbę ławników do wiadomości
poszczególnym radom gmin najpóźniej na trzydzieści dni przed upływem terminu
zgłaszania kandydatów.
Art. 162. § 1. Kandydatów na ławników mogą zgłaszać radom gmin prezesi
właściwych sądów, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe,
zarejestrowane na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem partii politycznych,
oraz co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze,
zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru, w terminie do dnia 30
czerwca ostatniego roku kadencji.
2016-11-23
©Telksinoe s. 140/156
§ 2. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia
dołącza się następujące dokumenty:
1) informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą zgłaszanej osoby;
2) oświadczenie kandydata, że nie jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie
o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
3) oświadczenie kandydata, że nie jest lub nie był pozbawiony władzy
rodzicielskiej, a także, że władza rodzicielska nie została mu ograniczona ani
zawieszona;
4) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza, o którym
mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164,
poz. 1027, z późn. zm.24)), stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania
funkcji ławnika;
5) dwa zdjęcia zgodne z wymogami stosowanymi przy składaniu wniosku o
wydanie dowodu osobistego.
§ 3. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia przez
stowarzyszenie, inną organizację społeczną lub zawodową, zarejestrowaną na
podstawie przepisów prawa, dołącza się również aktualny odpis z Krajowego Rejestru
Sądowego albo odpis lub zaświadczenie potwierdzające wpis do innego właściwego
rejestru lub ewidencji dotyczące tej organizacji.
§ 4. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia przez
obywateli dołącza się również listę osób zawierającą imię (imiona), nazwisko, numer
ewidencyjny PESEL, miejsce stałego zamieszkania i własnoręczny podpis każdej z
pięćdziesięciu osób zgłaszających kandydata.
24)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz.
1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6,
poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98,
poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz.
1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz.
1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz.
1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112,
poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016,
Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378, z 2012 r. poz. 123, 1016, 1342 i 1548, z 2013 r. poz. 154,
879, 983, 1290, 1623, 1646 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 24, 295, 496, 567, 619, 773, 1004, 1136, 1138,
1146, 1175, 1188, 1491 i 1831.
2016-11-23
©Telksinoe s. 141/156
§ 5. Dokumenty wymienione w § 2 pkt 1–4 powinny być opatrzone datą nie
wcześniejszą niż trzydzieści dni przed dniem zgłoszenia, a dokumenty wymienione w
§ 3 nie wcześniejszą niż trzy miesiące przed dniem zgłoszenia.
§ 6. Osobą uprawnioną do składania wyjaśnień w sprawie zgłoszenia kandydata
na ławnika przez obywateli jest osoba, której nazwisko zostało umieszczone jako
pierwsze na liście, o której mowa w § 4.
§ 7. Koszt opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego oraz
opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi
kandydat na ławnika.
§ 8. Koszt opłaty za wydanie aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego
albo odpisu lub zaświadczenia z innego właściwego rejestru lub ewidencji ponosi
podmiot, którego dotyczy odpis lub zaświadczenie.
§ 9. Rady gmin zasięgają od komendanta wojewódzkiego Policji albo
Komendanta Stołecznego Policji informacji o kandydatach na ławników. Informacje
o kandydacie na ławnika uzyskuje się i sporządza na zasadach określonych dla
informacji o kandydacie do objęcia stanowiska sędziowskiego.
§ 10. Zgłoszenia kandydatów, które wpłynęły do rady gminy po upływie terminu,
o którym mowa w § 1, a także zgłoszenia, które nie spełniają wymagań formalnych, o
których mowa w § 2–5, pozostawia się bez dalszego biegu. Przywrócenie terminu do
zgłoszenia kandydatów jest niedopuszczalne. Pozostawienie zgłoszenia bez dalszego
biegu rada gminy stwierdza w drodze uchwały.
§ 11. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, sposób postępowania z dokumentami
złożonymi radom gmin przy zgłaszaniu kandydatów na ławników, wzór karty
zgłoszenia oraz sposób jego udostępniania, mając na uwadze potrzebę
udokumentowania przez podmioty zgłaszające spełnianie przez kandydatów na
ławników wymogów określonych w ustawie, a także zapewnienia wyboru
kandydatów o najwyższych walorach etycznych i intelektualnych, umożliwienia
rzetelnej weryfikacji zgłoszeń i przejrzystości działań związanych ze zgłaszaniem
kandydatów na ławników, a przez określenie wzoru karty zgłoszenia i sposobu jego
udostępniania – potrzebę ujednolicenia procedury zgłaszania, ułatwienia dostępu do
wzoru i rozpatrywania zgłoszeń.
2016-11-23
©Telksinoe s. 142/156
Art. 163. § 1. Wybory ławników odbywają się najpóźniej w październiku roku
kalendarzowego, w którym upływa kadencja dotychczasowych ławników.
§ 2. Przed przystąpieniem do wyborów rada gminy powołuje zespół, który
przedstawia na sesji rady gminy swoją opinię o zgłoszonych kandydatach, w
szczególności w zakresie spełnienia przez nich wymogów określonych w ustawie.
Art. 164. § 1. Listę wybranych ławników wraz z dokumentami, o których mowa
w art. 162 § 2–4, rady gmin, które dokonały ich wyboru, przesyłają prezesom
właściwych sądów, najpóźniej do końca października. Spośród ławników
znajdujących się na liście wybranych ławników rady gmin wskazują ławników do
orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy.
§ 2. Prezes sądu wręcza ławnikom zawiadomienie o wyborze i odbiera od nich
ślubowanie według roty ustalonej dla sędziów, z odpowiednią zmianą.
§ 3. Po odebraniu ślubowania prezes sądu wpisuje ławnika na listę ławników,
którzy mogą być wyznaczani do orzekania, i wydaje mu legitymację.
Art. 165. § 1. Kadencja ławników sądów okręgowych i rejonowych trwa cztery
lata kalendarzowe następujące po roku, w którym dokonano wyborów, jednak mandat
ławnika wybranego dodatkowo wygasa z upływem kadencji ogółu ławników.
§ 2. Po upływie kadencji ławnik może brać udział jedynie w rozpoznawaniu
sprawy rozpoczętej wcześniej z jego udziałem, do czasu jej zakończenia.
Art. 166. § 1. Mandat ławnika wygasa w razie prawomocnego skazania za
przestępstwo bądź wykroczenie, w tym również za przestępstwo lub wykroczenie
skarbowe. Rada gminy, która wybrała ławnika, stwierdza wygaśnięcie mandatu z tego
powodu i informuje o tym prezesa właściwego sądu.
§ 2. Rada gminy, która wybrała ławnika, może go odwołać na wniosek prezesa
właściwego sądu, w razie:
1) (uchylony)
2) niewykonywania obowiązków ławnika;
3) zachowania godzącego w powagę sądu;
4) niezdolności do wykonywania obowiązków ławnika.
§ 2a. Wniosek, o którym mowa w § 2, jest składany łącznie z opiniami właściwej
rady ławniczej oraz kolegium właściwego sądu okręgowego albo z oświadczeniem
prezesa właściwego sądu, że taka opinia lub takie opinie nie zostały wydane w terminie
2016-11-23
©Telksinoe s. 143/156
21 dni od dnia doręczenia wniosku do zaopiniowania. W przypadku braku opinii
prezes właściwego sądu przedkłada radzie gminy wraz z wnioskiem potwierdzenie
jego doręczenia podmiotowi uprawnionemu do wydania opinii. Niewydanie opinii w
terminie uważa się za niezgłoszenie uwag do wniosku. Przepis art. 31 § 2 stosuje się
odpowiednio.
§ 2b. Przed podjęciem uchwały w sprawie wniosku o odwołanie ławnika
przewodniczący rady gminy umożliwia wysłuchanie ławnika i jego udział w
posiedzeniu właściwej komisji i w sesji rady gminy, na których taki wniosek będzie
opiniowany i rozpoznawany. O terminach posiedzenia komisji i sesji rady gminy
ławnik jest powiadamiany na piśmie, co najmniej z siedmiodniowym wyprzedzeniem,
w trybie i w sposób przewidziany w Kodeksie postępowania administracyjnego.
§ 2c. W sprawach, o których mowa w § 2b, ławnik działa osobiście, a w razie
niemożności osobistego stawiennictwa może działać przez pełnomocnika.
§ 3. Przed upływem kadencji mandat ławnika wygasa z dniem doręczenia mu
zawiadomienia prezesa sądu o skreśleniu z listy ławników wskutek zrzeczenia się
mandatu z ważnych przyczyn lub odwołania ławnika przez radę gminy.
Art. 167. § 1. W czasie trwania kadencji nie powołuje się ławnika do pełnienia
obowiązków w przypadku:
1) ujawnienia okoliczności, które nie pozwalały na jego wybór;
2) wszczęcia postępowania o odwołanie ławnika – do czasu podjęcia przez radę
gminy uchwały w przedmiocie odwołania;
3) wszczęcia przeciwko ławnikowi postępowania o przestępstwo ścigane z
oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe – do czasu prawomocnego
rozstrzygnięcia sprawy.
§ 2. W razie zniesienia sądu, ośrodka zamiejscowego lub wydziału
zamiejscowego – ławnicy tych jednostek stają się ławnikami sądów, które przejmują
kompetencje zniesionych jednostek.
Art. 168. W razie potrzeby, zwłaszcza z powodu zmniejszenia się w czasie
kadencji liczby ławników, rada gminy na wniosek prezesa sądu okręgowego dokonuje
uzupełnienia listy, wybierając nowych ławników w sposób określony w ustawie.
Art. 169. § 1. W zakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko
Konstytucji oraz ustawom.
2016-11-23
©Telksinoe s. 144/156
§ 2. Ławnik nie może przewodniczyć na rozprawie i naradzie ani też wykonywać
czynności sędziego poza rozprawą, chyba że ustawy stanowią inaczej.
§ 3. Do ławników przepis art. 85 § 4 stosuje się odpowiednio.
Art. 170. § 1. Ławnik może być wyznaczony do udziału w rozprawach do
dwunastu dni w ciągu roku; liczba tych dni może być zwiększona przez prezesa sądu
tylko z ważnych przyczyn, a zwłaszcza w przypadku konieczności zakończenia
rozprawy z udziałem tego ławnika.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Wyznaczając ławnika do udziału w rozprawie, zawiadamia się o tym
jednocześnie pracodawcę zatrudniającego ławnika.
Art. 171. § 1. Prezes sądu może wyznaczyć ławnika dodatkowego do rozprawy,
jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że będzie ona trwać czas dłuższy. W razie
potrzeby można wyznaczyć dwóch ławników dodatkowych; w takim razie należy
wskazać kolejność, w której będą oni wstępować do udziału w naradzie i głosowaniu.
§ 2. Ławnik dodatkowy bierze udział w naradzie i głosowaniu, jeżeli jeden z
ławników nie może uczestniczyć w składzie sądu.
Art. 172. § 1. Pracodawca zatrudniający ławnika jest obowiązany zwolnić go od
pracy na czas wykonywania czynności w sądzie.
§ 2. Za czas zwolnienia od pracy ławnik zachowuje prawo do świadczeń
wynikających ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
§ 3. Ławnik otrzymuje rekompensatę pieniężną za czas wykonywania czynności
w sądzie, którymi są: udział w rozprawie lub posiedzeniu, uczestnictwo w naradzie
nad wyrokiem, sporządzenie uzasadnienia lub uczestnictwo w posiedzeniu rady
ławniczej, jeżeli został do niej wybrany.
§ 4. Wysokość rekompensaty dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu
spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi
1,9% podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, o której mowa w art.
91 § 1c.
§ 5. (uchylony)
§ 6. Koszty wypłaty rekompensaty, o której mowa w § 3, ponosi Skarb Państwa.
Art. 173. Ławnicy zamieszkali poza siedzibą sądu otrzymują diety oraz zwrot
kosztów przejazdu i noclegu według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów.
2016-11-23
©Telksinoe s. 145/156
Art. 174. § 1. Należności, o których mowa w art. 172 § 3 i art. 173, przyznaje
prezes właściwego sądu.
§ 2. Od decyzji prezesa sądu rejonowego przysługuje odwołanie do prezesa sądu
okręgowego, a gdy decyzję w pierwszej instancji wydał prezes sądu okręgowego lub
prezes sądu apelacyjnego – do Ministra Sprawiedliwości.
Art. 175. § 1. Ławnicy każdego sądu wybierają ze swego grona radę ławniczą,
jej przewodniczącego i zastępców.
§ 2. Do zadań rady ławniczej należy w szczególności podnoszenie poziomu pracy
ławników i ich reprezentowanie oraz pobudzanie działalności wychowawczej
ławników w społeczeństwie.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób wyboru,
skład i strukturę organizacyjną, tryb działania oraz szczegółowe zadania rady
ławniczej, uwzględniając obligatoryjny charakter rady ławniczej jako samorządu
ławniczego, reprezentującego ławników w danym sądzie, zakres współpracy z
prezesem sądu, potrzebę uwzględnienia w jej strukturze przewodniczącego i
zastępców oraz określenia ich zadań.
DZIAŁ IVa
Przetwarzanie danych osobowych, telekomunikacyjnych, pocztowych i
internetowych
Art. 175a. § 1. Minister Sprawiedliwości przetwarza dane osobowe:
1) sędziów i sędziów w stanie spoczynku oraz asesorów sądowych,
2) referendarzy sądowych, asystentów sędziów, dyrektorów sądów oraz ich
zastępców, kuratorów zawodowych, aplikantów aplikacji sądowej, urzędników
oraz innych pracowników sądów,
3) biegłych sądowych, lekarzy sądowych, mediatorów oraz ławników,
4) kandydatów na stanowiska wymienione w pkt 1 i 2
– w zakresie niezbędnym do prawidłowego realizowania obowiązków i praw
pracodawcy wynikających ze stosunku pracy albo innych stosunków służbowych lub
realizacji zadań z zakresu nadzoru administracyjnego nad działalnością
administracyjną sądów.
2016-11-23
©Telksinoe s. 146/156
§ 2. Do przetwarzania danych osobowych, o których mowa w § 1, przepis art. 43
ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z
2014 r. poz. 1182 i 1662) stosuje się odpowiednio.
§ 3. Minister Sprawiedliwości wymienia dane dotyczące sędziów w stanie
spoczynku, w zakresie określonym w art. 68a ust. 1 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w ramach Systemu Elektronicznej
Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego, o którym mowa w
rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16
września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w
sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284 z
30.10.2009, str. 1, z późn. zm.), za pośrednictwem punktu kontaktowego
prowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 175b. § 1. Prezesi sądów okręgowych właściwych dla siedziby organu
wnioskującego o udostępnienie danych przekazują corocznie Ministrowi
Sprawiedliwości informację na temat przetwarzania danych telekomunikacyjnych,
pocztowych i internetowych, z podziałem na liczbę przypadków udostępnienia danych
dla danego rodzaju danych, oraz wyników przeprowadzonych kontroli, w terminie do
dnia 31 marca roku następującego po roku nią objętym.
§ 2. Minister Sprawiedliwości przedstawia corocznie Sejmowi i Senatowi
zagregowaną informację na temat przetwarzania danych telekomunikacyjnych,
pocztowych i internetowych oraz wyników przeprowadzonych kontroli, w terminie do
dnia 30 czerwca roku następującego po roku nią objętym.
Art. 175c. § 1. Minister Sprawiedliwości jest administratorem systemu
służącego do przetwarzania danych osobowych uzyskanych z systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 213 § 1a Kodeksu postępowania karnego.
Do przetwarzania danych osobowych nie stosuje się przepisu art. 40 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
§ 2. Minister Sprawiedliwości przetwarza dane osób uzyskane z systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 213 § 1a Kodeksu postępowania karnego,
wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji zadania, o którym mowa w § 1.
2016-11-23
©Telksinoe s. 147/156
DZIAŁ V
Finansowanie działalności sądów powszechnych
Rozdział 1
Budżet sądownictwa
Art. 176. § 1. Dochody i wydatki sądów powszechnych stanowią w budżecie
państwa odrębną część.
§ 2. (uchylony)
Art. 177. § 1. Dysponentem części budżetowej odpowiadającej sądom
powszechnym jest Minister Sprawiedliwości.
§ 2. Dyrektor sądu apelacyjnego wykonuje zadania i kompetencje dysponowania
budżetem sądów na obszarze apelacji oraz sprawuje kontrolę gospodarki finansowej i
gospodarowania mieniem Skarbu Państwa przez te sądy.
§ 3. (uchylony)
§ 4. W zakresie, o którym mowa w § 2, dyrektor sądu apelacyjnego podlega
bezpośrednio Ministrowi Sprawiedliwości, a dyrektorzy sądów okręgowych i
rejonowych – dyrektorowi przełożonego sądu apelacyjnego.
Art. 177a. W sprawie z powództwa sędziego, dyrektora sądu, referendarza
sądowego lub asystenta sędziego o roszczenie majątkowe ze stosunku służbowego lub
stosunku pracy, Minister Sprawiedliwości może w każdym stanie sprawy, aż do
zamknięcia rozprawy w drugiej instancji, przystąpić do strony pozwanej. Do
stanowiska Ministra Sprawiedliwości w procesie stosuje się odpowiednio przepisy
Kodeksu postępowania cywilnego o interwencji ubocznej, z wyłączeniem
art. 78 Kodeksu postępowania cywilnego. Minister Sprawiedliwości nie musi
podawać interesu prawnego we wstąpieniu do sprawy.
Art. 178. § 1. Projekty planów finansowych oraz plany finansowe dla sądów na
obszarze apelacji opracowują dyrektorzy sądów apelacyjnych na podstawie projektów
przygotowanych przez dyrektorów sądów okręgowych i dyrektorów sądów
rejonowych, według zasad określonych w przepisach o finansach publicznych,
uwzględniając zakres realizowanych przez sądy zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i
3.
2016-11-23
©Telksinoe s. 148/156
§ 2. Projekty, o których mowa w § 1, dyrektorzy sądów apelacyjnych
przedkładają Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. Krajowa Rada Sądownictwa w ciągu miesiąca od otrzymania projektu składa
Ministrowi Sprawiedliwości wniosek o opracowanie projektu planu dochodów i
wydatków sądów powszechnych wraz ze swymi uwagami i zastrzeżeniami.
§ 4. Projekt planów dochodów i wydatków sądów powszechnych sporządzony w
trybie określonym w przepisach § 1–3 Minister Sprawiedliwości przekazuje
ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w celu włączenia tego
projektu do projektu ustawy budżetowej, na zasadach określonych art. 139 ust. 2
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
§ 5. W zakresie wykonywania budżetu w części odpowiadającej sądom
powszechnym Ministrowi Sprawiedliwości przysługują uprawnienia ministra
właściwego do spraw finansów publicznych.
Rozdział 2
Gospodarka finansowa sądów
Art. 179. § 1. Organem kierującym gospodarką finansową sądu jest dyrektor
sądu.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Działalność inwestycyjną sądu prowadzą:
1) dla sądu apelacyjnego i sądów rejonowych działających na obszarze apelacji, w
których powołano dyrektora sądu – dyrektor sądu apelacyjnego;
2) dla sądu okręgowego oraz sądów rejonowych działających w okręgu sądowym,
w których nie powołano dyrektora sądu – dyrektor sądu okręgowego.
§ 4. Dyrektor sądu apelacyjnego może przekazać dyrektorowi jednego sądu
okręgowego wykonywanie zadań inwestycyjnych innego sądu okręgowego lub sądów
rejonowych.
§ 5. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady
prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów, w tym:
1) zasady dysponowania środkami budżetu sądownictwa, ustanawiania
dysponentów środków oraz określenie ich zadań i kompetencji,
2) zasady i tryb opracowywania planów finansowych sądów,
2016-11-23
©Telksinoe s. 149/156
3) zasady i tryb dokonywania zmian w planach finansowych sądów,
4) uruchamianie środków budżetowych,
5) rachunki bankowe sądów,
6) rozliczenia w okresie przejściowym po zakończeniu roku budżetowego,
7) tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków sądów,
8) sprawozdawczość budżetową i finansową,
9) prowadzenie działalności inwestycyjnej sądów
– z uwzględnieniem konieczności prawidłowego gospodarowania środkami
publicznymi i wymogów wynikających z przepisów o finansach publicznych.
Art. 179a. § 1. Minister Sprawiedliwości może powierzyć jednostce utworzonej
na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych określone zadania z zakresu działalności administracyjnej sądów,
dotyczące:
1) realizacji zadań z zakresu informatyzacji sądów oraz obsługi informatycznej
sądów;
2) prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
§ 2. Jednostka, o której mowa w § 1, może otrzymywać dotacje z budżetu
państwa z części budżetowej odpowiadającej sądom powszechnym na realizację zadań
wymienionych w § 1.
DZIAŁ VI
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Rozdział 1
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 180. (pominięty)
Art. 181. (pominięty)
Art. 182. (pominięty)
Art. 183. (pominięty)
Art. 184. (pominięty)
Art. 185. (pominięty)
2016-11-23
©Telksinoe s. 150/156
Art. 186. (pominięty)
Art. 187. (pominięty)
Art. 188. (pominięty)
Art. 189. (pominięty)
Art. 190. (pominięty)
Art. 191. (pominięty)
Art. 192. (pominięty)
Art. 193. (pominięty)
Art. 194. (pominięty)
Art. 195. (pominięty)
Rozdział 2
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 196. Sądy utworzone na podstawie ustawy wymienionej w art. 211 są
sądami powszechnymi w rozumieniu ustawy.
Art. 197. Istniejące w dniu wejścia w życie ustawy ośrodki zamiejscowe i
wydziały zamiejscowe sądów okręgowych stają się, odpowiednio, ośrodkami
zamiejscowymi albo wydziałami zamiejscowymi odpowiednich sądów okręgowych w
rozumieniu ustawy.
Art. 198. § 1. Z dniem wejścia w życie ustawy sędziowie sądów powszechnych
otrzymują stawkę podstawową wynagrodzenia zasadniczego przysługującą na
zajmowanym stanowisku oraz dodatek za długoletnią pracę, według zasad
określonych w art. 91 § 7.
§ 2. Z dniem 1 stycznia 2003 r. sędziowie, którzy przepracowali na zajmowanym
stanowisku co najmniej siedem lat, otrzymują stawkę pierwszą awansową
wynagrodzenia zasadniczego.
§ 3. Z dniem 1 stycznia 2004 r. sędziowie, którzy przepracowali na danym
stanowisku sędziowskim co najmniej czternaście lat, otrzymują drugą stawkę
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
2016-11-23
©Telksinoe s. 151/156
§ 4. Sędziemu, który na podstawie § 2 otrzymał stawkę pierwszą awansową
wynagrodzenia zasadniczego, a z dniem 1 stycznia 2004 r. nie spełniał warunku, o
którym mowa w § 3, do okresu wymaganego zgodnie z art. 91 § 4 dla uzyskania stawki
drugiej awansowej wynagrodzenia zasadniczego zalicza się pełny okres pracy
powyżej 7 lat na zajmowanym stanowisku sędziowskim.
§ 5. Przepisy § 1–3 stosuje się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia
sędziów sądów powszechnych dla potrzeb ustalania uposażenia sędziów sądów
wojskowych według zasad określonych w art. 70 § 3 ustawy, o której mowa w art. 190
zdanie wstępne.
Art. 199. Sędziowie Sądu Najwyższego spełniający warunki do przejścia na
emeryturę w dniu 30 czerwca 1990 r. na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20
grudnia 1989 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, o Sądzie
Najwyższym, o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, o Trybunale Konstytucyjnym,
o ustroju sądów wojskowych i Prawo o notariacie (Dz. U. Nr 73, poz. 436), nabyli
prawo do uposażenia sędziów w stanie spoczynku obliczanego od wynagrodzenia
przysługującego sędziom Sądu Najwyższego.
Art. 200. § 1. Sędziów, którzy przed dniem 1 stycznia 1998 r. przeszli na
emerytury lub renty i nabyli prawo do uposażenia, uważa się za sędziów w stanie
spoczynku w rozumieniu ustawy, chyba że utracili uprawnienie do tego uposażenia.
§ 2. Uposażenia sędziów w stanie spoczynku z dniem wejścia w życie ustawy
ustala się w wysokości 75% sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę
lat, jakie otrzymywałby sędzia w chwili przejścia na emeryturę lub rentę albo w stan
spoczynku, przy zastosowaniu zasad określonych w art. 198 § 1.
§ 3. Przepisy art. 100 § 2–8 niniejszej ustawy mają zastosowanie do byłych
sędziów, którzy nabyli prawo do emerytury lub renty przed dniem 1 stycznia 1998 r.,
jeżeli prawo to nabyli zajmując stanowisko sędziego. Przy ustalaniu wysokości
uposażenia uwzględnia się wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem za wysługę
lat, które pobierałby sędzia w dniu 1 stycznia 1998 r., z zastosowaniem przepisu § 2.
§ 4. Uposażenia rodzinne po zmarłych sędziach albo sędziach w stanie
spoczynku, do których prawo powstało po dniu 1 stycznia 1999 r., z dniem wejścia w
życie ustawy podwyższa się, przy zastosowaniu zasad określonych w art. 102.
2016-11-23
©Telksinoe s. 152/156
§ 5. Wysokość uposażeń sędziów w stanie spoczynku oraz byłych sędziów, o
których mowa w § 3, a także wysokość uposażeń rodzinnych ustala się w terminach i
na zasadach określonych w art. 198 § 2 i 3, przy przyjęciu okresu pracy na ostatnio
zajmowanym stanowisku sędziowskim w dniu przejścia w stan spoczynku albo na
emeryturę lub rentę, względnie w dniu śmierci sędziego, po którym przysługuje prawo
do uposażenia rodzinnego.
Art. 201. § 1. Kadencje prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych oraz
apelacyjnych, rozpoczęte przed dniem wejścia w życie ustawy, wynoszą sześć lat i
liczą się od ich rozpoczęcia, chyba że w ciągu sześciu tygodni po upływie okresu, na
który zostali powołani do pełnienia funkcji, właściwe zgromadzenie sędziów wyrazi
sprzeciw. Kadencje prezesów i wiceprezesów, którzy pełnią jedną z tych funkcji
kolejno po raz drugi, kończą się z upływem okresu, na który zostali powołani.
§ 2. W ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy zgromadzenia ogólne
sędziów dostosują swój skład do stanu zgodnego z ustawą. Kadencje zgromadzeń
ogólnych sędziów trwają do końca kadencji prezesów sądów.
§ 3. W ciągu miesiąca od rozpoczęcia nowej kadencji zgromadzeń ogólnych
sędziów zostaną przeprowadzone wybory członków kolegiów sądów, zgodnie z
ustawą.
§ 4. Do aplikacji sądowej oraz do aplikacji w sądzie wojskowym i do asesury
oraz do asesury w sądzie wojskowym rozpoczętych przed dniem wejścia w życie
ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Asesorzy sądowi i asesorzy sądów
wojskowych, mianowani przed dniem wejścia w życie ustawy, mogą być asesorami
przez okres przekraczający trzy lata, do ukończenia wieku wymaganego do powołania
na stanowisko sędziego sądu rejonowego albo sędziego sądu wojskowego.
Art. 202. § 1. W okresie do dnia 31 grudnia 2003 r. na stanowisko sędziego sądu
rejonowego może być powołany ten, kto spełnia wymagania określone w art. 61, z tym
że wymagany wiek wynosi ukończone 28 lat, a wymagany okres pracy w charakterze
asesora sądowego i prokuratorskiego wynosi dwa lata.
§ 2. W okresie, o którym mowa w § 1, na stanowisko sędziego sądu wojskowego
może być powołany ten, kto spełnia warunki określone w art. 22 ustawy wymienionej
w art. 190, z tym że wymagany wiek wynosi ukończone 28 lat, a wymagany staż na
stanowisku asesora wynosi dwa lata.
2016-11-23
©Telksinoe s. 153/156
Art. 203. § 1. Dyrektorzy, o których mowa w art. 21 § 2 zostaną zatrudnieni z
dniem 1 stycznia 2002 r.
§ 2. Do czasu zatrudnienia dyrektorów sądów apelacyjnych, okręgowych lub
kierowników oddziałów finansowych sądów rejonowych ich obowiązki wykonują
odpowiednio prezesi sądów apelacyjnych, okręgowych lub rejonowych.
Art. 204. § 1. W sprawach przewinień dyscyplinarnych sędziów popełnionych
przed wejściem w życie ustawy stosuje się przepisy tej ustawy z wyjątkiem art. 108, z
zastrzeżeniem § 2–5.
§ 2. Sąd Dyscyplinarny i Wyższy Sąd Dyscyplinarny powołane na podstawie
przepisów dotychczasowych działają do zakończenia postępowania w sprawach, o
których mowa w § 3 i 4.
§ 3. Do spraw należących do właściwości sądów dyscyplinarnych
niezakończonych w pierwszej instancji do dnia wejścia w życie ustawy, stosuje się
przepisy dotychczasowe.
§ 4. W sprawach, o których mowa w § 2, w których zostały wniesione środki
odwoławcze, orzeka w drugiej instancji Wyższy Sąd Dyscyplinarny, według
przepisów dotychczasowych.
§ 5. W razie uchylenia orzeczenia przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny i
przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, stosuje się przepisy ustawy.
§ 6. Akta spraw dyscyplinarnych prowadzonych na podstawie dotychczasowych
przepisów przechowuje Sąd Najwyższy.
§ 7. Przepisy § 1–6 stosuje się również w sprawach przewinień dyscyplinarnych
sędziów sądów wojskowych.
Art. 205. Referendarze sądowi do dnia 31 grudnia 2002 r. zachowują
wynagrodzenie ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.
Art. 205a. W okresie do 31 grudnia 2004 r. na stanowisko referendarza
sądowego może być mianowany także ten, kto spełnia wymagania określone w art.
149 § 1 pkt 1, 2, 4 i 5, i ukończył wyższe studia administracyjne.
Art. 206. § 1. Z dniem wejścia w życie ustawy prokuratorzy powszechnych
jednostek organizacyjnych prokuratury otrzymują stawkę podstawową wynagrodzenia
zasadniczego przysługującą na zajmowanym stanowisku oraz dodatek za długoletnią
2016-11-23
©Telksinoe s. 154/156
pracę według zasad określonych w art. 62 ust. 1g ustawy, o której mowa w art. 185
zdanie wstępne.
§ 2. Z dniem 1 stycznia 2003 r. prokuratorzy, którzy przepracowali na
zajmowanym stanowisku co najmniej siedem lat, otrzymują stawkę pierwszą
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 3. Z dniem 1 stycznia 2004 r. prokuratorzy, którzy przepracowali na danym
stanowisku prokuratorskim co najmniej czternaście lat, otrzymują drugą stawkę
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 4. Prokuratorowi, który na podstawie § 2 otrzymał stawkę pierwszą awansową
wynagrodzenia zasadniczego, a z dniem 1 stycznia 2004 r. nie spełniał warunku, o
którym mowa w § 3, do okresu wymaganego zgodnie z art. 62 ust. 1d ustawy, o której
mowa w art. 185 zdanie wstępne, dla uzyskania stawki drugiej awansowej
wynagrodzenia zasadniczego, zalicza się pełny okres pracy powyżej siedmiu lat na
zajmowanym stanowisku prokuratorskim.
§ 5. Przepisy § 1–3 stosuje się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia
prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury dla potrzeb
ustalania uposażenia prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych
prokuratury według zasad określonych w art. 116 ust. 2 ustawy, o której mowa w art.
185 zdanie wstępne.
§ 6. Przepisy art. 200 stosuje się odpowiednio do prokuratorów, byłych
prokuratorów, uposażenia prokuratorów w stanie spoczynku i do uposażenia
rodzinnego po zmarłych prokuratorach albo prokuratorach w stanie spoczynku.
§ 7. Przepis art. 201 § 4 stosuje się do aplikacji prokuratorskiej oraz do asesury
prokuratorskiej.
Art. 207. § 1. Sędziowie, którzy na podstawie dotychczasowych przepisów
uzyskali zgodę Krajowej Rady Sądownictwa na dalsze zajmowanie stanowiska
pomimo ukończenia 65 roku życia, przechodzą w stan spoczynku z upływem okresu,
na który Krajowa Rada Sądownictwa wyraziła zgodę.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do prokuratorów, którzy uzyskali zgodę
Prokuratora Generalnego na dalsze zajmowanie stanowiska.
§ 3. W sprawach dotyczących wyrażenia zgody, o której mowa w § 1 i 2
niezakończonych w chwili wejścia w życie ustawy, przepis art. 69 § 3 zdanie drugie
stosuje się.
2016-11-23
©Telksinoe s. 155/156
Art. 208. (pominięty)
Art. 209. (pominięty)
Art. 210. (pominięty)
Art. 211. § 1. Traci moc ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o ustroju
sądów powszechnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 7, poz. 25, Nr 77, poz. 355, Nr 91, poz. 421
i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 i Nr 81, poz. 406, z 1996 r. Nr 77, poz.
367, z 1997 r. Nr 75, poz. 471, Nr 98, poz. 604, Nr 106, poz. 679, Nr 117, poz. 751,
752 i 753, Nr 121, poz. 769, Nr 124, poz. 782 i Nr 133, poz. 882, z 1998 r. Nr 98, poz.
607, Nr 160, poz. 1064 i Nr 162, poz. 1118 i 1125, z 1999 r. Nr 20, poz. 180, Nr 60,
poz. 636, Nr 75, poz. 853, Nr 83, poz. 931 i Nr 110, poz. 1255 oraz z 2000 r. Nr 48,
poz. 551, Nr 50, poz. 580, Nr 56, poz. 678, Nr 114, poz. 1193, Nr 120, poz. 1268 i Nr
122, poz. 1314 i 1319).
§ 2. Zachowują moc akty prawne wydane w celu wykonania ustawy, o której
mowa w § 1, o ile nie są sprzeczne z ustawą.
Art. 212. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2001 r., z wyjątkiem:
1) art. 91 § 2a, art. 151 § 1, art. 178, art. 193 i art. 195 pkt 2, które wchodzą w życie
z dniem 1 stycznia 2002 r.;
2) art. 13 § 2 pkt 4, art. 91 § 2, 3 i 4, art. 176, art. 177 i art. 179 § 1–4, które wchodzą
w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.
2016-11-23
©Telksinoe s. 156/156
Załącznik
STAWKI WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO NA POSZCZEGÓLNYCH
STANOWISKACH SĘDZIOWSKICH ORAZ MNOŻNIKI, SŁUŻĄCE DO
USTALENIA WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO SĘDZIÓW
Stawka
Stanowisko wynagrodzenia Mnożnik
zasadniczego
sędzia sądu rejonowego pierwsza 2,05
druga 2,17
trzecia 2,28
czwarta 2,36
piąta 2,50
sędzia sądu okręgowego czwarta 2,36
piąta 2,50
szósta 2,65
siódma 2,75
ósma 2,92
sędzia sądu apelacyjnego siódma 2,75
ósma 2,92
dziewiąta 3,12
dziesiąta 3,23
2016-11-23